Số mol (ký hiệu là $n$) là một đại lượng cơ bản trong hóa học dùng để đếm số lượng hạt (phân tử, nguyên tử, ion) trong một chất. Công thức cơ bản để tính số mol dựa trên các thông tin về khối lượng, thể tích, hoặc số hạt của chất đó.

### 1. **Tính số mol dựa trên khối lượng**

Công thức tính số mol khi biết khối lượng chất:
$n = \frac{m}{M}$
- $n$: số mol (mol)
- $m$: khối lượng chất (g)
- $M$: khối lượng mol (hay phân tử khối) của chất (g/mol)

Ví dụ: Tính số mol của 18 g nước ($H_2O$).

Khối lượng mol của nước là $M(H_2O) = 2 \times 1 + 16 = 18 \, \text{g/mol}$.

Số mol của nước:
$n = \frac{18}{18} = 1 \, \text{mol}$

### 2. **Tính số mol dựa trên thể tích khí (ở điều kiện tiêu chuẩn)**

Ở điều kiện tiêu chuẩn (nhiệt độ $0^\circ C$, áp suất 1 atm), thể tích của 1 mol khí bất kỳ là 22,4 lít.

Công thức tính số mol khi biết thể tích khí:
$n = \frac{V}{22.4}$
- $n$: số mol (mol)
- $V$: thể tích khí (lít)

Ví dụ: Tính số mol của 44,8 lít khí $CO_2$ ở điều kiện tiêu chuẩn.
$n = \frac{44.8}{22.4} = 2 \, \text{mol}$

### 3. **Tính số mol dựa trên số hạt (nguyên tử, phân tử, ion)**

Công thức tính số mol khi biết số hạt:
$n = \frac{N}{N_A}$
- $n$: số mol (mol)
- $N$: số hạt (nguyên tử, phân tử, ion)
- $N_A$: số Avogadro, là $6.022 \times 10^{23} \, \text{hạt/mol}$

Ví dụ: Tính số mol khi có $1.2044 \times 10^{24}$ phân tử nước.
$n = \frac{1.2044 \times 10^{24}}{6.022 \times 10^{23}} = 2 \, \text{mol}$

### 4. **Tính số mol dựa trên nồng độ mol và thể tích dung dịch**

Công thức tính số mol khi biết nồng độ mol và thể tích dung dịch:
$n = C \times V$
- $n$: số mol (mol)
- $C$: nồng độ mol (mol/lít)
- $V$: thể tích dung dịch (lít)

Ví dụ: Tính số mol của dung dịch $HCl$ có nồng độ $0.5 \, \text{mol/l}$ và thể tích $2 \, \text{lít}$.
$n = 0.5 \times 2 = 1 \, \text{mol}$

### Tổng kết
Tùy theo dữ liệu có sẵn (khối lượng, thể tích, số hạt, nồng độ), ta có thể chọn công thức phù hợp để tính số mol trong các bài toán hóa học.

Công thức tính số mol, khối lượng mol và thể tích mol
Mol được hiểu là lượng chất có chứa 6.1023 nguyên tử  hay phân tử của chất đó.

Nếu gọi n, m, M lần lượt là số mol, khối lượng chất, khối lượng mol thì ta có các công thức sau:

- Công thức tính số mol: n = m / M (mol)

- Công thức tính khối lượng mol: M = m / n (g/mol)

- Công thức tính khối lượng : m = n x M (g)

Sau đây là ví dụ công thức liên hệ giữa số mol. khối lượng và khối lượng mol

Ví dụ: 

Ví dụ 1: Tính số mol của 11,5 gam natri, biết khối lượng của mol của Na là bằng 23

Số mol của Na là: 

nNa / MNa = 11.5 / 23 = 0.5 mol

Ví dụ 2: Tính khối lượng của 0.75 mol khí SO2 mol khí SO2, biết khối lượng của mol của SO2 là bằng 64 gam/ mol

KHối lượng của SO2 là : 

m SO2 = n SO2 = n SO2 x M SO2 = 0.75 x 64 = 48 gam

Ví dụ 3: Tìm khối lượng của mol của chất A, biết 2 mol chất A có khối lượng bằng 128 gam.

Khối lượng mol của chất A là bằng: MA = mA / nA = 128 /2 = 64 g/mol

Vậy Chất A chính là đồng (Cu)

2. Công thức tính số mol và thể tích của mol chất khí

Đối với chất khí thì cách tính số mol cũng khá đơn giản khi ta biết được thể tích của mol của nó

Nếu gọi n và V lần lượt là số mol và thể tích của chất khí. Ở điều kiện tiêu chuẩn tức là ở 0 độ C và 1 atm thì ta có:

- Công thức tính số mol: n  = V / 22.4 (mol)

- Công thức tính thể tích mol: V =  n x 22.4 (lít)

Áp dụng tương tự với chất khí ở điều kiện thường với 20 độ C và 1 atm thì ta chỉ cần thay 22.4 bằng 24 là được kết quả

Ví dụ: Tính số mil của 11.2 lít khí H2 ở điều kiện tiêu chuẩn

n H2 = VH2 / 22.4 = 11.2 / 22.4 = 0.5 mol

Ví dụ 2: Tính thể tích của 0.0075 mol khí cacbonic ở điều kiện tiêu chuẩn

V Co2 = nCO2 x 22.4 = 0.0075 x 22.4 = 0.168 lít