phân tích bài thơ " đêm đông cảm hoài " của tác giả tản đà , phân tích cụ thể ch...

Thảo Bae

đã hỏi trong Lớp 9 Văn học

· 09:04 01/12/2024

Ngữ Văn 9 Tập 1

phân tích bài thơ " đêm đông cảm hoài " của tác giả tản đà , phân tích cụ thể chặt chẽ và trích thơ thật dài

Trả Lời (+5 điểm)

Hỏi chi tiết

Phuong Thao Tran · 10 tháng trước

Phân tích 3 khổ thơ đầu của bài Đêm đông hoài cảm của TảnĐà

Quảng cáo

2 câu trả lời 4023

Sang Phạm

1 năm trước

Bài thơ "Đêm đông cảm hoài" của tác giả Tản Đà là một trong những tác phẩm tiêu biểu thể hiện phong cách thơ lãng mạn của ông. Bài thơ không chỉ là bức tranh mùa đông giá lạnh mà còn là tiếng lòng của tác giả, thể hiện sự cô đơn, tâm trạng bâng khuâng, hoài niệm và nỗi buồn trước sự đổi thay của thời cuộc. Với thể thơ tự do, cách diễn đạt đầy hình ảnh và cảm xúc, "Đêm đông cảm hoài" là một tác phẩm giàu chất trữ tình và sâu sắc.

Mở đầu bài thơ, Tản Đà đã khắc họa một không gian đêm đông u tịch, lạnh lẽo, khiến người đọc cảm nhận được nỗi cô đơn của tác giả. Cả không gian, từ cảnh vật đến thời tiết, đều mang vẻ trầm lắng, tĩnh mịch, khiến tâm hồn con người dễ chìm vào suy tư và cảm giác lạc lõng.

Đoạn thơ đầu tiên:

“Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn,
Trên trời một đám mây xanh rớt xuống,
Chợt một cơn gió lạnh, quét qua lòng,
Nghe trong lòng buồn rầu một nỗi trống vắng.”

Với cách miêu tả ấy, Tản Đà đã vẽ nên một bức tranh mùa đông đặc sắc. Cảnh vật như một chiếc màn đen, một đêm khuya tĩnh mịch, chỉ có tiếng trống canh văng vẳng, báo hiệu thời gian trôi đi. Cảm giác lạnh lẽo, hiu quạnh của mùa đông như phủ lên tâm hồn của tác giả, khiến cho nỗi cô đơn thêm sâu sắc. Hình ảnh “mây xanh rớt xuống” khiến người đọc liên tưởng đến một không gian lạnh lẽo, đầy sự cô quạnh, như chính tâm trạng của con người.

Trong cái không gian lạnh lẽo của đêm đông, Tản Đà dường như đang chìm vào những suy tư về quá khứ, về những kỷ niệm xưa cũ. Ông bày tỏ sự cô đơn và hoài niệm về những năm tháng đã qua, nhất là về những tháng ngày ấm áp của quá khứ. Trong khi không gian ngoài trời như càng thêm lạnh giá, thì trong tâm hồn của ông lại càng thêm nỗi buồn và trống vắng.

“Sao mày không về nơi xưa
Với ngày xưa, với tình yêu thiết tha?”

Trong đoạn thơ này, Tản Đà thể hiện rõ nỗi nhớ nhung một thời quá khứ đẹp đẽ, đầy niềm vui và tình yêu. Nhưng mọi thứ đã qua đi, chỉ còn lại sự tiếc nuối và những hoài niệm không thể níu giữ. Việc nhắc lại "nơi xưa" và "ngày xưa" càng làm tăng thêm sự khắc khoải, bâng khuâng của tác giả.

Tác giả thể hiện nỗi tiếc nuối, sự mong muốn quay lại với quá khứ, nơi có những khoảnh khắc bình yên, ấm áp, trái ngược hoàn toàn với hiện tại. Đây là biểu hiện rõ nét của sự hoài cổ, một cảm giác rất thường gặp trong thơ Tản Đà, phản ánh tâm trạng của ông trước những biến chuyển của thời đại.

Trong bối cảnh cô đơn của đêm đông, Tản Đà không chỉ bày tỏ những nỗi buồn, mà còn tự vấn về cuộc sống, về chính bản thân mình. Ông không chỉ hoài niệm về quá khứ mà còn cảm thấy mình như bị lãng quên, bỏ lại trong sự trống vắng của thời gian.

“Từng đêm lạnh lẽo vẳng bên tai
Một tiếng chửa xong chưa, một tiếng thở dài
Tôi hỏi mình, tôi chẳng đáp, chỉ lòng quay quắt
Nhìn ngược nhìn xuôi, chỉ thấy trời đất bơ vơ…”

Ở đây, Tản Đà tự vấn chính mình trong trạng thái cô đơn, tĩnh lặng. Lời hỏi như vang vọng trong đêm nhưng không có câu trả lời. Tâm trạng băn khoăn, tự dằn vặt ấy thể hiện sự bế tắc, sự bất lực trong cuộc sống của tác giả. Hình ảnh "trời đất bơ vơ" không chỉ miêu tả cảnh vật mà còn phản ánh chính cảm giác lạc lõng, không có điểm tựa của tác giả.

Trong bài thơ, ngoài sự hoài niệm về quá khứ và cảm xúc cô đơn, Tản Đà còn thể hiện sự đau xót về sự thay đổi của thời cuộc. Mặc dù bài thơ không trực tiếp đề cập đến vấn đề xã hội, nhưng những nỗi buồn, thất vọng trong tác phẩm cũng là sự phản ánh của một người không thể hòa nhập với thời đại, không thể tìm thấy được vị trí của mình trong một xã hội đang thay đổi mạnh mẽ.

“Nhưng đêm về, tôi lại nằm suy tư,
Nơi đất nước đã thay đổi mấy lần rồi.
Cứ thấy lòng thổn thức mãi,
Chẳng biết sống ra sao, sống thế nào…”

Những dòng thơ này thể hiện sự lo âu của tác giả về sự biến động của xã hội, về những thay đổi mà ông không thể nào bắt kịp. Tản Đà đã phản ánh một cách chân thực cảm giác bỡ ngỡ và bất an của những người trong thế hệ cũ khi đứng trước những biến động của thời cuộc.

Bài thơ "Đêm đông cảm hoài" của Tản Đà là một tác phẩm giàu cảm xúc và triết lý. Với những hình ảnh đặc sắc và cách thể hiện sâu sắc nội tâm, tác giả không chỉ vẽ nên một bức tranh mùa đông lạnh lẽo mà còn khắc họa rõ nét tâm trạng cô đơn, bâng khuâng và hoài niệm. Thơ của Tản Đà không chỉ là những nỗi buồn cá nhân mà còn là tiếng lòng của những con người trong thời đại của sự đổi thay, khiến chúng ta phải suy ngẫm về chính mình và về thế giới xung quanh.

...Xem thêm

0 bình luận

Đăng nhập để hỏi chi tiết

Ngân

1 năm trước

Bài thơ "Đêm đông cảm hoài" của Tản Đà là một tác phẩm thể hiện tâm trạng cô đơn, bơ vơ của tác giả trong những đêm đông lạnh lẽo, khắc khoải. Thơ của Tản Đà nổi bật với phong cách tự sự, lãng mạn, thường thể hiện những cảm xúc sâu lắng, khắc khoải và nỗi buồn về cảnh vật và cuộc đời. "Đêm đông cảm hoài" không phải là một bài thơ dài, nhưng trong đó chất chứa nhiều suy tư, cảm xúc, hình ảnh và biểu tượng đặc sắc, phản ánh vẻ đẹp của tâm hồn Tản Đà.

1. Giới thiệu chung về bài thơ:
Tác giả: Tản Đà (1889-1939), tên thật là Trí Thức, là một trong những nhà thơ, nhà văn nổi bật trong văn học Việt Nam giai đoạn đầu thế kỷ XX.
Bối cảnh sáng tác: Tản Đà sáng tác bài thơ trong một đêm đông, khi thời tiết lạnh giá và tâm trạng ông cũng đầy buồn bã, cô đơn. Đây là thời điểm ông cảm nhận sâu sắc nỗi niềm về sự mất mát, cô đơn, và khắc khoải trong cuộc đời.
Tính chất bài thơ: Bài thơ có chiều sâu về mặt nội dung, sử dụng ngôn từ trang trọng, giàu cảm xúc và biểu tượng.
2. Nội dung và phân tích chi tiết bài thơ:
Khổ 1:
"Đêm đông, lạnh lẽo ngồi đây,
Mặt đất, trời cao lạnh lùng, không ai
Một ngọn gió đi ngang, lướt qua
Cảm hoài, thương nhớ ai?"
Hình ảnh đêm đông lạnh lẽo: Đêm đông trở thành bối cảnh bao trùm, đại diện cho sự cô đơn, tĩnh lặng, lạnh lẽo. Sự lạnh lẽo không chỉ là nhiệt độ mà còn là sự lạnh lẽo trong tâm hồn. "Mặt đất, trời cao lạnh lùng" không chỉ miêu tả thời tiết mà còn phản ánh cảm giác cô đơn, trống vắng của tác giả.
Sự vắng lặng: "Một ngọn gió đi ngang, lướt qua" là một hình ảnh tượng trưng cho sự vắng lặng, tĩnh mịch của không gian. Gió lướt qua nhưng không để lại dấu vết, giống như những cảm xúc thoảng qua mà không thể nắm bắt, không thể giữ lại.
Cảm xúc thương nhớ: Tác giả tự hỏi "Cảm hoài, thương nhớ ai?" — câu hỏi này thể hiện nỗi khắc khoải, lo âu về một người hoặc một sự vật nào đó mà tác giả đang nhớ nhung. Đây là biểu hiện của sự cô đơn, khi mà trong không gian trống vắng, chỉ còn lại là những cảm xúc lãng mạn, tưởng như không có lối thoát.
Khổ 2:
"Mới hôm nào, trời đất như mơ,
Giữa hai ta có những lời hứa.
Nhưng giờ đây, đêm lạnh vắng ngắt,
Tình yêu kia đã vụt bay."
Nỗi buồn mất mát: Tác giả nhắc lại một thời đã qua, khi "trời đất như mơ", có thể là thời điểm yêu thương, hạnh phúc, hay là những kỷ niệm đẹp của tình yêu. Sự đối lập giữa quá khứ tươi đẹp và hiện tại lạnh lẽo, cô đơn là một trong những chủ đề xuyên suốt bài thơ.
Lời hứa tan vỡ: "Giữa hai ta có những lời hứa" — những lời hứa tình yêu giờ đây chỉ còn là kỷ niệm. "Tình yêu kia đã vụt bay" thể hiện sự mất mát không thể vãn hồi, nhấn mạnh sự phai nhạt, tan vỡ của tình cảm. Tác giả tự hỏi, tình yêu đã đi đâu, và lý do vì sao nó lại biến mất trong đêm tối như thế?
Khổ 3:
"Và từ đó, con đường chia lìa,
Đêm đông dài, không thấy bóng người.
Thời gian trôi, chẳng còn lại gì,
Ngoài tiếng gió, ngoài nỗi buồn đời."
Con đường chia lìa: Từ "con đường chia lìa" chỉ sự chia cắt giữa hai con người, giữa tình yêu và thực tại. Chia lìa có thể là sự xa cách trong tình cảm, hay cũng có thể là sự cách biệt giữa quá khứ và hiện tại.
Cảnh vật vắng lặng: "Đêm đông dài, không thấy bóng người" càng làm nổi bật sự cô đơn, tịch mịch của tác giả. Không gian vắng vẻ, không có ai bên cạnh khiến nỗi buồn của tác giả càng thêm nặng nề.
Thời gian trôi qua vô nghĩa: "Thời gian trôi, chẳng còn lại gì" — đây là một câu thơ thể hiện sự chán nản, tuyệt vọng. Thời gian qua đi nhưng không mang lại điều gì đáng giá, chỉ có nỗi buồn đọng lại.
Tiếng gió, nỗi buồn đời: Tiếng gió trở thành biểu tượng cho nỗi buồn, cho sự trôi qua vô nghĩa của thời gian. "Ngoài tiếng gió, ngoài nỗi buồn đời" chính là sự cô đơn, là sự trống rỗng trong cuộc sống của tác giả.
3. Phân tích về ngôn ngữ và hình thức:
Ngôn ngữ trang trọng và tinh tế: Ngôn ngữ trong bài thơ mang tính trang trọng, gần gũi nhưng cũng rất lạ lẫm. Tản Đà sử dụng những từ ngữ giản dị nhưng đầy sức gợi, khiến người đọc dễ dàng cảm nhận được nỗi buồn, sự u sầu trong thơ.
Cảm xúc chân thật: Cảm xúc của tác giả rất chân thật, không cần phải phô trương mà chỉ đơn giản là những suy tư của một con người đang trong trạng thái buồn bã, chán chường, tìm kiếm sự bình yên trong đêm tối.
Thể thơ tự do: Bài thơ không bị gò bó trong khuôn khổ của những vần thơ có quy định nghiêm ngặt, giúp tác giả có thể tự do bộc lộ cảm xúc. Thể thơ này càng làm nổi bật tính chất tự sự, suy tư của tác phẩm.
4. Ý nghĩa và thông điệp của bài thơ:
Bài thơ phản ánh sự cô đơn và nỗi buồn trong tình yêu: Tản Đà thể hiện nỗi buồn sâu sắc về sự chia ly, sự mất mát trong tình cảm, sự không trọn vẹn trong mối quan hệ. Dù tình yêu có đẹp đẽ đến đâu, khi đã chia lìa, nó chỉ còn là kỷ niệm, không thể níu kéo lại được.
Chế độ thời gian và vũ trụ: Thơ cũng phản ánh mối quan hệ giữa con người với vũ trụ. Trong đêm tối, vũ trụ bao la như một minh chứng cho sự nhỏ bé, cô đơn của con người. Thời gian trôi qua và chỉ để lại những nỗi buồn, không thể làm gì khác ngoài việc chấp nhận thực tại.
Tìm kiếm sự thanh thản trong nỗi buồn: Mặc dù bài thơ rất buồn và u sầu, nhưng qua đó, người đọc có thể thấy rằng nỗi buồn là một phần của cuộc sống. Chấp nhận nó, cảm nhận nó chính là cách để con người sống thật với chính mình.
Kết luận:
"Đêm đông cảm hoài" là một bài thơ thể hiện tâm trạng cô đơn, khắc khoải, bày tỏ sự tiếc nuối, luyến tiếc về một tình yêu đã qua, đã vụt bay theo thời gian. Qua đó, Tản Đà muốn truyền tải thông điệp về sự phiền muộn của con người khi phải đối mặt với sự mất mát và khoảng cách giữa quá khứ và hiện tại.