Để tăng năng suất trồng trọt, người nông dân đã áp dụng nhiều biện pháp khoa học và công nghệ, kết hợp với các phương thức canh tác truyền thống để cải thiện sản lượng và chất lượng cây trồng. Dưới đây là một số biện pháp chủ yếu:

- Chọn giống cây trồng phù hợp
Giống cây trồng chất lượng cao: Nông dân chọn giống cây trồng có khả năng kháng sâu bệnh, chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt và cho năng suất cao. Ví dụ, việc chọn giống lúa có khả năng chịu hạn, giống cây ăn quả có khả năng chống bệnh tốt giúp tăng năng suất và giảm thiểu rủi ro.
Giống cải tiến: Sử dụng giống lai hoặc giống biến đổi gen để đạt được sản lượng cao hơn, khả năng chống chịu tốt hơn và thời gian thu hoạch ngắn hơn.
- Ứng dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến
Kỹ thuật canh tác chính xác: Việc áp dụng các phương pháp như trồng đúng mật độ, sử dụng công nghệ máy móc hiện đại để xử lý đất đai, đồng thời đảm bảo sự phân bố đồng đều của cây trồng giúp tối ưu hóa năng suất.
Tưới tiêu hợp lý: Sử dụng các hệ thống tưới tiết kiệm nước như tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa để cung cấp đủ nước cho cây trồng mà không lãng phí tài nguyên.
- Quản lý sâu bệnh và dịch hại
Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hợp lý: Phun thuốc diệt côn trùng, nấm, sâu bệnh để bảo vệ cây trồng, tuy nhiên cần chú trọng đến việc sử dụng đúng loại thuốc và liều lượng để không làm hại môi trường và sức khỏe con người.
Biện pháp sinh học: Sử dụng thiên địch như các loài côn trùng ăn sâu, hoặc các loại nấm đối kháng để hạn chế sự phát triển của sâu bệnh mà không gây hại cho cây trồng.
- Bón phân hợp lý
Bón phân đầy đủ và đúng cách: Nông dân cần cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cho cây trồng, đặc biệt là các loại phân bón chứa đạm, lân, kali, và các yếu tố vi lượng để giúp cây phát triển khỏe mạnh, tăng cường khả năng ra hoa, đậu quả.
Bón phân hữu cơ: Sử dụng phân hữu cơ hoặc phân vi sinh để cải thiện độ màu mỡ của đất, giúp đất giữ nước và cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng một cách tự nhiên.
- Canh tác luân canh và chuyển đổi mùa vụ
Luân canh cây trồng: Việc thay đổi cây trồng qua các mùa vụ không chỉ giúp bảo vệ đất khỏi bị thoái hóa mà còn giúp hạn chế sự phát triển của sâu bệnh. Ví dụ, luân canh giữa lúa, ngô, và các loại cây trồng khác giúp duy trì độ phì nhiêu của đất.
Chuyển đổi cây trồng theo mùa vụ: Nông dân có thể thay đổi loại cây trồng theo từng mùa vụ để tận dụng tối đa khả năng sinh trưởng của đất, giảm thiểu sự thiếu hụt nguồn cung và tăng trưởng nhanh.
- Ứng dụng công nghệ thông tin và kỹ thuật số
Sử dụng phần mềm quản lý nông nghiệp: Các ứng dụng giúp theo dõi và phân tích điều kiện đất đai, thời tiết, và tình trạng phát triển của cây trồng, từ đó đưa ra các quyết định kịp thời như bón phân, tưới tiêu, hay xử lý sâu bệnh.
Dữ liệu lớn và công nghệ AI: Sử dụng cảm biến và dữ liệu lớn để thu thập thông tin về điều kiện đất và cây trồng, từ đó áp dụng các biện pháp canh tác chính xác hơn.
- Tăng cường công tác bảo vệ đất
Cải tạo đất: Nông dân có thể sử dụng các phương pháp như cày ải, làm đất, hay sử dụng các chế phẩm sinh học để cải thiện chất lượng đất, giữ độ ẩm và độ phì nhiêu cho đất.
Bảo vệ đất khỏi xói mòn: Sử dụng các biện pháp chống xói mòn đất như trồng cây che phủ đất, sử dụng đất trong mùa vụ để bảo vệ bề mặt đất khỏi sự xói mòn.
- Đầu tư vào cơ sở hạ tầng nông nghiệp
Xây dựng hệ thống giao thông: Đảm bảo các con đường vào vùng trồng trọt được xây dựng và bảo trì tốt, giúp việc vận chuyển cây trồng đến thị trường dễ dàng hơn, giảm thiểu tổn thất về sản phẩm nông sản.
Hệ thống bảo quản và chế biến: Xây dựng các kho chứa, cơ sở chế biến giúp bảo quản lâu dài sản phẩm nông sản, tránh thất thoát sau thu hoạch.
Tóm lại, để tăng năng suất trồng trọt, nông dân không chỉ áp dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật mà còn cần sự hỗ trợ từ nhà nước và các tổ chức để nâng cao hiệu quả canh tác. Việc áp dụng các phương pháp canh tác bền vững và sử dụng công nghệ sẽ là chìa khóa để phát triển nông nghiệp trong tương lai.