Từ nửa sau thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XVI, Đông Nam Á chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ và đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội. Dưới đây là một số nhận xét về những thành tựu nổi bật của khu vực này trong khoảng thời gian đó:

1. Thành tựu chính trị
Sự hình thành các vương quốc mạnh mẽ: Trong giai đoạn này, Đông Nam Á chứng kiến sự xuất hiện và phát triển của các vương quốc và đế chế lớn. Các vương quốc như Đại Việt (nước ta), Srivijaya, Khmer, Sukhothai, Ayutthaya, và Majapahit đều có những đóng góp lớn trong việc xây dựng và phát triển nền chính trị khu vực.
Tăng cường sự ổn định và mở rộng lãnh thổ: Các quốc gia trong khu vực đã duy trì được sự ổn định chính trị và tiến hành các cuộc chiến tranh mở rộng lãnh thổ, củng cố quyền lực. Chế độ phong kiến được xây dựng vững chắc, tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế và văn hóa.
2. Thành tựu kinh tế
Thương mại phát triển mạnh mẽ: Đông Nam Á là trung tâm của các tuyến thương mại giữa Ấn Độ, Trung Quốc và các khu vực khác. Các quốc gia như Srivijaya và Majapahit trở thành những đế chế hùng mạnh nhờ vào việc kiểm soát các tuyến đường biển quan trọng, từ đó thúc đẩy thương mại quốc tế. Các hàng hóa như gia vị, đồ gốm, vải vóc, và kim loại quý được trao đổi rộng rãi.
Nông nghiệp và thủ công nghiệp phát triển: Nông nghiệp ở Đông Nam Á, đặc biệt là trồng lúa, phát triển mạnh mẽ, nhờ vào hệ thống thủy lợi được cải tiến và kỹ thuật canh tác tiên tiến. Ngoài ra, thủ công nghiệp, đặc biệt là sản xuất đồ gốm, dệt vải, cũng trở thành ngành kinh tế quan trọng trong nhiều quốc gia.
3. Thành tựu văn hóa
Ảnh hưởng của Phật giáo và Ấn Độ giáo: Trong giai đoạn này, tôn giáo Ấn Độ như Phật giáo, Ấn Độ giáo tiếp tục ảnh hưởng sâu rộng đến văn hóa và đời sống tinh thần của người dân Đông Nam Á. Các đền thờ, tượng Phật, tác phẩm nghệ thuật và văn học được phát triển mạnh mẽ. Đặc biệt, đế chế Khmer đã xây dựng Angkor Wat, một trong những kỳ quan vĩ đại của thế giới.
Nền văn học và nghệ thuật: Nền văn học của Đông Nam Á thời kỳ này cũng phát triển mạnh, đặc biệt là các thể loại sử thi và huyền thoại. Các nghệ sĩ và kiến trúc sư đã tạo ra những công trình kiến trúc tuyệt vời, với sự kết hợp giữa nghệ thuật tôn giáo và các yếu tố văn hóa bản địa.
4. Thành tựu xã hội
Sự phát triển của các hệ thống xã hội: Xã hội Đông Nam Á thời kỳ này phát triển dựa trên các mối quan hệ phong kiến và hệ thống đẳng cấp. Sự phân chia xã hội rõ rệt giữa các tầng lớp quý tộc, nông dân và thợ thủ công. Các quốc gia trong khu vực cũng có các chính sách để duy trì trật tự xã hội, đồng thời chú trọng đến việc xây dựng các công trình phúc lợi như đền đài, trường học, và bệnh viện.
5. Sự giao thoa văn hóa và tiếp thu ảnh hưởng từ bên ngoài
Giao thương với các quốc gia khác: Đông Nam Á đã trở thành cầu nối quan trọng giữa các nền văn minh lớn như Ấn Độ, Trung Quốc và các quốc gia Đông Á khác. Sự giao lưu văn hóa và thương mại đã giúp Đông Nam Á tiếp thu nhiều thành tựu về khoa học, nghệ thuật, tôn giáo và triết học.
Các cuộc di cư và định cư: Nhiều nhóm dân tộc và thương nhân từ Ấn Độ, Trung Quốc và các khu vực khác đã di cư tới Đông Nam Á, mang theo văn hóa và kỹ thuật mới, làm phong phú thêm nền văn hóa bản địa.
Nhìn chung, từ nửa sau thế kỷ X đến nửa đầu thế kỷ XVI, Đông Nam Á là một khu vực phát triển mạnh mẽ về chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội. Những thành tựu này đã góp phần tạo nên nền tảng vững chắc cho sự phát triển của các quốc gia trong khu vực trong các thế kỷ tiếp theo. Sự giao thoa văn hóa, sự phát triển kinh tế và sự xây dựng những công trình văn hóa, lịch sử vĩ đại chính là những điểm sáng của thời kỳ này.

Nhận xét thành tựu văn hóa của Đông Nam Á từ nửa sau thế kỷ X đến nửa đầu thế kỷ XVI (16):

Nền văn hóa phong phú và đặc sắc: Đây là giai đoạn các quốc gia Đông Nam Á phát triển mạnh mẽ về văn hóa, thể hiện qua nghệ thuật, kiến trúc, tôn giáo và văn học.
Ảnh hưởng từ các nền văn minh lớn: Đông Nam Á chịu ảnh hưởng từ văn hóa Ấn Độ và Trung Hoa, thể hiện qua sự xuất hiện của Phật giáo, Ấn Độ giáo, và sau đó là Hồi giáo ở một số khu vực.
Sự sáng tạo và bản địa hóa: Các thành tựu văn hóa của Đông Nam Á có sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố ngoại lai và bản địa, tạo nên bản sắc riêng. Ví dụ như đền Borobudur (Indonesia), đền Angkor Wat (Campuchia), hay các tác phẩm văn học và dân ca.
Là học sinh, em cần làm gì để góp phần bảo vệ các di sản ở Đông Nam Á?

Tuyên truyền nâng cao nhận thức: Giới thiệu và chia sẻ kiến thức về giá trị văn hóa, lịch sử của các di sản qua mạng xã hội hoặc các hoạt động ngoại khóa.
Tham gia bảo tồn: Hỗ trợ các hoạt động bảo vệ di sản, như tham gia làm tình nguyện viên tại các di sản văn hóa, hoặc đóng góp vào các quỹ bảo tồn.
Học tập và nghiên cứu: Tìm hiểu kỹ lưỡng về lịch sử, giá trị văn hóa của các di sản để phát triển nhận thức và truyền tải đúng ý nghĩa cho cộng đồng.
Không làm tổn hại di sản: Hành xử có trách nhiệm khi tham quan các di sản, như không vẽ bậy, xả rác, hoặc làm hư hại các công trình văn hóa.