Điểm giống nhau và khác nhau giữa hai tác phẩm "Lão Hạc" và "Hai đứa trẻ" của nhà văn Nam Cao và Thạch Lam

Điểm giống nhau:
Chủ đề nhân đạo:

Cả hai tác phẩm đều mang đậm chủ đề nhân đạo, thể hiện sự cảm thông sâu sắc đối với số phận con người trong hoàn cảnh khó khăn. Trong "Lão Hạc", nhân vật lão Hạc là hình mẫu của người nông dân nghèo khổ, hiền lành nhưng phải sống trong cảnh đói nghèo và cô đơn. Tương tự, trong "Hai đứa trẻ", Thạch Lam miêu tả cuộc sống của những đứa trẻ nghèo trong một khu phố nhỏ, với những khát khao giản dị và hi vọng về một tương lai tốt đẹp.
Miêu tả cảnh vật và không gian:

Cả hai tác phẩm đều có sự chú trọng đến miêu tả không gian và cảnh vật, qua đó làm nổi bật tâm trạng và hoàn cảnh của nhân vật. Trong "Lão Hạc", cảnh vật xung quanh lão Hạc nghèo nàn, đơn sơ, khắc họa rõ nét cuộc sống khổ cực của ông. Còn trong "Hai đứa trẻ", Thạch Lam miêu tả một không gian buổi tối tối tăm, đượm buồn, phản ánh sự nghèo đói và những ước mơ chưa thành của các nhân vật.
Nhân vật chính là những người nghèo:

Nhân vật trong cả hai tác phẩm đều là những người nghèo, sống trong hoàn cảnh khó khăn. Lão Hạc trong "Lão Hạc" là người nông dân nghèo, phải đối diện với sự nghèo đói và cô đơn. Còn trong "Hai đứa trẻ", hai đứa trẻ sống trong một khu phố nghèo, đợi chờ một cuộc sống tốt đẹp hơn dù hoàn cảnh khó khăn.
Tình cảm, sự hy sinh và khát vọng:

Trong cả hai tác phẩm, có sự hy sinh và khát vọng mãnh liệt trong từng nhân vật. Lão Hạc hy sinh tất cả vì con trai và sự tự trọng của bản thân. Hai đứa trẻ trong truyện "Hai đứa trẻ" cũng nuôi hy vọng vào tương lai và khát khao có một cuộc sống tốt đẹp hơn mặc dù hoàn cảnh hiện tại rất khó khăn.

Điểm khác nhau:
Nhân vật và cách xây dựng nhân vật:

"Lão Hạc" tập trung vào một nhân vật duy nhất, đó là lão Hạc, một người già, nghèo khổ, sống một mình trong cảnh nghèo và cô đơn. Tác phẩm chủ yếu khắc họa tâm trạng, nội tâm của lão Hạc qua những suy tư, những quyết định hy sinh trong cuộc sống.
"Hai đứa trẻ" lại có sự xuất hiện của nhiều nhân vật, dù là phụ họa nhưng vẫn có vai trò quan trọng, như Tí, Lì, và những người trong khu phố nghèo. Tác phẩm không chỉ miêu tả tâm lý của các nhân vật mà còn tập trung vào khung cảnh sống của họ, đặc biệt là việc thể hiện sự chờ đợi của hai đứa trẻ và hình ảnh các con phố đêm tối.
Tình huống và bối cảnh:

"Lão Hạc" xảy ra trong một bối cảnh nông thôn, nơi mà cuộc sống của người nông dân gắn liền với đất đai và gia đình. Lão Hạc là một nông dân sống trong nghèo khó, phải đối diện với sự đau đớn của tuổi già, và cuối cùng là cái chết. Câu chuyện là bi kịch của một người nông dân bị bỏ rơi trong sự nghèo khổ.
"Hai đứa trẻ" diễn ra ở một khu phố nhỏ, không gian thành thị, nơi hai đứa trẻ phải đối mặt với cuộc sống nghèo khó và sự thiếu thốn vật chất. Họ không phải chịu đựng một sự mất mát đột ngột, mà phải sống trong hy vọng và chờ đợi, qua đó tác phẩm phản ánh một không gian sống chật hẹp, khó khăn của người dân thành phố vào buổi tối.
Cảm xúc và tông truyện:

"Lão Hạc" có tông truyện u buồn, đậm tính bi kịch, vì câu chuyện đi đến một kết cục đau xót khi lão Hạc tự kết thúc cuộc đời mình bằng cách uống thuốc độc. Câu chuyện thể hiện nỗi khổ đau, sự cô đơn, sự hy sinh đến mức tột cùng của một người nông dân nghèo.
"Hai đứa trẻ" mang một tông truyện nhẹ nhàng hơn, tuy buồn nhưng không bi kịch như "Lão Hạc". Trong tác phẩm này, cảm giác chờ đợi, hi vọng được thể hiện qua sự ngóng trông của hai đứa trẻ vào ánh sáng cuối cùng của một ngày. Mặc dù cuộc sống nghèo khổ, nhưng tinh thần của các nhân vật vẫn giữ một niềm hy vọng vào tương lai, dù rất mỏng manh.
Phong cách viết và hình thức kể chuyện:

"Lão Hạc" được viết theo hình thức tường thuật của một người kể chuyện thứ ba, với cách tiếp cận rất sâu sắc vào nội tâm của nhân vật chính – lão Hạc. Tác phẩm thể hiện rõ sự phản ánh tâm lý phức tạp của lão Hạc qua hành động và suy nghĩ của ông.
"Hai đứa trẻ" lại sử dụng phương thức miêu tả không gian và thời gian, với cách viết nhẹ nhàng, dễ tiếp cận hơn. Tác phẩm tập trung nhiều vào cảnh vật, không gian và những tình huống đặc trưng của cuộc sống nghèo khó qua góc nhìn của các nhân vật trẻ thơ.

Mặc dù cả hai tác phẩm đều mang tính nhân văn sâu sắc và phản ánh đời sống nghèo khó, nhưng "Lão Hạc" của Nam Cao chú trọng vào nỗi khổ cực và bi kịch của một người nông dân trong tuổi già, còn "Hai đứa trẻ" của Thạch Lam lại mang đến một cái nhìn nhẹ nhàng hơn về cuộc sống nghèo khổ của những đứa trẻ trong thành phố với những ước mơ giản dị. Điểm chung giữa chúng là đều thể hiện sự xót xa, cảm thông đối với những con người sống trong cảnh nghèo đói, nhưng mỗi tác phẩm lại có một cách tiếp cận và hình thức thể hiện khác nhau.