Mỗi mùa xuân về, những lời ca tiếng hát sâu lắng lại vang vọng khắp nơi khiến ta bồi hồi nhớ về nhà thơ Thanh Hải. Trước khi ra đi ông đã để lại một tác phẩm sống mãi với thời gian bài thơ Mùa Xuân Nho Nhỏ. Bài thơ là niềm yêu mến tha thiết với cuộc sống, với đất nước và nguyện hiến dâng những gì đẹp đẽ nhất cho đất nước của nhà thơ. Trong đó khổ thơ thứ hai và thứ ba của bài đã thể hiện một cách tinh tế sâu lắng cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của đất nước.

Bài thơ được ra đời vào tháng 11 năm 1980, năm năm sau ngày đất nước giành được độc lập. Đây cũng là một hoàn cảnh đặc biệt đối với nhà thơ Thanh Hải, ông đang bị bệnh nặng, phải điều trị ở bệnh viện trung ương thành phố Huế Có hiểu được hoàn cảnh của nhà thơ trên giường bệnh, ta mới thấy hết được tấm lòng thiết tha với cuộc sống, với quê hương, đất nước của nhà thơ. Từ những cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, Thanh Hải tiếp tục bộc lộ những cảm xúc của mình khi đất nước và một mùa xuân mới.

Mùa xuân người cầm súng

Lộc giắt đầy trên lưng

Mùa xuân người ra đồng

Lộc trải dài nương mạ

Tất cả như hối hả

Tất cả như xôn xao

Đất nước bốn nghìn năm

Vất vả và gian lao

Đất nước như vì sao

Cứ đi lên phía trước

 Trước tiên, nhà thơ cảm nhận mùa xuân đất nước qua hình ảnh "người cầm súng" và "người ra đồng". Đó là hai nhiệm vụ chiến lược quan trọng của đất nước ta. Đó là cùng chiến đấu ở tiền tuyến và lao động xây dựng hậu phương vững chắc. Hình ảnh người cầm súng đi liền với hình ảnh lộc giắt đầy trên lưng, gợi liên tưởng đến vòng lá ngụy trang của người chiến sĩ đang nảy những chồi non lộc biếc, cùng các anh ra trận để bảo vệ Tổ quốc. Hình ảnh "người ra đồng" đi liền với hình ảnh 'lộc trải dài nương mạ" gợi liên tưởng tới những cánh đồng lúa màu mỡ, xanh tươi của những bàn tay khéo léo gieo trồng. Điệp ngữ "Lộc" không chỉ là hình ảnh tả thực mà còn mang ý nghĩa ẩn dụ, tượng trưng. "Lộc" là nhành non chồi biếc của cỏ cây trong mùa xuân. Đối với người chiến sĩ lộc là cành lá ngụy trang quân thù trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ Quốc. Đối với người nông dân một nắng hai sương lộc là những mầm xuân tươi non trải dài trên ruộng đồng bát ngát. Báo hiệu một mùa bội thu. Nhưng đặc biệt hơn cả lộc chính là sức sống, là tuổi trẻ sức khỏe tươi mới, đầy ước mơ, lý tưởng, đầy những hoài bão và khát vọng cống hiến của tuổi trẻ sôi nổi trong mỗi tâm hồn con người. Lộc chính là thành quả hôm nay và là niềm tin hy vọng cho ngày mai. Từ những suy nghĩ thực về đất nước nhà thơ khái quát: 

Tất cả như hối hả

Tất cả như xôn xao

Điệp ngữ "tất cả", các từ láy biểu cảm "hối hả", "xôn xao" nhịp thơ nhanh, nhà thơ đã khái quát được cả một thời đại của dân tộc. Hối hả diễn tả nhịp điệu khẩn trương, tất bật của những con người Việt Nam trong giai đoạn mới, thời đại mới trong công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa. Còn "xôn xao" lại bộc lộ tâm trạng náo nức, rộn ràng. Ý thơ khẳng định một điều không chỉ cá nhân nào vội vã mà cả đất nước đang hối hả, khẩn trương sản xuất và chiến đấu. Tất cả đều náo nức, rộn ràng trong một mùa xuân tươi đẹp của thiên nhiên, đất nước. Thanh Hải đã rất là quan say mê và tin yêu khi viết lên những vần thơ này.

Xúc cảm trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước khi bước vào mùa xuân, nhà thơ Thanh Hải bày tỏ niềm tự hào và niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước

Đất nước bốn ngàn năm

Vất vả và gian lao

Đất nước như vì sao

Cứ đi lên phía trước

Với nghệ thuật nhân hóa "vất vả", "gian lao" tác giả đã làm hiện lên chặng đường dựng nước và giữ nước với biết bao thăng trầm thử thách. Trong suốt chiều dài lịch sử ấy, đất nước ta đã trải qua biết bao đau thương và mất mát, song đã khẳng định được sức mạnh, ý chí và bản lĩnh của dân tộc mình như nhà thơ Huy Cận đã viết:

Sống vững chãi bốn nghìn năm sừng sững
Lưng đeo gươm tay mềm mại bút hoa

Đặc biệt phép tu từ so sánh được nhà thơ sử dụng vô cùng đặc sắc, làm ý thơ cảm xúc. "Sao" là nguồn sáng bất diệt của thiên hà. Chính là vẻ đẹp lung linh của bầu trời đêm, là hiện thân của sự vĩnh hằng trong vũ trụ. So sánh như thế là tác giả ngợi ca đất nước trường tồn, tráng lệ. Đất nước đang hướng về một tương lai tươi sáng. Với điệp ngữ "đất nước" được nhắc lại hai lần, kết hợp với cụm từ cứ đi lên thể hiện sâu sắc ý thơ. Trải qua những gian truân, vất vả, đất nước vẫn tỏa sáng đi lên không có gì ngăn cản được. Ta cảm nhận được niềm tin tưởng của tác giả vào tương lai rạng ngời của dân tộc Việt Nam. Âm thanh mùa xuân đất nước vang lên từ chính cuộc sống vất vả gian lao mà tươi thắm đến vô ngần.

Bằng biện pháp tu từ so sánh, nhân hóa, điệp ngữ cùng các từ ngữ giàu hình ảnh gợi tả. Hai khổ thơ hai và thứ ba đã giúp người đọc cảm nhận được những cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của đất nước. Đó là niềm tin, niềm vui, niềm tự hào khi đất nước bước vào xuân. Và đằng sau những vần thơ ấy, ta nhận ra ở Thanh Hải là niềm yêu đời, yêu cuộc sống, là tình yêu tha thiết với thiên nhiên, quê hương, đất nước. Tình cảm ấy thật đáng trân trọng biết bao.

Đoạn thơ kết thúc nhưng dư âm vẫn vang vọng trong lòng mỗi người. Tình yêu tha thiết với cuộc đời và niềm tin mãnh liệt và tương lai của đất nước của nhà thơ vẫn khiến người xao xuyến, cảm động trước tấm lòng của nhà thơ. Mỗi chúng ta hãy trân trọng vẻ đẹp thiên nhiên và trong tay xây dựng quê hương đất nước mạnh giàu.

Hai khổ thơ đã khắc họa lên một khung cảnh mùa xuân tươi xanh trong thời kỳ chiến đấu cực khổ. Biết bao năm tháng trôi đi nhưng ta vẫn cứ mãi lưu luyến mùa xuân, một mùa xuân hạnh phúc cuốn trôi hết tất cả nỗi buồn phiền của mỗi con người. Đó là khúc ca đầy tin tưởng vào nhân dân vào tương lai đất nước của nhà thơ trong những ngày tháng cuối của cuộc đời.