Soạn phần trả lời câu hỏi bài "Ngàn sao làm việc"

Bài thơ "Ngàn sao làm việc" của Trần Đăng Khoa là một tác phẩm thơ thiếu nhi đầy ý nghĩa, viết về những hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp, sự cần cù lao động của con người và tình yêu quê hương đất nước. Dưới đây là phần trả lời câu hỏi về bài thơ này.

1. Câu hỏi 1: Bài thơ "Ngàn sao làm việc" miêu tả những hình ảnh nào?
Trả lời:
Bài thơ "Ngàn sao làm việc" miêu tả nhiều hình ảnh phong phú về thiên nhiên và công việc lao động của con người. Những hình ảnh trong bài thơ được viết rất sinh động, thể hiện được sức sống mạnh mẽ và tinh thần làm việc hăng say của con người.

Hình ảnh "ngàn sao": Được tác giả miêu tả là những ngôi sao trên bầu trời, nhưng lại không chỉ là những ngôi sao bình thường mà là hình ảnh ẩn dụ của những người lao động cần mẫn, như những vì sao trên trời đang làm việc không ngừng nghỉ. "Ngàn sao" ở đây không chỉ là một biểu tượng của sự sáng tạo mà còn thể hiện ước mơ và khát vọng vươn lên.
Hình ảnh các loài vật: Các con vật trong bài thơ như những "cánh chim bay lượn" hay "con ong chăm chỉ" thể hiện sự lao động không ngừng nghỉ. Các hình ảnh này gợi lên sức mạnh, sự cần mẫn của thiên nhiên trong công cuộc lao động.
2. Câu hỏi 2: Qua bài thơ, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì?
Trả lời:
Qua bài thơ "Ngàn sao làm việc", tác giả Trần Đăng Khoa muốn gửi gắm một thông điệp về tinh thần lao động cần cù, sáng tạo và yêu quê hương. Mặc dù hình ảnh "ngàn sao" được sử dụng để chỉ những ngôi sao trên bầu trời, nhưng trong bài thơ, chúng lại là những hình ảnh ẩn dụ cho con người lao động miệt mài, chăm chỉ, làm việc vì một tương lai tươi sáng.

Bài thơ cũng muốn khẳng định rằng, như những vì sao lấp lánh trên trời, mỗi con người lao động đều có giá trị riêng của mình và góp phần làm cho cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. Thông qua hình ảnh "ngàn sao", tác giả khuyến khích mọi người hãy luôn phấn đấu, làm việc hết mình để xây dựng một cuộc sống hạnh phúc và phát triển bền vững.

3. Câu hỏi 3: Em hiểu như thế nào về hình ảnh "ngàn sao" trong bài thơ?
Trả lời:
Hình ảnh "ngàn sao" trong bài thơ không chỉ đơn giản là những ngôi sao trên bầu trời mà mang một ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. "Ngàn sao" là hình ảnh ẩn dụ cho những con người cần cù, chăm chỉ, luôn lao động hết mình. Tác giả dùng hình ảnh này để thể hiện sự sáng tạo và khát vọng vươn lên trong cuộc sống. Những ngôi sao không bao giờ ngừng chiếu sáng, cũng như con người lao động không bao giờ ngừng nỗ lực làm việc để đem lại sự đổi mới và phát triển cho xã hội.

Ngoài ra, hình ảnh "ngàn sao" cũng thể hiện tính cộng đồng, mỗi ngôi sao tuy nhỏ nhưng đều đóng góp vào bức tranh lớn của vũ trụ. Điều này ám chỉ rằng mỗi cá nhân, dù là nhỏ bé, nhưng nếu chăm chỉ làm việc, đều có thể tạo ra những thay đổi tích cực cho cộng đồng và xã hội.

4. Câu hỏi 4: Bài thơ "Ngàn sao làm việc" thể hiện tình yêu thiên nhiên và quê hương như thế nào?
Trả lời:
Bài thơ "Ngàn sao làm việc" thể hiện tình yêu thiên nhiên và quê hương một cách sâu sắc qua việc miêu tả những hình ảnh thiên nhiên gần gũi như ngôi sao, con ong, cánh chim, cùng với hình ảnh những người lao động miệt mài làm việc. Những hình ảnh này không chỉ thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn thể hiện sự kết hợp giữa con người và thiên nhiên trong công cuộc lao động, xây dựng quê hương.

Tình yêu quê hương trong bài thơ được thể hiện qua việc tác giả ca ngợi công việc lao động của con người trong quá trình phát triển đất nước. Mỗi hành động lao động, mỗi cánh chim bay lượn hay mỗi con ong chăm chỉ đều là một phần đóng góp vào sự lớn mạnh của quê hương, đất nước. Tác giả không chỉ yêu quý thiên nhiên mà còn trân trọng những đóng góp của con người trong việc xây dựng và bảo vệ quê hương.

5. Câu hỏi 5: Em có thể học được gì từ bài thơ "Ngàn sao làm việc"?
Trả lời:
Từ bài thơ "Ngàn sao làm việc", em có thể học được nhiều bài học quý giá, đặc biệt là về tinh thần lao động và khát vọng vươn lên trong cuộc sống. Bài thơ khuyến khích chúng ta phải chăm chỉ làm việc, dù là trong công việc lớn hay nhỏ, mỗi việc làm đều góp phần xây dựng một tương lai tốt đẹp.

Ngoài ra, bài thơ cũng dạy chúng ta tình yêu thiên nhiên và quê hương, nhắc nhở về sự kết nối mật thiết giữa con người với thiên nhiên và đất nước. Khi chúng ta làm việc hết mình, đồng thời cũng bảo vệ và gìn giữ môi trường sống xung quanh, góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp.

Kết luận:
Bài thơ "Ngàn sao làm việc" của Trần Đăng Khoa là một tác phẩm thơ ca sâu sắc về tinh thần lao động và tình yêu quê hương. Qua hình ảnh "ngàn sao", tác giả muốn gửi gắm một thông điệp mạnh mẽ về sự cần cù lao động, sự sáng tạo và khát vọng vươn lên trong cuộc sống. Đồng thời, bài thơ còn khơi dậy trong chúng ta tình yêu thiên nhiên và ý thức trách nhiệm đối với quê hương đất nước.

Gợi ý trả lời câu hỏi thường gặp về bài “Ngàn sao làm việc”:
Nội dung chính của bài “Ngàn sao làm việc” là gì?
Bài thơ ca ngợi tinh thần lao động cần cù, chăm chỉ của người công nhân và nhân dân lao động, thể hiện hình ảnh “ngàn sao” – tượng trưng cho những ánh sáng nhỏ bé nhưng đồng đều và rực rỡ trên bầu trời đêm, tượng trưng cho những công việc lao động dù nhỏ bé nhưng lại vô cùng ý nghĩa và cần thiết.
Hình ảnh “ngàn sao” có ý nghĩa như thế nào trong bài?
“Ngàn sao” tượng trưng cho ánh sáng lao động của những người công nhân. Dù là những việc làm nhỏ bé, lặng lẽ như những vì sao nhỏ trên bầu trời, nhưng khi gộp lại tạo nên ánh sáng rực rỡ, làm nên sự phát triển và đổi mới cho xã hội.
Tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì qua bài thơ?
Tác giả khẳng định giá trị của lao động, tôn vinh những người lao động dù công việc có nhỏ bé, thầm lặng đến đâu cũng đều rất đáng quý và góp phần xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn.
Cảm nhận của em về bài thơ?
Em thấy bài thơ rất sâu sắc và ý nghĩa. Qua hình ảnh “ngàn sao làm việc”, em hiểu được sự quan trọng của lao động chăm chỉ và tinh thần đồng đội trong mọi công việc. Em cảm thấy tự hào và biết trân trọng những người lao động xung quanh mình.

**Câu 1 trang 27 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: **Cảnh vật ở hai khổ thơ đầu được miêu tả trong khoảng thời gian, không gian nào?

Bóng chiều toả ra nhanh

Trên các bờ bụi rậm

Đồng quê đang xanh thẫm

Bỗng chốc trở tối mò

Trâu tôi đã ăn no

Bước giữa trời yên tĩnh

Trâu tôi đi đùng đỉnh

Như bước giữa ngàn sao

**Hướng dẫn trả lời: **

Thời gian: Chiều tối (được miêu tả qua các chi tiết "bóng chiều tỏa ra nhanh", "bỗng chốc trở tối mò", "bước giữa trời yên tĩnh").
Không gian: Làng quê (được thể hiện qua các hình ảnh "trên các bờ bụi rậm", "đồng quê đang xanh thẫm", và sự xuất hiện của "trâu tôi").
**Câu 2 trang 27 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: **Nhân vật “tôi” trong bài thơ là ai? Nêu cảm nhận của em về tâm trạng của nhân vật “tôi” trong hai khổ thơ đầu.

Bóng chiều toả ra nhanh

Trên các bờ bụi rậm

Đồng quê đang xanh thẫm

Bỗng chốc trở tối mò

Trâu tôi đã ăn no

Bước giữa trời yên tĩnh

Trâu tôi đi đùng đỉnh

Như bước giữa ngàn sao

**Hướng dẫn trả lời: **

Nhân vật "tôi": Là một bạn nhỏ chăn trâu.
Tâm trạng của nhân vật "tôi": Vui vẻ, thoải mái, và thư giãn. Cậu bé cảm nhận được sự thay đổi của thời gian từ chiều sang tối một cách thong dong, không hề vội vã. Hình ảnh "Trâu tôi đi đùng đỉnh/ Như bước giữa ngàn sao" cho thấy sự hồn nhiên, vô lo và cảm giác hòa mình vào vẻ đẹp kỳ ảo của bầu trời đêm.
**Câu 3 trang 27 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: **Nêu ấn tượng chung về khung cảnh bầu trời đêm hiện lên qua trí tưởng tượng của nhân vật “tôi".

**Hướng dẫn trả lời: **

Ấn tượng chung về bầu trời đêm là một khung cảnh tràn ngập ánh sáng, lung linh rực rỡ, rộn ràng và vui tươi. Trong trí tưởng tượng của nhân vật "tôi", các vì sao không chỉ đơn thuần là những điểm sáng mà còn như đang "làm việc", tạo nên một vũ trụ sống động và đầy màu sắc.

**Câu 4 trang 27 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức: **Đọc bốn khổ thơ cuối và thực hiện các yêu cầu sau:

Chỉ ra những hình ảnh so sánh được nhà thơ sử dụng để miêu tả dải Ngân Hà và các chòm sao Đại Hùng, Thần Nông; sao Hôm

Tìm nét chung ở những hình ảnh so sánh trên

Chọn phân tích một vài chi tiết gợi tả đặc sắc

**Hướng dẫn trả lời: **

a. Những hình ảnh so sánh:

Dải Ngân Hà: Miêu tả như "chảy giữa trời lồng lộng".
Chòm sao Thần Nông: Miêu tả có "một chiếc vó bằng vàng", đón những sao dọc ngang.
Những sao dọc ngang: Được so sánh như "tôm cua bơi lội".
Sao Hôm: Được ví như "đuốc đèn soi cá".
Nhóm Đại Hùng tinh: Miêu tả hành động "buông gàu bên sông Ngân", "suốt đêm lo tát nước".
b. Nét chung ở những hình ảnh so sánh trên:

Nét chung là tất cả các hình ảnh so sánh đều gắn liền với cuộc sống lao động quen thuộc của người nông dân và các vật dụng, hoạt động thường ngày của họ (chiếc vó, tôm cua, đuốc đèn soi cá, chiếc gàu, tát nước). Điều này làm cho bầu trời đêm trở nên gần gũi, sinh động và mang đậm hơi thở của làng quê Việt Nam.

c. Chọn phân tích một vài chi tiết gợi tả đặc sắc:

Chi tiết "Trâu tôi đi đùng đỉnh/ Như bước giữa ngàn sao": Hình ảnh này rất giàu chất thơ, gợi lên sự ung dung, thong thả của cả người và vật khi đứng giữa không gian vũ trụ bao la. Nó thể hiện sự hồn nhiên, bình yên trong tâm hồn của cậu bé chăn trâu, một tâm hồn biết rung động và hòa mình vào vẻ đẹp của thiên nhiên.
Chi tiết "Sao Hôm/ Như đuốc đèn soi cá": Sự so sánh này vừa mộc mạc, vừa thú vị. Ngôi sao Hôm trở nên gần gũi, thân thương như ngọn đèn quen thuộc của người dân làng chài dùng để soi cá. Chi tiết này không chỉ làm nổi bật vẻ đẹp của sao Hôm mà còn góp phần tạo nên một bức tranh bầu trời đêm đầy sức sống và sự liên tưởng độc đáo.
Bố cục bài thơ "Ngàn sao làm việc":

Phần 1 (Khổ 1 và 2): Miêu tả cảnh màn đêm buông xuống, chú bé và trâu bắt đầu nghỉ ngơi sau một ngày.
Phần 2 (Khổ 3, 4, 5): Khung cảnh ngàn sao làm việc dưới góc nhìn và trí tưởng tượng phong phú của chú bé chăn trâu.
Phần 3 (Khổ còn lại): Bình minh lên, kết thúc một đêm làm việc của những vì sao.
Nội dung chính của bài thơ: Bài thơ ca ngợi vẻ đẹp kỳ diệu của bầu trời đêm, qua đó thể hiện tình yêu thiên nhiên, sự gắn bó với vũ trụ và tâm hồn hồn nhiên, trong sáng của tuổi thơ. Đồng thời, bài thơ còn ca ngợi vẻ đẹp của lao động, sự đoàn kết, yêu thương.