. Khái niệm
Tiêu chí
Di truyền liên kết
Phân li độc lập
Khái niệm
Các gen cùng nằm trên một nhiễm sắc thể, di truyền cùng nhau
Các gen nằm trên các nhiễm sắc thể khác nhau, phân li độc lập
 

 2. Cơ sở tế bào học
Tiêu chí
Di truyền liên kết
Phân li độc lập
Tế bào học
Các gen nằm gần nhau trên cùng NST, không hoán vị
Các gen nằm trên NST khác nhau, phân li độc lập
Tái tổ hợp gen
Tỉ lệ biến dị ít hơn do gen di truyền cùng nhau
Tỉ lệ biến dị nhiều hơn do tổ hợp gen ngẫu nhiên
 

 3. Kết quả lai
Tiêu chí
Di truyền liên kết
Phân li độc lập
Tỉ lệ kiểu hình (F2)
Không theo tỉ lệ 9:3:3:1 nếu gen liên kết hoàn toàn
Theo tỉ lệ 9:3:3:1 nếu lai hai cặp gen dị hợp
Biến dị tổ hợp
Ít biến dị tổ hợp (vì gen di truyền cùng nhau)
Nhiều biến dị tổ hợp do các gen tổ hợp tự do
 
 4. Ví dụ minh họa
Di truyền liên kết: Ruồi giấm có gen quy định màu thân và chiều dài cánh nằm trên cùng một NST → di truyền cùng nhau.
Phân li độc lập: Cây đậu Hà Lan của Mendel có gen màu hạt và hình dạng hạt nằm trên các NST khác nhau → phân li độc lập.