Dòng sông lặng ngắt như tờ.
Sao đưa thuyền chạy, thuyền chờ trăng theo.
Bốn bề phong cảnh vắng teo,
Chỉ nghe cót két tiếng chèo thuyền nan.
Lòng riêng riêng những bàng hoàn
Lo sao khôi phục giang san Tiên Rồng.
Thuyền về, trời đã rạng đông.
Bao la nhuốm một màu hồng đẹp tươi.
(Đi thuyền trên sông Đáy - "Thơ Hồ Chí Minh" - NXB Nghệ An, 2005)
Quảng cáo
1 câu trả lời 1666
Bài thơ “Đi thuyền trên sông Đáy” là một khúc trữ tình sâu lắng, ghi lại cảm xúc và suy tư của Hồ Chí Minh trong một khoảnh khắc tĩnh lặng của thiên nhiên. Qua hình ảnh dòng sông, ánh trăng và tiếng chèo khua khẽ, bài thơ không chỉ phác họa một bức tranh thiên nhiên thanh bình mà còn gửi gắm tâm trạng của một con người yêu nước nặng lòng với vận mệnh non sông. Với ngôn từ mộc mạc, giàu nhạc tính, bài thơ mở ra những tầng nghĩa sâu xa, thể hiện rõ tâm hồn thi sĩ và tầm vóc của một nhà cách mạng vĩ đại.
Mở đầu bài thơ là một không gian tĩnh lặng đến tuyệt đối:
“Dòng sông lặng ngắt như tờ.
Sao đưa thuyền chạy, thuyền chờ trăng theo.”
Câu thơ gợi lên một đêm trăng tĩnh mịch trên sông Đáy. Dòng sông “lặng ngắt như tờ” – một hình ảnh đặc biệt giàu tính tạo hình – khiến người đọc hình dung ra cảnh vật như ngưng đọng, không gian như đang nín thở. Trong sự tĩnh lặng đó, chuyển động của thuyền trở nên nổi bật nhưng cũng thật dịu dàng, hòa quyện vào thiên nhiên khi “chạy”, “chờ” theo ánh trăng. Trăng – hình ảnh quen thuộc trong thơ xưa – nay hiện lên vừa gần gũi vừa tượng trưng cho lý tưởng, cho khát vọng soi đường.
Không gian xung quanh “vắng teo”, chỉ có tiếng “cót két” của mái chèo, càng tô đậm sự lặng lẽ của khung cảnh:
“Bốn bề phong cảnh vắng teo,
Chỉ nghe cót két tiếng chèo thuyền nan.”
Cảnh vắng nhưng không lạnh lẽo; âm thanh duy nhất vang lên lại là tiếng con người, tiếng của sự sống đang len lỏi trong sự yên bình của đất trời. Phải chăng chính trong khoảnh khắc tưởng như tĩnh tại đó, tâm hồn thi sĩ lại trỗi dậy những nỗi niềm sâu kín?
Thật vậy, trong không gian ấy, tâm trạng nhà thơ bỗng trở nên “bàng hoàng”, “riêng riêng”, như đang trăn trở một điều lớn lao:
“Lòng riêng riêng những bàng hoàng
Lo sao khôi phục giang san Tiên Rồng.”
Câu thơ chất chứa bao nỗi niềm yêu nước. “Bàng hoàng” là cảm giác xúc động mạnh, đầy lo âu. Đối lập với sự tĩnh tại bên ngoài là cơn sóng trong lòng người – nỗi trăn trở về vận mệnh dân tộc, nỗi lo cho giang sơn giống nòi. “Tiên Rồng” – một cách gọi trang trọng và đầy tự hào về đất nước Việt Nam – cho thấy tấm lòng thiết tha của người với quốc gia, với tổ tiên. Đó không chỉ là cảm xúc nhất thời mà là lý tưởng sống, là ngọn lửa cách mạng luôn rực cháy trong trái tim Hồ Chí Minh.
Bài thơ khép lại bằng hình ảnh bình minh rạng rỡ:
“Thuyền về, trời đã rạng đông.
Bao la nhuốm một màu hồng đẹp tươi.”
Ánh sáng của “rạng đông” không chỉ là ánh sáng mặt trời mà còn là ánh sáng của hy vọng, của ngày mai tươi sáng. “Màu hồng đẹp tươi” như báo hiệu một tương lai đầy triển vọng cho dân tộc. Thuyền trở về sau một đêm trăng, cũng như con người trở về sau những trăn trở, mang theo niềm tin vào sự hồi sinh của đất nước.
Tóm lại, “Đi thuyền trên sông Đáy” là bài thơ ngắn gọn nhưng hàm chứa nhiều tầng ý nghĩa. Nó vừa là bức tranh thiên nhiên tĩnh lặng mà sâu sắc, vừa là bản nhạc trữ tình của một trái tim yêu nước thiết tha. Qua đó, ta thấy được vẻ đẹp tâm hồn của Chủ tịch Hồ Chí Minh – một thi nhân giản dị mà sâu sắc, một người chiến sĩ luôn canh cánh bên lòng nỗi niềm dân tộc. Bài thơ như một khúc ngâm giữa đêm, vang vọng mãi với thời gian.
Quảng cáo
Bạn muốn hỏi bài tập?
Câu hỏi hot cùng chủ đề
-
34297
-
30715
-
Hỏi từ APP VIETJACK28547
