Văn tế Trương Quỳnh Như là một tác phẩm đặc sắc của văn học cổ điển Việt Nam, được viết bởi Nguyễn Gia Thiều – một tác giả nổi tiếng trong phong trào văn học thế kỷ 18. Đây là một bài văn tế, thể loại văn học truyền thống được sử dụng trong các lễ tang để bày tỏ lòng tiếc thương, tưởng nhớ và ca ngợi người đã khuất. Văn tế Trương Quỳnh Như không chỉ là một tác phẩm về tình yêu, lòng hiếu thảo, mà còn là bài ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của con người, đặc biệt là những đức tính cao cả của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.

Văn tế Trương Quỳnh Như được viết nhằm tưởng nhớ và tri ân một người phụ nữ tên Trương Quỳnh Như, một người con gái xinh đẹp, tài giỏi, và đức hạnh. Tác phẩm không chỉ đơn thuần là một lời tiễn biệt, mà còn thể hiện niềm tiếc thương sâu sắc của người viết đối với người đã khuất, đồng thời ca ngợi những phẩm hạnh tuyệt vời của nhân vật. Qua bài văn tế này, Nguyễn Gia Thiều đã thể hiện một tư tưởng nhân văn sâu sắc, ca ngợi những đức tính của người phụ nữ truyền thống trong xã hội phong kiến Việt Nam.

Trong xã hội phong kiến, người phụ nữ thường phải chịu nhiều thiệt thòi, nhất là về quyền lực và vị trí trong gia đình, xã hội. Tuy nhiên, những phẩm hạnh như đức hiếu thảo, sự tần tảo, trung hậu vẫn được coi trọng và ca ngợi. Trương Quỳnh Như là một người phụ nữ đại diện cho những phẩm hạnh cao đẹp đó. Trong tác phẩm này, Nguyễn Gia Thiều đã khắc họa hình ảnh một người con gái không chỉ có tài sắc mà còn có phẩm hạnh đáng quý. Trương Quỳnh Như là hình mẫu lý tưởng của người phụ nữ trong xã hội phong kiến – dịu dàng, đức hạnh, hiếu thảo với cha mẹ và trung thành với gia đình. Chính vì vậy, bài văn tế trở thành một lời ca ngợi vẻ đẹp toàn diện của người phụ nữ, vừa là lời tiễn biệt, vừa là sự tri ân đối với những đức hạnh của Trương Quỳnh Như.

Nguyễn Gia Thiều đã khéo léo sử dụng ngôn từ để khắc họa những đức tính đáng quý của Trương Quỳnh Như. Trước hết, bà được miêu tả như một người con gái có tài sắc vẹn toàn. Tài năng của Trương Quỳnh Như không chỉ dừng lại ở vẻ đẹp bên ngoài mà còn ở sự thông minh, tài hoa trong các công việc gia đình và xã hội. Tuy nhiên, phẩm hạnh nổi bật nhất của Trương Quỳnh Như chính là đức hiếu thảo đối với cha mẹ. Bài văn tế đặc biệt nhấn mạnh lòng hiếu thảo của bà, thể hiện sự kính trọng và yêu thương cha mẹ – một đức tính quan trọng trong quan niệm đạo lý truyền thống của người Việt Nam.

Ngoài ra, tác giả cũng ca ngợi sự dịu dàng, đức hạnh và sự thủy chung trong tình cảm của Trương Quỳnh Như. Nhân vật này thể hiện một cuộc sống giản dị, trong sạch, và tận tụy với gia đình. Những phẩm chất ấy không chỉ làm nên hình ảnh của một người con gái mẫu mực, mà còn phản ánh lý tưởng của người phụ nữ trong xã hội phong kiến: sự hy sinh và tận tụy vì gia đình, vì những giá trị đạo đức cao quý.

Bài văn tế Trương Quỳnh Như không chỉ là một lời tiễn biệt mà còn là một tác phẩm có giá trị nhân văn sâu sắc. Tác giả không chỉ bày tỏ sự tiếc thương mà còn muốn ca ngợi những đức tính tốt đẹp của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Qua đó, Nguyễn Gia Thiều đã thể hiện một quan điểm nhân sinh sâu sắc về những giá trị đạo đức, về sự hy sinh và cống hiến của con người trong cuộc sống.

Bài văn tế còn phản ánh những quan niệm về cái đẹp và phẩm hạnh trong xã hội xưa. Cái đẹp không chỉ là vẻ đẹp bên ngoài mà còn là vẻ đẹp của tâm hồn, của những phẩm chất như hiếu thảo, trung thực và kiên trì. Đó chính là những giá trị mà Nguyễn Gia Thiều muốn gửi gắm trong tác phẩm này. Trong xã hội phong kiến, vai trò của người phụ nữ thường bị coi nhẹ, nhưng qua tác phẩm, tác giả đã khẳng định rằng người phụ nữ vẫn có thể đạt được sự tôn vinh thông qua những phẩm chất tốt đẹp của mình.

Về mặt nghệ thuật, bài văn tế Trương Quỳnh Như sử dụng một ngôn ngữ trang trọng, sâu sắc và giàu hình ảnh. Những hình ảnh và sự miêu tả trong bài văn tế rất tinh tế, khắc họa rõ nét vẻ đẹp của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Tác giả sử dụng biện pháp tu từ như ẩn dụ, hoán dụ để tạo nên một không khí trang nghiêm và xúc động cho bài văn. Những từ ngữ như "xinh đẹp", "đức hạnh", "hiếu thảo" được lặp lại để nhấn mạnh giá trị của nhân vật, đồng thời tạo nên một dòng cảm xúc xuyên suốt tác phẩm.

Ngoài ra, bài văn tế cũng thể hiện sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa yếu tố trữ tình và bi kịch. Mặc dù là một bài văn tế buồn, nhưng tác giả không chỉ dừng lại ở nỗi đau mất mát mà còn nâng cao giá trị của cuộc sống và những phẩm hạnh của người đã khuất.

Văn tế Trương Quỳnh Như của Nguyễn Gia Thiều là một tác phẩm tiêu biểu trong văn học cổ điển Việt Nam, thể hiện một quan điểm sâu sắc về đạo lý, phẩm hạnh của người phụ nữ và giá trị của sự hiếu thảo. Qua bài văn tế, tác giả không chỉ ca ngợi những phẩm chất cao đẹp của Trương Quỳnh Như mà còn phản ánh một quan niệm nhân văn về cuộc sống, về cái đẹp tâm hồn. Tác phẩm vẫn giữ nguyên giá trị tư tưởng và nghệ thuật, nhắc nhở chúng ta về những đức tính cao quý trong cuộc sống, đồng thời tôn vinh những hy sinh thầm lặng của những người phụ nữ trong xã hội.