Đoạn văn trên có những hình ảnh và ẩn dụ liên quan đến chu kỳ của mặt trăng, được mô tả theo cách hình tượng hóa, kết hợp với những hiện tượng tự nhiên. Dưới đây là một số giải thích khoa học về các hiện tượng tự nhiên được đề cập trong đoạn văn:

"Cô ngoảnh mặt xuống nhân gian thì lúc đó là trăng rằm."

Giải thích khoa học: Hình ảnh "cô ngoảnh mặt xuống nhân gian" có thể được hiểu là sự xuất hiện của mặt trăng tròn, hay còn gọi là "trăng rằm". Trăng rằm xảy ra khi mặt trăng ở vị trí đối diện với mặt trời trên bầu trời, khi đó toàn bộ mặt trăng sẽ được chiếu sáng bởi ánh sáng mặt trời và có hình tròn hoàn hảo. Đây là thời điểm mà trăng sáng nhất trong tháng.
"Cô quay lưng tức là 30, mùng 1."

Giải thích khoa học: "Cô quay lưng" có thể ám chỉ khi mặt trăng không phản chiếu ánh sáng mặt trời trực tiếp, như trong giai đoạn trăng non (mùng 1 âm lịch). Khi đó, mặt trăng nằm giữa trái đất và mặt trời, nên chúng ta không thấy mặt trăng sáng, chỉ thấy phần tối. "30" là ngày cuối cùng của chu kỳ trăng, khi trăng gần như không sáng.
"Cô trở sáng trái, sang phải tức là thời kỳ chăn thả Huyền hoặc thượng huyên."

Giải thích khoa học: Hình ảnh "cô trở sáng trái, sang phải" có thể là sự mô tả về quá trình mặt trăng chuyển từ pha trăng non sang pha trăng sáng (tăng dần). Trong chu kỳ mặt trăng, từ ngày 1 đến ngày 14, mặt trăng sẽ dần sáng lên, từ trăng non cho đến trăng rằm. "Chăn thả Huyền" hoặc "thượng huyên" có thể được hiểu là những giai đoạn mặt trăng đang chuyển mình, hoặc ám chỉ những hiện tượng khác trong chu kỳ chuyển động của mặt trăng.
"Còn những khi Trăng quầng, ấy là lúc cát bụi chap mặt bị gió thổi bay tung ra."

Giải thích khoa học: Khi trăng "quầng" (hoặc "vầng sáng quanh trăng") xuất hiện, đó là hiện tượng quầng sáng quanh mặt trăng. Hiện tượng này xảy ra khi ánh sáng mặt trăng chiếu qua các hạt nước hoặc các tinh thể băng trong khí quyển, tạo thành một quầng sáng xung quanh trăng. Quầng trăng thường xuất hiện trong điều kiện thời tiết có mây hoặc độ ẩm cao. Đây là một hiện tượng quang học liên quan đến sự tán xạ ánh sáng và không phải là do "cát bụi bị gió thổi bay". Tuy nhiên, câu này có thể là một cách ví von để giải thích sự xuất hiện của quầng trăng giống như cát bụi bay trong không khí.
Tóm lại, đoạn văn này sử dụng các hình ảnh ẩn dụ để mô tả các pha khác nhau của mặt trăng, kết hợp với các hiện tượng tự nhiên có thể quan sát được. Các hiện tượng như trăng rằm, trăng non, và quầng trăng đều có những giải thích khoa học cụ thể liên quan đến chu kỳ quay của mặt trăng và sự tán xạ ánh sáng trong khí quyển.