Việc phát triển văn hóa đọc không chỉ mang lại lợi ích cá nhân mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển của cộng đồng. Dưới đây là một kế hoạch hành động để phát triển văn hóa đọc cho bản thân và cộng đồng, đặc biệt là trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số, và trẻ em khuyết tật:

**1. Xây dựng các chương trình đọc sách:**
- Tổ chức các buổi đọc sách định kỳ tại các điểm trung tâm của cộng đồng, như trung tâm văn hóa, thư viện, hoặc trường học.
- Tạo ra các chương trình đọc sách trực tuyến để tiếp cận nhiều đối tượng hơn, đặc biệt là ở những vùng khó tiếp cận.

**2. Xây dựng thư viện di động:**
- Tổ chức các buổi di chuyển đến các làng, thôn, trường học để cung cấp sách và hoạt động đọc sách cho trẻ em.
- Cung cấp sách audio và sách in có kích cỡ lớn cho trẻ em khuyết tật.

**3. Tạo ra môi trường đọc sách tích cực:**
- Khuyến khích việc đọc sách trong gia đình bằng cách tổ chức các buổi đọc sách gia đình.
- Tổ chức các cuộc thi đọc sách, đặc biệt là cho trẻ em, để tạo ra sự hứng thú và động viên.

**4. Xây dựng chương trình hỗ trợ giáo viên và nhân viên thư viện:**
- Cung cấp đào tạo về phương pháp giảng dạy đọc sách và kỹ năng quản lý thư viện.
- Tạo ra nguồn tài liệu và tài nguyên phong phú để hỗ trợ công việc giảng dạy và quản lý thư viện.

**5. Hợp tác với các tổ chức địa phương và quốc tế:**
- Hợp tác với các tổ chức phi chính phủ, các nhà xuất bản, và các tổ chức quốc tế để cung cấp sách và tài nguyên đọc sách.
- Tận dụng kinh nghiệm và tài nguyên từ các tổ chức quốc tế để phát triển chương trình văn hóa đọc.

**6. Đánh giá và đổi mới:**
- Tiến hành đánh giá định kỳ về hiệu quả của các chương trình và điều chỉnh chúng dựa trên phản hồi từ cộng đồng và các bên liên quan.
- Luôn tìm kiếm cơ hội đổi mới và cải tiến để nâng cao hiệu quả và tính bền vững của các chương trình văn hóa đọc.

Kế hoạch này sẽ không chỉ giúp cá nhân phát triển kỹ năng đọc mà còn góp phần vào việc tạo ra một cộng đồng đọc sách vững mạnh và mang lại cơ hội học hỏi và phát triển cho tất cả mọi người, đặc biệt là những đối tượng cần thiết nhất.

- Mục tiêu:

Xây dựng và phát triển văn hóa đọc là yếu tố quan trọng thúc đẩy quá trình học tập, nghiên cứu, khám phá tri thức của học sinh. Đó cũng là hành trình giúp học sinh tự khám phá chính mình, hướng đến những giá trị cao đẹp trong cuộc sống, góp phần vào quá trình hình thành nhân cách, bồi đắp tâm hồn, bồi dưỡng và thắp sáng ước mơ, lý tưởng cho người học.

- Đối tượng hưởng lợi: Học sinh

- Nội dung công việc thực hiện:

Đổi mới hoạt động thư viện là yêu cầu cấp thiết hàng đầu để phát triển văn hóa đọc trong trường học. Hình thức tổ chức và hoạt động thư viện cần được thường xuyên nghiên cứu để đổi mới, sáng tạo. Tạo không gian xanh để quá trình đọc sách diễn ra thuận lợi hơn, học sinh có nhiều cảm hứng và sự yên tĩnh để thẩm thấu giá trị mà sách mang lại. Cán bộ thư viện cần năng động, cập nhật, lựa chọn, bổ sung các đầu sách phù hợp tạo nên kho sách đa dạng, phong phú, sắp xếp sách khoa học theo từng chủ đề, từng mảng cụ thể để học sinh dễ dàng tra cứu và lựa chọn. Tổ chức các tiết đọc hiệu quả tại thư viện, nếu điều kiện phù hợp có thể tổ chức trại đọc để thu hút học sinh tham gia. Tổ chức các cuộc thi quay video, giới thiệu sách nhằm mang đến sân chơi hấp dẫn, thú vị, tránh đơn điệu, nhàm chán. Mỗi tháng, nhân viên thư viện phối hợp với giáo viên bộ môn, đặc biệt là giáo viên Ngữ văn, tùy theo từng chủ đề, chủ điểm, lựa chọn các cuốn sách hay, giàu ý nghĩa để giới thiệu cho học sinh, hướng dẫn các em phương pháp đọc sách hiệu quả. Hưởng ứng Ngày sách Việt Nam và ngày văn hóa đọc, các nhà trường cần tổ chức các hoạt động đa dạng, phong phú để tôn vinh giá trị của sách, tuyên truyền, quảng bá sâu rộng vai trò, tầm quan trọng của việc đọc sách đến học sinh, phụ huynh và các tầng lớp nhân dân để sách thực sự đi vào đời sống, trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của mỗi người. Các cuộc thi như giới thiệu sách, tìm hiểu về nhà văn và tác phẩm, kể chuyện theo sách…sẽ là những diễn đàn ý nghĩa để chúng ta xây dựng, phát triển văn hóa đọc trong nhà trường.

Bên cạnh đó, thông qua đổi mới hình thức tổ chức và phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học để xây dựng và phát triển văn hóa đọc cũng là một giải pháp quan trọng. Giáo viên xây dựng kế hoạch hướng dẫn học sinh phương pháp đọc sách nhằm trau dồi tri thức, làm giàu có thêm vốn sống, vốn hiểu biết và những trải nghiệm quý giá. Hướng dẫn học sinh kỹ thuật đọc hiệu quả, cách sử dụng kết quả đọc, cách lập thư mục tài liệu tham khảo…Dạy cách đọc sách là một cách thức dạy học sinh tự học, tự phát huy tiềm năng, tự phát triển toàn diện theo nhu cầu, sở thích của mỗi cá nhân. Theo tinh thần “chuyển giao nhiệm vụ học tập cho mỗi học sinh”, giáo viên cần linh hoạt, sáng tạo, sử dụng thêm các ngữ liệu từ sách, báo, tạp chí để học sinh chủ động khai thác thông tin, giải quyết các nhiệm vụ học tập một cách sáng tạo, hứng thú. Đối với mỗi môn học, giáo viên cần có kế hoạch hướng dẫn học sinh đọc thêm sách báo nào, loại nào để củng cố kiến thức, loại nào để mở rộng, nâng cao…

- Kết quả đạt được: Trau dồi thói quen đọc sách.

Nhiều cuốn sách hay đã được nhân rộng đến cộng đồng