B/ Tìm hiểu về tác phẩm Đấu tranh cho một thế giới hoà bình

1. Tác giả

 Ga-bi-en Gác-xi-a Mác-két:

 - Sinh năm 1928, mất năm 2014.

 - Là nhà văn người Cô-lôm-bi-a.

 - Là tác giả của nhiều cuốn tiểu thuyết và tập truyện ngắn theo khuynh hướng hiện thực huyền ảo. 

- Được nhận giải Nô-ben Văn học năm 1982.

2. Tác phẩm

a. Hoàn cảnh sáng tác

Tháng 8 năm 1986, nguyên thủ của 6 quốc gia (Ấn Độ, Mê-hi-cô, Thụy Điển, Ác-hen-ti-na, Hi Lạp, Tan-da-ni-a) họp tại Mê-hi-cô để ra lời kêu gọi chấm dứt chạy đua vũ trang, thủ tiêu vũ khí hạt nhân, đảm bảo an ninh và hòa bình thế giới. Mác-két được mời tham dự và văn bản này được trích từ bản tham luận của ông. 

b. Bố cục

Văn bản được chia thành 3 phần:

- Phần 1 (Từ đầu đến “sống tốt đẹp hơn”): Nguy cơ bùng nổ chiến tranh hạt nhân.

- Phần 2 (Tiếp theo đến “xuất phát của nó”): Sự nguy hiểm và phi lí của chiến tranh hạt nhân. 

- Phần 3 (còn lại): Nhiệm vụ của chúng ta. 

c. Ý nghĩa nhan đề 

Muốn ngăn chặn, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh hạt nhân thì phải xác định một thái độ hành động tích cực, đấu tranh cho hoà bình vì sự sống của chính con người.

=> Nhan đề mang ý nghĩa thời đại, có tính nhân văn sâu sắc, thể hiện luận điểm cơ bản của bài văn, đồng thời như một khẩu hiệu, kêu gọi, hướng nhân loại tới một thái độ đấu tranh tích cực. 

d. Giá trị nội dung

Văn bản “Đấu tranh cho một thế giới hòa bình” kêu gọi toàn nhân loại đoàn kết ngăn chặn chiến tranh hạt nhân, bảo vệ hòa bình và sự sống trên trái đất.

e. Giá trị nghệ thuật

- Lập luận chặt chẽ, có chứng cứ cụ thể, xác thực.

- Nghệ thuật so sánh sắc sảo, giàu sức thuyết phục.

A/ Nội dung và tóm tắt tác phẩm Đấu tranh cho một thế giới hoà bình

- Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe dọa toàn bộ sự sống trên trái đất.

- Nhiệm vụ của con người: ngăn chặn nguy cơ chiến tranh, đấu tranh cho một thế giới hòa bình.

E/ Bài văn mẫu phân tích đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều (trích Truyện Kiều)

    Ý nghĩa to lớn của Truyện Kiều là tố cáo xã hội thối nát chà đạp lên quyền sống của con người, cảnh mua bán người thật thương tâm trong truyện.Mã Giám Sinh mua Kiều là đoạn trích minh chứng cho điều trên. Ở đoạn trích, nhà thơ đã tố cáo thế lực đồng tiền tàn bạo, phơi bày tình trạng con người bị biến thành hàng hóa; bày tỏ niềm đau đớn, căm phẫn trước tình cảnh con người bị hạ thấp và chà đạp.

    Trong dịp thanh minh vào tiết tháng ba, Kiều cùng hai em đi du xuân tảo mộ. Trên đường về gặp một nấm mồ hoang, Vương Quan thuật lại tiểu sử của người đàn bà nằm dưới mồ. Đó là Đạm Tiên – xưa là ca nhi sống làm vợ khắp người ta nhưng nay thì không ai đoái thương thắp cho nàng một nén hương. Với bản chất đa cảm, Kiều đã xót xa, thương cảm với số phận của Đạm Tiên, và cũng từ đó Đạm Tiên như là một người bạn tri kỉ vô hình để báo cho nàng về số kiếp đoạn trường sẽ di

D/ Sơ đồ tư duy đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều (trích Truyện Kiều)

C/ Đọc hiểu đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều (trích Truyện Kiều)

1. Nhân vật Mã Giám Sinh

a. Mã Giám Sinh - kẻ xấu xa, giả dối, vô học

* Lai lịch bất minh

- Cái tên chung chung, không rõ ràng. Giám Sinh → một từ để chỉ người học trò học Nho giáo thời xưa → một chức danh có thể mua được bằng tiền. 

- Quê quán mập mờ, khuất tất: huyện Lâm Thanh cũng gần.

→ Mâu thuẫn trong lời nói của Mã Giám Sinh và lời giới thiệu của mụ mối: “vi

B/ Tìm hiểu về đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều (trích Truyện Kiều)

1. Vị trí đoạn trích

- Nằm ở đầu phần thứ hai (“Gia biến và lưu lạc”).

- Sau khi bị thằng bán tơ vu oan, gia đình Thúy Kiều lâm vào cảnh tan tác, đau thương. Của cải bị cướp đoạt, cha và em trai Kiều bị lũ sai nha “đầu trâu mặt ngựa” bắt bớ, khảo tra, đánh đập dã man. Cái giá mà chúng đưa ra thật là khủng khiếp: “Có ba trăm lạng việc này mới xong”. Kiều đành gạt nước mắt, gác mối tình đầu đẹp đẽ với Kim Trọng để bán mình chuộc cha và em ra khỏi chốn lao tù.

- Đoạn này nói về việc Mã Giám Sinh đến mua Kiều. Đoạn trích là nốt nhạc buồn, khởi đầu cho cung đàn bạc mênh của cuộc đời Kiều kéo dài suốt mười lăm năm.

2. Bố cục

- Phần 1 (Từ đầu đến … “giục nàng kíp ra”): Sự xuất hiện của Mã Giám Sinh.

- Phần 2 (còn lại): Cảnh mua bán người.

3. Giá trị nội dung

- Phơi bày bản chất xấu xa, đê tiện của Mã Giám Sinh

- Lên án xã hội phong kiến, những thế lực chà đạp lên tài sắc và nhân phẩm người phụ nữ. (Tố cáo gay gắt sự tàn nhẫn của đồng tiền và những kẻ xấu xa chà đạp phẩm giá con người).

- Bày tỏ sự cảm thông, sâu sắc với số phận con người.

4. Giá trị nghệ thuật

- Khắc họa thành công nhân vật chính diện và phản diện

- Thể hiện sự am hiểu sâu sắc tâm lý nhân vật của Nguy

E/ Bài văn mẫu phân tích đoạn trích Kiều ở lầu ngưng bích (trích Truyện Kiều)

Truyện Kiều là một kiệt tác văn học nên đã có rất nhiều người yêu thích, sáng tác những tác phẩm văn thơ vịnh về Truyện Kiều. Trong đó có những câu thơ rất hay vịnh về nàng Kiều khi ở lầu Ngưng Bích.

Một mình đối diện với mình

                 Mênh mông trăng gió vô tình thoảng qua

         Mong manh như một nhành hoa

                Ầm ầm tiếng sóng biết là về đâu?

      Chưa đi đến thuở bạc đầu

                Mà sao như đã nhuốm màu hư vô?

    Đó là những câu thơ người ta vịnh về tâm trạng của nàng Kiều khi Nguy

D/ Sơ đồ tư duy đoạn trích Kiều ở lầu ngưng bích (trích Truyện Kiều)

C/ Đọc hiểu đoạn trích Kiều ở lầu ngưng bích (trích Truyện Kiều)

1. Vẻ đẹp thiên nhiên lầu Ngưng Bích qua cái nhìn đầy tâm trạng của Kiều

- “Ngưng Bích” → chỉ địa danh nhưng lại mang ý nghĩa ngưng đọng tuổi xuân, sắc xuân

- “Khóa xuân” → bị giam cầm, chôn vùi tuổi trẻ.

- Cảnh sắc hoang vắng, lạnh lẽo: dãy núi ở xa, mảnh trăng gần, cồn cát nối tiếp với bụi hồng trải dài ở xa

- Nghệ thuật liệt kê, đối lập tương phản “non xa”/ “trăng gần”; đảo ngữ, từ láy “bát ngát” → gợi không gian thiên nhiên mênh mông, vắng lặng không một bóng người.

 - Thúy Kiều đau đớn, tủi nhục cho thân phận của mình:

   + Từ láy “bẽ bàng” → tâm trạng Kiều: xót xa, tủi hổ, nhục nhã ê chề... khi ý thức được nhân cách, phẩm hạnh của mình.

   + “Mây sớm đèn khuya” → thời gian tuần hoàn khép kín, lặp lại. Kiều thấy tuyệt vọng, buồn tủi, trong nỗi cô đơn đến “bẽ bàng”.

   + “như chia tấm lòng” → sự chua xót, buồn đau của Kiều chỉ có cảnh vật nơi đây chứng kiến, chia sẻ.

→ Sử dụng bút pháp chấm phá tạo nên khung cảnh hoang vắng, làm nền cho Kiều thổ lộ tâm tình.

2. Nỗi nhớ thương Kiều dành cho người yêu và cha mẹ (8 câu tiếp theo)

   - Kiều nhớ đến Kim Trọng 

   + Nhớ cảnh cùng Kim Trọng uống rượu thề nguyền dưới ánh trăng: “tưởng” → nhớ đến, tưởng tượng ra người yêu đang ở trước mắt.

 → nỗi nhớ nhung, day dứt của Kiều.

   + Hình dung rằng Kim Trọng cũng đang chờ tin mình: “Tin sương luống những rày trông mai chờ”.

   + Giật mình nhớ đến hiện thực đang “bơ vơ” chưa biết ngày mai sẽ ra sao. Kiều càng nhớ Kim Trọng thì càng tủi phận: tình yêu của nàng sẽ không bao giờ phai mờ, nhưng danh dự, phẩm giá của nàng đã bị vùi dập, hoen ố, khó mà gột rửa, không xứng với tình yêu của Kim Trọng.

→ Đây vừa là bi kịch tình yêu khi Thúy Kiều và Kim Trọng không thể nên duyên, vừa là nỗi đau về nhân phẩm của một cô gái tài sắc.

   - Kiều nhớ và lo lắng cho cha mẹ:

   + “xót người” → Kiều lo lắng, xót xa nghĩ đến cha mẹ sớm hôm tựa cửa nhớ thương.

   + “Quạt nồng ấp lạnh” → Kiều lo lắng không biết ai sẽ chăm sóc tốt cho cha mẹ khi thời tiết đổi thay.

   + Các từ ngữ chỉ thời gian: “hôm mai”, “cách mấy nắng mưa”, các điển cố văn học Trung Quốc: “sân Lai”, “gốc tử” → tâm trạng nhớ thương, lo lắng và tấm lòng hiếu thảo của Kiều dành cho cha mẹ.

→ Kiều đã bán mình để trả nợ chữ Hiếu nhưng vẫn luôn một lòng đau đáu nhớ thương, lo lắng cho cha mẹ già, đồng thời lo sợ mình khó trở về gặp cha mẹ.

3. Bức tranh tâm trạng của Kiều (8 câu thơ cuối)

 - Điệp từ “buồn trông” (lặp lại 4 lần) tạo âm hưởng trầm buồn cho đoạn thơ, miêu tả nỗi buồn đang dâng lên như từng lớp sóng trong lòng Thúy Kiều.

 - Cảnh vật thiên nhiên qua con mắt của Kiều gợi nỗi buồn da diết:

+ Cánh buồm ẩn hiện → hành trình lưu lạc không biết bến bờ.

   + Cánh hoa trôi → thân phận nhỏ bé, yếu đuối, lênh đênh trôi dạt.

   + Ngọn cỏ rầu rầu → cuộc sống héo hon, bi thảm, vô vọng kéo dài.

   + Hình ảnh “gió cuốn”, âm thanh của sóng → thiên nhiên như lo sợ báo trước, số phận Thúy Kiều sẽ gặp giông bão xô đẩy, vùi dập.

- Nghệ thuật

 + Tả cảnh ngụ tình: lấy cảnh bên ngoài lầu Ngưng Bích để bộc lộ tâm trạng Thúy Kiều. Cảnh được miêu tả từ xa đến gần; màu sắc từ nhạt đến đậm; âm thanh từ tĩnh đến động, thể hiện nỗi buồn từ man mác, mông lung đến lo âu, kinh sợ của Kiều.

 + Hệ thống câu hỏi tu từ → cảm xúc bế tắc, hoang mang, sợ hãi của Kiều, lo sợ cho tương lai không biết đi về đâu.

 + Từ láy: “thấp thoáng”, “xa xa”, “man mác”, “rầu rầu”, “xanh xanh”, “ầm ầm” → cảm giác cảnh vật u ám, trầm buồn.

→ Tâm trạng cô đơn, thân phận vô định, nỗi buồn tha hương, nỗi nhớ người yêu và cha mẹ cùng sự bàng hoàng lo sợ, hãi hùng, bế tắc, tuyệt vọng, báo trước số phận bị xô đẩy, vùi dập.

B/ Tìm hiểu về đoạn trích Kiều ở lầu ngưng bích (trích Truyện Kiều)

1. Vị trí đoạn trích

- Đoạn trích nằm ở phần II: Gia biến và lưu lạc. 

- Gắn với sự kiện: Sau khi bị Mã Giám Sinh lừa gạt và làm nhục, bị Tú Bà mắng nhiếc, Kiều nhất quyết không chịu tiếp khách làng chơi, chấp nhận cuộc sống lầu xanh tủi nhục. Quá đau đớn, Thuý Kiều tự tử. Tú Bà sợ Thuý Kiều chết thì vốn liếng “đi đời nhà ma” bèn lừa gạt, dụ dỗ Kiều. Mụ vờ chăm sóc thuốc thang rồi hứa hẹn khi Kiều bình phục sẽ gả cho người tử tế. Tú Bà đưa Kiều ra sống riêng ở Ngưng Bích nhưng thực chất là giam lỏng nàng để thực hiện một âm mưu mới đê tiện và tàn bạo hơn.

2. Bố cục

Đoạn trích được chia làm ba phần:

- Phần 1 (6 câu thơ đầu): Vẻ đẹp thiên nhiên lầu Ngưng Bích qua cái nhìn đầy tâm trạng của Kiều.

- Phần 2 (8 câu thơ tiếp theo):  Nỗi nhớ thương Kiều dành cho người yêu và cha mẹ.

- Phần 3 (tám câu thơ cuối): Bức tranh tâm trạng của Kiều.

3. Giá trị nội dung

Đoạn trích đã miêu tả chân thực cảnh ngộ cô đơn, buồn tủi, đáng thương; nỗi nhớ người thân da diết và tấm lòng thủy chung, hiếu thảo, vị tha của Thúy Kiều khi bị giam lỏng ở lầu Ngưng Bích.

4. Giá trị nghệ thuật

- Tả cảnh theo lối chấm phá gợi tả, tả cảnh ngụ tình.

- Nghệ thuật miêu tả nội tâm chân thực, tinh tế.

E/ Bài văn mẫu phân tích bài thơ Cảnh ngày xuân (trích Truyện Kiều)

Trong thơ xưa, thiên nhiên không chỉ là trung tâm của cái đẹp mà còn là nơi gửi gắm tâm tình của con người. Và trong “Truyện Kiều" bất hủ, đại thi hào Nguy

D/ Sơ đồ tư duy bài thơ Cảnh ngày xuân (trích Truyện Kiều)

C/ Đọc hiểu bài thơ Cảnh ngày xuân (trích Truyện Kiều)

1. Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên mùa xuân

- Hai câu thơ đầu: vừa nói đến thời gian, vừa gợi được không gian:

+ Thời gian: đã bước sang tháng ba “thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi”.

+ Không gian: trong trẻo 

→ Vừa tả cảnh vừa ngụ ý thời gian trôi qua mau. Mùa xuân đẹp nhưng thấm thoát trôi mau tiết trời đã sang tháng 3 - tháng cuối của mùa xuân.

- Hai câu sau: bức tranh xuân tuyệt mĩ

+ “Cỏ non xanh tận chân trời” → không gian khoáng đạt, giàu sức sống

+ “Cành lê trắng điểm một vài bông hoa” → hoa mùa xuân với sắc trắng trong trẻo, thanh khiết, tinh khôi.

→ Bức tranh mùa xuân sinh động, giàu sức sống.

2. Khung cảnh l