Lập bảng thống kê (hoặc vẽ sơ đồ tư duy) về cơ sở hình thành của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam
Trả lời luyện tập 1 trang 107 Lịch sử 10 sách Kết nối tri thức hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Lịch sử 10
Giải Lịch sử 10 Bài 11: Một số nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam
Luyện tập 1 trang 107 Lịch sử 10: Lập bảng thống kê (hoặc vẽ sơ đồ tư duy) về cơ sở hình thành của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam. Em hãy cho biết những điểm giống nhau và khác nhau về điều kiện hình thành của các nền văn minh ấy.
Lời giải:
a. Cơ sở hình thành của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam:
Cơ sở Hình thành |
Văn minh Văn Lang - Âu Lạc |
Văn minh Chăm-pa |
Văn minh Phù Nam |
Điều kiện tự nhiên |
- Địa bàn: lưu vực các dòng sông ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ - Đất đai màu mỡ, sông ngòi dày đặc. - Nhiều khoáng sản |
- Địa bàn: các tỉnh miền Trung và một phần cao nguyên Trường Sơn - Đất đai màu mỡ, sông ngòi dày đặc - Đường bờ biển dài |
- Địa bàn: khu vực Nam Bộ Việt Nam - Đất đai màu mỡ, sông ngòi dày đặc - Đường bờ biển dài |
Cơ sở xã hội |
- Cội nguồn từ văn hoá Phùng Nguyên, phát triển rực rỡ trong thời kì văn hoá Đông Sơn. - Cư dân Việt cổ sống thành từng làng |
- Cội nguồn từ văn hóa Sa Huỳnh. - Cơ cấu xã hội dạng lãnh địa hay liên minh cụm làng - Có thể có một số nhóm người khác cùng với cư dân bản địa xây dựng nền văn minh |
- Cội nguồn từ nền văn hoá tiền Óc Eo. - Cơ cấu xã hội dạng trúc làng nông - chài - thương nghiệp - Cư dân bản địa kết hợp với cư dân Nam Đảo cùng xây dựng và nền văn minh. |
Ảnh hưởng văn minh Ấn Độ. |
|
- Sớm tiếp xúc với văn minh Ấn Độ. - Dấu ấn của văn minh Ấn Độ được thể hiện trên nhiều lĩnh vực: tôn giáo, kiến trúc… |
b. So sánh: điểm giống và khác nhua về cơ sở hình thành của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam
* Giống nhau:
- Đều có những điều kiện thuận lợi về địa hình, sông ngòi, khí hậu, đất đai thuận lợi cho cư dân định cư và canh tác nông nghiệp.
- Nông nghiệp trồng lúa nước là ngành kinh tế chủ yếu; kết hợp giữa sản xuất nông nghiệp với thủ công nghiệp và thương nghiệp.
- Làng là tổ chức xã hội phổ biến.
* Khác nhau:
|
Văn minh Văn Lang - Âu Lạc |
Văn minh Chăm-pa |
Văn minh Phù Nam |
Địa bàn hình thành |
- Khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung bộ |
- Khu vực Nam Trung Bộ và một phần cao nguyên Trường Sơn |
- Khu vực Nam Bộ |
Đời sống Kinh tế |
- Thương mại đường biển kém phát triển hơn so với Chăm-pa và Phù Nam. |
- Hoạt động đánh bắt thủy – hải sản; khai thác lâm sản và thương mại đường biển phát triển |
- Thương mại đường biển rất phát triển, cảng Óc Eo là trung tâm thương mại sầm uất nhất Đông Nam Á |
Cơ sở xã hội |
- Người Việt cổ đóng vai trò chủ yếu trong quá trình xây dựng nền văn minh |
- Người Sa Huỳnh đóng vai trò chủ yếu trong quá trình xây dựng nền văn minh |
- Người bản địa và người Nam Đảo (di cư đến) cùng xây dựng và phát triển văn minh |
Cơ sở Văn hóa |
- Ít chịu ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ. |
- Sớm có sự tiếp xúc và chịu ảnh hưởng sâu sắc từ văn minh Ấn Độ. |
Xem thêm các bài giải sách giáo khoa Lịch sử 10 bộ sách Kết nối tri thức hay, chi tiết:
Câu hỏi trang 103 Lịch sử 10: Hãy nêu một số thành tựu tiêu biểu của văn minh Chăm-pa...
Câu hỏi trang 104 Lịch sử 10: Hãy cho biết những cơ sở hình thành văn minh Phù Nam...
Câu hỏi 1 trang 107 Lịch sử 10: Trình bày một số thành tựu tiêu biểu của văn minh Phù Nam...
Câu hỏi 2 trang 107 Lịch sử 10: Hãy giới thiệu về một thành tựu mà em ấn tượng nhất...
Vận dụng 2 trang 107 Lịch sử 10: Hãy sưu tầm một số hình ảnh cho thấy sức sống trường tồn của những giá trị các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam...