Trong truyện Cô hàng xén của Thạch Lam, Tâm hiện lên là một cô gái mộc mạc, hiền lành, gánh trên vai trách nhiệm lớn lao của gia đình. Mỗi ngày, cô đều mang gánh hàng ra chợ để kiếm sống, một phần để trang trải cuộc sống, một phần để lo cho người em trai đang ăn học. Dù cuộc sống vất vả, Tâm luôn lặng lẽ hy sinh mà không than phiền, tấm lòng của cô tỏa sáng qua sự tận tụy và lòng hiếu thảo. Vẻ ngoài xinh đẹp và tính cách dịu dàng của Tâm khiến nhiều chàng trai ngưỡng mộ, nhưng cô chỉ tập trung vào công việc, bỏ qua những lời trêu ghẹo, để chăm lo cho gia đình.

Tâm kết hôn với người đàn ông mà cô yêu thương qua sự mai mối, nhưng hôn nhân không làm giảm đi những vất vả trong cuộc sống. Hai năm sau, cô sinh con trai đầu lòng. Niềm vui làm mẹ chưa kịp trọn vẹn thì Tâm đã phải trở lại công việc mưu sinh, chỉ nửa tháng sau khi sinh. Vừa làm mẹ, vừa làm vợ, vừa là trụ cột gia đình, cô tiếp tục quần quật để kiếm tiền, không chỉ lo cho chồng con mà còn gánh vác trách nhiệm với gia đình nhà ngoại.

Gánh nặng của cuộc sống khiến Tâm không có thời gian cho bản thân. Cô phải lo cho cậu em trai đang đi học, cố gắng đáp ứng mọi mong muốn của em để cậu không cảm thấy thua thiệt với bạn bè. Ngày qua ngày, Tâm tất bật, từ việc chăm con, chăm chồng đến việc kiếm tiền, và đôi khi cô còn phải chịu áp lực từ những yêu cầu đòi hỏi của người thân.

Dòng đời nghiệt ngã đã lấy đi tuổi trẻ và sức sống của Tâm. Những khó khăn liên miên khiến cô già đi trước tuổi, hình ảnh người phụ nữ cam chịu, kiên cường của Tâm gợi lên sự xót xa và đồng cảm. Qua nhân vật này, Thạch Lam không chỉ phác họa chân dung một người phụ nữ điển hình trong xã hội cũ, mà còn khắc họa nỗi đau thầm lặng của những con người bị gánh nặng gia đình và cuộc sống đè nén, sống cả đời vì người khác mà quên đi chính mình.