Trước cuộc khởi nghĩa Lam Sơn vào cuối thế kỷ 15, tình hình kinh tế xã hội của nước ta có những đặc điểm chung như sau:

1. **Nền kinh tế nông nghiệp phát triển:** Nông nghiệp là nền kinh tế chủ đạo của đất nước. Trong nông nghiệp, trồng lúa là hoạt động chính, với phương pháp canh tác chủ yếu là bằng tay, sử dụng sức lao động của người dân.

2. **Thương mại phát triển:** Thương mại có sự phát triển nhất định, đặc biệt là trên các tuyến đường thương mại nội địa và quốc tế. Việc giao thương hàng hóa và trao đổi văn hóa với các nước láng giềng như Trung Quốc, Đại Việt, và các vương quốc Champa, Khmer đang diễn ra sôi nổi.

3. **Xã hội tự chủ, tự trị:** Xã hội tự chủ, tự trị dựa vào các hệ thống làng, xã, và tỉnh, với hệ thống quản lý dân cử và hệ thống pháp luật dân sự được áp dụng.

4. **Sự phát triển văn hóa, giáo dục:** Văn hóa và giáo dục có sự phát triển, với việc hình thành và phát triển các trường học, đền đài, chùa chiền, các trường dòng, và các tác phẩm văn học, nghệ thuật đa dạng.

5. **Sự ổn định chính trị và quân sự:** Trước cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, nước ta có sự ổn định chính trị và quân sự tương đối, không gặp nhiều biến động lớn trước các yếu tố nội và ngoại viện.

Tuy nhiên, trước sự phát triển này vẫn tồn tại những vấn đề như nông dân bị cưỡng chế, chính sách thuế gánh nặng, và sự đe dọa từ các quốc gia láng giềng. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn đã phát xuất từ những nguyên nhân này và nhằm mục đích cải thiện điều kiện sống và độc lập cho dân tộc.