Bài 5 Châu Phi và khu vực Mỹ Latinh (Thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX)

Câu 1: Nguyên nhân chính nào làm bùng nổ phong trào đấu tranh giành độc lập của nhân dân châu Phi vào cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX?

A. Sự bóc lột của giai cấp tư sản

B. Sự cai trị, bóc lột hà khắc của Chủ nghĩa thực dân

C. Buôn bán nô lệ da đen

D. Sự bất bình đẳng trong xã hội

Đáp án:

Chế độ cai trị hà khắc và sự bóc lột vô cùng dã man của chủ nghĩa thực dân khiến mâu thuẫn giữa các dân tộc châu Phi với các nước thực dân phương Tây phát triển gay gắt, làm bùng lên ngọn lửa đấu tranh giành độc lập của nhân dân châu Phi

Đáp án cần chọn là: B

Câu 2: Cuối thế kỉ XIX cuộc đấu tranh nào của nhân dân châu Phi chống thực dân phương Tây được xem là tiêu biểu nhất?

A. Cuộc đấu tranh của nhân dân Ai Cập

B. Cuộc đấu tranh của nhân dân Angiêri

C. Cuộc đấu tranh của nhân dân Môdămbích

D. Cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của nhân dân Êtiôpia

Đáp án:

Tiêu biểu và nổi bật nhất trong phong trào đấu tranh của nhân dân châu Phi chống thực dân phương Tây thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX là cuộc kháng chiến của chống ngoại xâm của nhân dân Êtiôpia. Năm 1889, khi thực dân I-ta-li-a tiến sâu vào nội địa, đánh chiếm một số vùng ở Êtiôpia thì chúng đã vấp phải sự kháng cự quyết liệt của nhân dân. Quân đội nước này tuy sau đó bị tổn thất nặng nề nhưng đã bảo vệ được nền độc lập của đất nước, khác biệt so với các quốc gia trong khu vực.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 3:Hai quốc gia nào ở châu Phi vẫn giữ được nền độc lập trước sự xâm lược của thực dân phương Tây ở cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX?

A. Êtiôpia và Ai Cập

B. Angiêri và Tuynidi

C. Xuđăng và Ănggôla

D. Êtiôpia và Libêria

Đáp án:

Êtiôpia và Libêria là hai quốc gia ở châu Phi vẫn giữ được nền độc lập trước sự xâm lược của thực dân phương Tây ở cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX

Đáp án cần chọn là: D

Câu 4:Ý nào sau đây không phản ánh điểm giống nhau trong chính sách thống trị của chủ nghĩa thực dân phương Tây ở châu Phi và châu Á?

A. Chế độ cai trị hà khắc

B. Cấu kết với phong kiến và các thế lực tay sai

C. Đầu tư phát triển một số ngành công nghiệp

D. Thực hiện chính sách “chia để trị”

Đáp án:

Chính sách thống trị của chủ nghĩa thực dân phương Tây ở châu Phi và châu Á:

+ Châu Phi:

Cách thức mà Anh, Pháp dùng trong việc chiếm châu Phi chính là, dùng hàng hóa dư thừa và lỗi thời, ế ẩm để đổi lấy khoáng sản và nhân công, mà không có vai trò của các công ty Đông Ấn như đã làm ở châu Á. Đồng thời, đặc biệt là người Pháp còn đẩy mạnh quá trình truyền giáo, đến mức mà người phương Tây còn lấy cả Kinh Thánh để đổi lấy ruộng: “Khi trước chúng tôi có đất tròng trọt, người châu Âu có kinh thánh, ít lâu sau, người ta đổi cho chúng tôi lấy Kinh thánh, còn họ thì lấy ruộng đất”. Chính tình trạng quá lạc hậu mọi mặt của châu Phi đã làm cho việc chinh phục vùng đất này của các nước đế quốc trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.

+ Châu Á:

Khu vực này thể hiện chính sách cai trị về kinh tế của Anh và Pháp khác nhau về cách thức. Cụ thể:

Anh thì luôn chú trọng phát triển lợi thế, kinh tế hoàn chỉnh của thuộc địa hơn so với Pháp. Cụ thể là, Anh luôn chú trọng phát triển cơ sở kinh tế cho thuộc địa, đặc biệt là công nghiệp, việc khai thác, chế biến và hoàn thiện sản phẩm được thực hiện ngay trên đất thuộc địa. Đặc biệt, Anh còn cho phép thuộc địa mình mua nguyên liệu từ các thuộc địa không thuộc mình, mà kẻ bán chủ yếu là Pháp. Người Pháp thì chủ yếu khai thác nguồn nguyên liệu thô, sau đó bán lại, Anh vì vậy mà thu mua và hoàn chỉnh sản phẩm tại thuộc địa, tăng giá sản phẩm. Ngoài ra Anh còn chú trọng phát triển vị thế những vùng thuộc địa chiến lược như Hồng Kông hay Xingapo, trở thành những trung tâm kinh tế quan trọng. Mục đích của Anh là khai thác lâu dài và tiềm lực của Anh cho phép Anh tạo nên sự khác biệt và hiệu quả hơn so với Pháp.

Do đó mà cũng dễ hiểu khi bộ mặt kinh tế thuộc địa Pháp tỏ ra không mấy nổi bật so với những vùng kinh tế thuộc địa lớn Hồng Kông, Macao, Xingapo của Anh. Một minh chứng dễ thấy có lẽ là số km đường sắt tại thuộc địa của Anh và Pháp. Đến năm 1914 thuộc địa Pháp có 5800 km đường sắt, riêng Ấn Độ thuộc Anh là 27.000 km.

=> So với châu Phi thì châu Á được thực dân phương Tây đầu tư phát triển các ngành công nghiệp hơn so với phương Tây.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 5:Các nước tư bản phương Tây đua nhau xâu xé châu Phi sau sự kiện nào?

A. Kênh đào Xuyê hoàn thành

B. Nhiều cuộc đấu tranh của nhân dân bùng nổ

C. Kênh đào Panama hoàn hành

D. Chính quyền nhiều quốc gia châu Phi suy yếu

Đáp án:

Kênh đào xuyên qua eo biển Ai Cập, nối liền Địa Trung Hải với một nhánh của Biển Đỏ. Với chiều dài 195 km, nó tạo ra lối tắt để những con tàu từ châu Mỹ, châu Âu đến những cảng phía nam châu Á, cảng phía Đông châu Phi và châu Đại Dương mà không phải đi vòng qua phía nam châu Phi. Từ đó giúp giảm thời gian và chi phí vận chuyển đáng kể. Vì vậy, sau khi kênh đào Xuy-ê được hoàn thành, các nước tư bản phương Tây đưa nhau xâu xé châu Phi

Đáp án cần chọn là: A

Câu 6:Việc phân chia thuộc địa giữa các nước đế quốc ở châu Phi căn bản hoàn thành vào thời gian nào?

A. Đầu thế kỉ XIX

B. Giữa thế kỉ XIX

C. Cuối thế kỉ XIX

D. Đầu thế kỉ XX

Đáp án:

Đầu thế kỉ XX, việc phân chia thuộc địa giữa các đế quốc ở châu Phi căn bản đã hoàn thành.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 7:Tổ chức chính trị bí mật “Ai Cập trẻ” được thành lập, đã

A. Kêu gọi đối phó với các thế lực thù địch

B. Chuẩn bị tiến hành khởi nghĩa vũ trang

C. Tập hợp, tổ chức những thanh niên yêu nước

D. Đề ra những cải cách mang tính chất tư sản

Đáp án:

Ở Ai Cập, năm 1879 một số trí thức và sĩ quan yêu nước đã thành lập tổ chức chính trị bí mật “Ai Cập trẻ”, đề ra những cải cách mang tính chất tư sản, do Đại tá Át-mét A-ra-bi lãnh đạo.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 8:Hai quốc gia nào có nhiều thuộc địa nhất ở khu vực châu Phi?

A. Anh, Pháp

B. Anh, Đức

C. Pháp, Bồ Đào Nha 

D. Bồ Đào Nha, Đức

Đáp án:

Hai quốc gia có nhiều thuộc địa nhất ở khu vực châu Phi là Anh, Pháp. Trong đó

- Anh đứng hàng đầu khi chiếm được Ai Cập, Nam Phi, Tây Ni-giê-ri-a, Bờ Biển Vàng, Gam-bi-a, Kê-ni-a, Uganđa, Xô-ma-li, Đông Xu-đăng và một phần Đông Phi

- Pháp đứng hàng thứ hai trong việc xâm chiếm thuộc địa ở châu Phi bao gồm một phần Tây Phi, miền Xích đạo châu Phi, Ma-đa-ga-xca, một phần Xô-ma-li, An-giê-ri, Tuy-ni-di, Xa-ha-ra

Đáp án cần chọn là: A

Câu 9:Năm 1882 ở Ai Cập đã diễn ra sự kiện quan trọng gì?

A. Đức độc chiếm Ai Cập, kiểm soát kênh đào Xuyê

B. Anh độc chiếm Ai Cập, kiểm soát kênh đào Xuyê

C. Pháp độc chiếm Ai Cập, kiểm soát kênh đào Xuyê

D. Bồ Đào Nha độc chiếm Ai Cập, kiểm soát kênh đào Xuyê

Đáp án:

Sau cuộc cạnh tranh quyết liệt với Pháp, năm 1882, Anh đã độc chiếm Ai Cập, kiểm soát kênh đào Xuyê

Đáp án cần chọn là: B

Câu 10:Tổ chức chính trị “Ai Cập trẻ” đã đề ra những cải cách mang tính chất gì?

A. Vô sản

B. Dân tộc

C. Tư sản

D. Dân chủ

Đáp án:

Năm 1879, một số trí thức và sĩ quan yêu nước đã thành lập tổ chức chính trị bí mật “Ai Cập trẻ”, đề ra những cải cách mang tính chất tư sản. Các nước đế quốc phải can thiệp mạnh mới ngăn chặn được cuộc đấu tranh này

Đáp án cần chọn là: C

Câu 11:Nguyên nhân chủ yếu nào khiến các nước tư bản phương Tây đua nhau xâu xé châu Phi?

A. Lục địa châu Phi rộng lớn, giàu tài nguyên.

B. Trình độ phát triển chung của châu Phi thấp, chưa biết sử dụng đồ sắt

C. Các nước tư bản phương Tây cạnh tranh gay gắt để tìm thị trường

D. Dân cư sinh sống ở châu Phi thưa thớt, trình độ dân chí thấp

Đáp án:

Các nước tư bản phương Tây đi xâm chiếm các nước khác với mục đích tìm kiếm thị trường và thuộc địa. Trong khi châu Phi là một châu lục rộng lớn, giàu tài nguyên và có nền văn hóa lâu đời. Đặc biệt, sau khi kênh đào Xuyê được xây dựng xong các nước thực dân càng đua nhau xâu xé châu Phi để giành về những nguồn lợi của mình.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 12:Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến phong trào đấu tranh của nhân dân Châu Phi thất bại là

A. Phong trào diễn ra lẻ tẻ

B. Trình độ tổ chức thấp và chênh lệch về lực lượng

C. Các nước Châu phi chưa có kinh nghiệm trong đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân

D. Các nước phương Tây liên kết với nhau đàn áp

Đáp án:

Mặc dù diễn ra sôi nổi, nhưng do trình độ tổ chức thấp, sự chênh lệch về lực lượng khá rõ ràng nên các phong trào đấu tranh của nhân dân châu Phi đều bị các nước thực dân phương Tây đàn áp. Đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự thất bại của phong trào đấu tranh của nhân dân châu Phi.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 13:Các nước phương Tây xâm chiếm hệ thống thuộc địa ở châu Phi theo thứ tự là

A. Anh, Pháp, Đức, Bỉ, Bồ Đào Nha.

B. Anh, Bồ Đào Nha, Pháp, Đức, Bỉ

C. Anh, Đức, Pháp, Bồ Đào Nha, Bỉ

D. Anh, Bỉ, Pháp, Đức, Bồ Đào Nha

Đáp án:

Vào những năm 70, 80 của thế kỉ XIX, sau khi hoàn thành kênh đào Xuy-ê, các nước tư bản phương Tây đua nhau xâu xé châu Phi.

+ Anh chiếm: Nam Phi, Ai Cập, Đông Xu-đăng, một phần Đông Phi, Kênia, Xômali, Gam-bi-a.

+ Pháp chiếm: Tây Phi, miền xích đạo châu Phi, Ma-đa-ga-xca, một phần Xô-ma-li, An-giê-ri, Tuy-ni-di, Xa-ha-ra.

+ Đức: Camôrun, Tôgô, Tây Nam Phi, Tadania,

+ Bỉ chiếm. Công gô                                 

+ Bồ Đào Nha: Mô-dăm-bích, Ănggôla và một phần Ghinê

=> Đầu thế kỉ XX việc phân chia thụôc địa giữa các đế quốc ở châu Phi căn bản đã hoàn thành.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 14:Cuộc khởi nghĩa của Ápđen Cađe ở Angiêri (1830 - 1847) nhằm chống lại kẻ thù nào?

A. Thực dân Anh

B. Thực dân Pháp

C. Thực dân Bồ Đào Nha

D. Thực dân Tây Ban Nha

Đáp án:

Ở An-giê-ri, cuộc khởi nghĩa của Áp-đen Ca-đê kéo dài từ năm 1830 đến năm 1847 thu hút đông đảo nhân dân tham gia. Thực dân Pháp phải mất hàng chục năm mới chinh phục được nước này.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 15:Phong trào đấu tranh ở Châu Phi cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX đã để lại bài học kinh nghiệm gì cho các quốc gia trên thế giới?

A. Phải có một tổ chức lãnh đạo với đường lối đúng đắn, sáng tạo

B. Phải đoàn kết các lực lượng giải phóng dân tộc

C. Phải có một tổ chức lãnh đạo với đường lối đúng đắn, sáng tạo, phải đoàn kết các lực lượng giải phóng dân tộc

D. Phải tranh thủ sự ủng hộ của các nước ngoài khu vực

Đáp án:

Do nguyên nhân thất bại của cuộc đấu tranh ở châu Phi là: trình độ tổ chức thấp, lực lượng chênh lệch và chưa có đường lối đáu tranh đúng đắn nên bài học đặt ra cho các quốc gia trên thế giới là cần phải có một tổ chức lãnh đạo với đường lối đúng đắn, sáng tạo, phải đoàn kết các lực lượng giải phóng dân tộc.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 16:Nguyên nhân sâu xa dẫn đến tình trạng xung đột quân sự ở khu vực châu Phi hiện nay là

A. Do sự tranh chấp về tài nguyên

B. Do sự can thiệp của các thế lực thù địch

C. Do tham vọng quyền lực của các lực lượng chính trị

D. Do hậu quả của việc phân chia thuộc địa của các nước thực dân

Đáp án:

Khi các nước thực dân phương Tây đến châu Phi, ở nhiều khu vực này vẫn chưa hình thành các quốc gia dân tộc. Sự phân chia thuộc địa giữa các nước diễn ra trên cơ sở vị trị địa lý, không căn cứ vào đặc điểm kinh tế- văn hóa. Sau này, nhân dân châu Phi đấu tranh giành độc lập trên cơ sở sự phân chia đó, nên trong bản thân mỗi nước vẫn luôn có sự khác biệt về văn hóa => xung đột sắc tộc, đảo chính diễn ra liên miên.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 17:Nguyên nhân dẫn đến sự thất bại trong phong trào đấu tranh chống thực dân phương Tây của nhân dân châu Phi là

A. Các phong trào diễn ra lẻ tẻ

B. Chưa có chính đảng lãnh đạo

C. Chưa có sự liên kết đấu tranh

D. Trình độ tổ chức thấp, lực lượng chênh lệch

Đáp án:

Sự thất bại của phong trào đấu tranh của nhân dân châu Phi trước sự xâm lược của các nước phương Tây xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân quan trọng nhất là do trình độ tổ chức thấp, lực lượng chênh lệch nên bị thực dân phương Tây đàn áp.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 18:Nguyên nhân cơ bản nhất dẫn đến sự thất bại của phong trào đấu tranh chống xâm lược của nhân dân châu Phi cuối thế kỉ XIX là gì?

A. Thiếu tình thần yêu nước.

B. Thiếu giai cấp lãnh đạo.

C. Trình độ tổ chức thấp.

D. Trình độ kinh tế thấp.

Đáp án:

- Nguyên nhân cơ bản quyết định là nguyên nhân quan trọng nhất, mang tính chất quyết định đến sự phát triển hay thất bại của mỗi phong trào đấu tranh.

- Phong trào đấu tranh của nhân dân châu Phi chống lại sự xâm lược của thực dân phương Tây diễn ra mạnh mẽ nhưng cuối cùng thất bại do trình độ tổ chức thấp, lực lượng chênh lệch nên bị thực dân đàn áp. Vì thế, ở giai đoạn này lịch sử vẫn gọi châu Phi là “Lục địa ngủ yên” hoặc “Lục địa ngủ kĩ”. Đến sau chiến tranh thế giới thứ hai, phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân châu Phi diễn ra mạnh mẽ hơn bao giờ hết, lịch sử gọi là “Lục địa mới trỗi dậy”.

Đáp án cần chọn là: C