Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành nên những đặc điểm địa lí tự nhiên đa dạng và phong phú của Việt Nam. Dưới đây là những ảnh hưởng cụ thể:

1. Khí hậu:

• Nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa: Vị trí nằm hoàn toàn trong vùng nhiệt đới gió mùa của châu Á đã mang đến cho Việt Nam khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, với một năm có hai mùa rõ rệt: mùa mưa và mùa khô.
• Ảnh hưởng của các khối khí: Việt Nam chịu ảnh hưởng của nhiều khối khí khác nhau như: khối khí nhiệt đới lục địa, khối khí nhiệt đới hải dương, khối khí lạnh phương Bắc. Sự di chuyển và tác động của các khối khí này tạo nên sự phân hóa khí hậu đa dạng giữa các vùng.
• Địa hình phức tạp: Địa hình đồi núi chiếm ưu thế, cùng với sự phân hóa độ cao đã tạo ra sự phân hóa khí hậu theo độ cao.

2. Địa hình:

• Địa hình đa dạng: Việt Nam có địa hình đa dạng với các dãy núi chạy song song và hướng tây bắc - đông nam, các cao nguyên badan, đồng bằng châu thổ rộng lớn.
• Sự hình thành địa hình: Vị trí nằm trên vành đai sinh khoáng Thái Bình Dương và Địa Trung Hải đã tạo điều kiện cho quá trình vận động kiến tạo mạnh mẽ, hình thành nên các dãy núi, cao nguyên và đồng bằng.
• Địa hình chịu tác động mạnh của quá trình ngoại lực: Các yếu tố như khí hậu, sông ngòi, biển đã tác động mạnh mẽ đến địa hình, tạo nên các dạng địa hình karst, các đồng bằng phù sa.

3. Sông ngòi:

Mạng lưới sông ngòi dày đặc: Do mưa nhiều và địa hình dốc, Việt Nam có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp.
Chế độ nước sông theo mùa: Chế độ nước sông phụ thuộc vào lượng mưa, mùa mưa nước sông dâng cao, mùa khô nước cạn.
Các hệ thống sông lớn: Sông Hồng, sông Mê Công là hai hệ thống sông lớn nhất, cung cấp nguồn nước tưới tiêu, thủy điện và giao thông thủy.

4. Biển:

• Biển Đông: Việt Nam có đường bờ biển dài, tiếp giáp với biển Đông, một biển rộng lớn và giàu tài nguyên.
• Ảnh hưởng của biển: Biển Đông làm cho khí hậu nước ta mang tính hải dương, điều hòa khí hậu, tạo nên các dạng địa hình ven biển đa dạng như: bãi biển, đầm phá, vũng vịnh.
• Tài nguyên biển: Biển Đông cung cấp nguồn hải sản phong phú, tiềm năng lớn về dầu khí, du lịch biển.

5. Thực vật và động vật:

• Đa dạng sinh học cao: Vị trí địa lí và điều kiện tự nhiên đa dạng đã tạo điều kiện cho sự phát triển của hệ sinh thái đa dạng, với nhiều loài thực vật và động vật quý hiếm.
• Phân bố thực vật và động vật theo đai cao và theo vùng: Thực vật và động vật phân bố theo các đai cao khác nhau và theo các vùng sinh thái khác nhau.

Tóm lại, vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đã quy định những nét đặc trưng của thiên nhiên Việt Nam, tạo nên một đất nước có cảnh quan đa dạng, phong phú và giàu tiềm năng. Tuy nhiên, cũng chính vị trí địa lí này đã khiến Việt Nam phải đối mặt với nhiều thiên tai như bão lũ, hạn hán, gây ra những khó khăn cho cuộc sống và sản xuất của người dân.