Quần cư thành thị và quần cư nông thôn là hai hình thức định cư khác nhau của con người, phản ánh sự khác biệt về môi trường sống, cơ sở hạ tầng, cách thức sản xuất và các yếu tố xã hội. Dưới đây là sự phân biệt giữa hai hình thức này:

1. Quần cư thành thị (Urban settlement)
Quần cư thành thị là sự tập trung của dân cư tại các khu vực đô thị, thành phố. Đặc điểm của quần cư thành thị bao gồm:

Môi trường sống:

Thành thị thường có mật độ dân số cao, nơi tập trung đông đúc các cơ sở hạ tầng, dịch vụ công cộng và các hoạt động kinh tế, văn hóa.
Không gian sống chủ yếu là các khu nhà cao tầng, chung cư, và các khu dân cư tập trung.
Cơ sở hạ tầng:

Có cơ sở hạ tầng phát triển mạnh mẽ, bao gồm giao thông công cộng, điện, nước, hệ thống vệ sinh, y tế, giáo dục và các dịch vụ khác.
Các tiện nghi hiện đại như siêu thị, bệnh viện, trường học, trung tâm thương mại, nhà hàng, khu vui chơi giải trí đều có sẵn.
Hoạt động sản xuất và nghề nghiệp:

Thành thị chủ yếu phát triển các ngành dịch vụ, công nghiệp, thương mại và tài chính. Nông nghiệp ít phát triển hoặc không phát triển.
Các công việc phổ biến là làm việc trong các công ty, xí nghiệp, cơ quan nhà nước, cửa hàng, bệnh viện, trường học, trung tâm giải trí.
Tính chất xã hội:

Người dân ở thành thị thường có lối sống hiện đại, nhịp sống nhanh, xã hội đa dạng, nhiều tầng lớp, các nhóm xã hội khác nhau.
Tính cộng đồng ít gắn bó, các mối quan hệ cá nhân chủ yếu dựa trên công việc và các yếu tố xã hội khác.
Ví dụ: Hà Nội, TP.HCM, New York, London.
2. Quần cư nông thôn (Rural settlement)
Quần cư nông thôn là sự tập trung dân cư tại các khu vực nông thôn, làng mạc, thôn quê. Đặc điểm của quần cư nông thôn bao gồm:

Môi trường sống:

Nông thôn có mật độ dân số thấp, không khí trong lành, diện tích đất rộng và không gian sống chủ yếu là nhà cấp 4, nhà vườn hoặc nhà gạch truyền thống.
Các khu dân cư nông thôn thường phân tán, rải rác hơn so với thành thị.
Cơ sở hạ tầng:

Cơ sở hạ tầng ở nông thôn chưa phát triển bằng thành thị. Các dịch vụ như điện, nước, giao thông, y tế, giáo dục có thể còn thiếu thốn, nhất là ở những vùng sâu, vùng xa.
Các dịch vụ công cộng và tiện ích hạn chế, người dân chủ yếu sử dụng nguồn nước từ giếng, ao hồ hoặc hệ thống cấp nước địa phương.
Hoạt động sản xuất và nghề nghiệp:

Nông nghiệp là ngành chủ yếu ở nông thôn. Người dân làm việc chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp như trồng trọt, chăn nuôi, đánh bắt thủy sản.
Công nghiệp và dịch vụ ít phát triển, chủ yếu là các hoạt động thủ công hoặc các công việc trong ngành nông nghiệp.
Tính chất xã hội:

Người dân nông thôn sống gần gũi, đoàn kết và có mối quan hệ cộng đồng chặt chẽ. Các hoạt động xã hội, sinh hoạt cộng đồng thường xuyên diễn ra.
Lối sống của người dân nông thôn có xu hướng bảo tồn các phong tục, tập quán, truyền thống lâu đời, đồng thời có nhịp sống chậm và ít thay đổi.
Ví dụ: Các làng quê ở Việt Nam, các vùng nông thôn ở Ấn Độ, Trung Quốc.
Sự khác biệt giữa quần cư thành thị và quần cư nông thôn:
Tiêu chí
Quần cư thành thị
Quần cư nông thôn
Mật độ dân số
Cao, đông đúc.
Thấp, phân tán.
Môi trường sống
Không gian sống chật hẹp, nhà cao tầng, chung cư.
Không gian rộng rãi, chủ yếu là nhà cấp 4 hoặc nhà vườn.
Cơ sở hạ tầng
Phát triển, hiện đại với nhiều dịch vụ tiện ích.
Hạn chế, cơ sở hạ tầng chưa phát triển.
Nghề nghiệp
Dịch vụ, công nghiệp, thương mại, tài chính.
Nông nghiệp, thủ công, ít công nghiệp.
Tính chất xã hội
Đa dạng, nhịp sống nhanh, ít mối quan hệ cộng đồng.
Gắn bó cộng đồng, nhịp sống chậm, thân thiện.
Văn hóa, lối sống
Hiện đại, thay đổi nhanh chóng.
Giữ gìn truyền thống, bảo thủ.

Quần cư thành thị có môi trường sống hiện đại, cơ sở hạ tầng phát triển, nghề nghiệp đa dạng, nhưng cũng có sự phân mảnh về quan hệ xã hội và lối sống.
Quần cư nông thôn có cuộc sống yên bình, cộng đồng gần gũi và gắn bó, nhưng cơ sở hạ tầng và các dịch vụ còn thiếu thốn, công việc chủ yếu tập trung vào nông nghiệp.
Tùy vào điều kiện phát triển và nhu cầu của mỗi người, quần cư thành thị và nông thôn có thể có những ưu nhược điểm khác nhau.