Con người có khả năng miễn dịch sau khi được tiêm vắc-xin hoặc sau khi mắc một số bệnh nhiễm khuẩn nhờ vào cơ chế miễn dịch của cơ thể. Cơ chế này là một hệ thống bảo vệ tự nhiên giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng... Dưới đây là lý giải chi tiết về lý do tại sao cơ thể có khả năng miễn dịch:

1. Miễn dịch tự nhiên sau khi mắc bệnh:
Khi một người mắc bệnh nhiễm khuẩn, cơ thể sẽ phản ứng với tác nhân gây bệnh (như virus hoặc vi khuẩn) bằng cách sản xuất các kháng thể để nhận diện và tiêu diệt mầm bệnh. Quá trình này xảy ra trong các tế bào miễn dịch như tế bào T và tế bào B.
Sau khi cơ thể chiến thắng mầm bệnh, bộ nhớ miễn dịch sẽ được hình thành. Những tế bào miễn dịch này sẽ nhớ và lưu trữ thông tin về tác nhân gây bệnh, giúp cơ thể nhận diện nhanh chóng nếu mầm bệnh đó xâm nhập vào cơ thể lần sau. Lúc này, cơ thể sẽ có thể sản xuất các kháng thể để tiêu diệt tác nhân nhanh chóng trước khi bệnh kịp phát triển.
2. Miễn dịch nhân tạo sau khi tiêm vắc-xin:
Vắc-xin là một loại chế phẩm chứa các mầm bệnh đã bị làm suy yếu, chết hoặc chỉ có một phần của mầm bệnh (như protein bề mặt của virus hoặc vi khuẩn). Khi tiêm vắc-xin vào cơ thể, hệ thống miễn dịch sẽ nhận diện và phản ứng với tác nhân này bằng cách sản xuất kháng thể và hình thành bộ nhớ miễn dịch.
Mặc dù vắc-xin không gây bệnh, nhưng nó giúp cơ thể chuẩn bị trước để nhận diện và tiêu diệt mầm bệnh khi chúng xâm nhập vào cơ thể trong tương lai. Điều này có nghĩa là nếu sau này người đó tiếp xúc với mầm bệnh thật, hệ thống miễn dịch sẽ phản ứng nhanh chóng và hiệu quả, ngăn ngừa hoặc làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh.
3. Quá trình hình thành miễn dịch:
Kháng thể: Là các protein mà cơ thể sản xuất để nhận diện và trung hòa mầm bệnh. Một khi kháng thể được sản xuất và kết hợp với tác nhân gây bệnh, chúng sẽ tiêu diệt hoặc vô hiệu hóa mầm bệnh.
Bộ nhớ miễn dịch: Sau khi cơ thể đã phản ứng với một mầm bệnh, các tế bào B và T sẽ ghi nhớ thông tin về mầm bệnh này. Khi gặp lại mầm bệnh, cơ thể có thể sản xuất kháng thể và phản ứng nhanh hơn, bảo vệ cơ thể khỏi tái nhiễm.
4. Ưu điểm của miễn dịch:
Tự nhiên: Khi mắc bệnh và khỏi bệnh, cơ thể sẽ có khả năng miễn dịch lâu dài với tác nhân gây bệnh đó.
Nhân tạo (tiêm vắc-xin): Giúp tạo ra miễn dịch mà không cần phải mắc bệnh, ngăn ngừa được các biến chứng nguy hiểm do bệnh gây ra.
Tóm lại:
Khả năng miễn dịch sau khi tiêm vắc-xin hoặc mắc bệnh là kết quả của việc cơ thể tạo ra các kháng thể và bộ nhớ miễn dịch, giúp nhận diện và chống lại các mầm bệnh trong tương lai. Đây là một cơ chế bảo vệ quan trọng của cơ thể, giúp con người có thể duy trì sức khỏe và tránh các bệnh nhiễm khuẩn nguy hiểm.

Khả năng miễn dịch của con người sau khi được tiêm vắc-xin hoặc sau khi mắc một số bệnh nhiễm khuẩn là kết quả của một quá trình phức tạp trong hệ miễn dịch. Dưới đây là lý do tại sao khả năng miễn dịch lại xuất hiện:

1. Phản ứng miễn dịch khi tiêm vắc-xin:

• Vắc-xin chứa các thành phần vô hại của mầm bệnh (virus, vi khuẩn) hoặc các phần của nó, chẳng hạn như protein hoặc bộ gen. Khi cơ thể tiếp xúc với các thành phần này, hệ miễn dịch nhận diện chúng như những tác nhân lạ và bắt đầu sản xuất kháng thể để tiêu diệt chúng.
• Đồng thời, tế bào miễn dịch ghi nhớ thông tin về tác nhân gây bệnh (được gọi là tế bào "bộ nhớ"). Nếu sau này cơ thể tiếp xúc lại với mầm bệnh thật, hệ miễn dịch sẽ nhận ra và phản ứng nhanh chóng, giúp ngăn ngừa hoặc làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Phản ứng miễn dịch khi mắc bệnh nhiễm khuẩn:

• Khi cơ thể mắc bệnh do vi khuẩn hoặc virus, hệ miễn dịch sẽ phát động một chuỗi phản ứng để chống lại tác nhân gây bệnh. Trong quá trình này, hệ miễn dịch sản xuất các kháng thể và kích hoạt các tế bào miễn dịch đặc hiệu như tế bào T để tiêu diệt mầm bệnh.
• Sau khi bệnh được chữa khỏi, hệ miễn dịch sẽ tạo ra tế bào "bộ nhớ", giúp cơ thể có khả năng nhận diện và phản ứng nhanh chóng nếu bị tấn công lại bởi cùng một loại vi khuẩn hoặc virus trong tương lai.

Kết quả của quá trình này:

• Kháng thể: Đây là các protein đặc biệt mà hệ miễn dịch sản xuất để nhận diện và trung hòa mầm bệnh.
• Tế bào bộ nhớ: Các tế bào miễn dịch ghi nhớ thông tin về mầm bệnh và giúp cơ thể phản ứng nhanh chóng và mạnh mẽ nếu tái nhiễm.

*Nhờ vào cơ chế này, cơ thể con người có khả năng chống lại các bệnh nhiễm khuẩn hoặc virus mà nó đã từng gặp phải, dù là qua tiêm vắc-xin hay qua quá trình mắc bệnh tự nhiên.