Tiếp theo nội dung bài viết nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên, chúng ta cùng xem diễn biến của cuộc kháng chiến này như thế nào nhé.

– Kháng chiến chông quân xâm lược Mông Nguyên lần thứ nhất
Tháng 1 năm 1258, Ngột Lương Hợp Thai dẫn 3 vạn quân Mông Cổ tràn sang nước ta. Họ men theo sông Thao tiến về Bạch Hạc (Phú Thọ). Sau đó đến vùng Bình Lệ Nguyên (Vĩnh Phúc) và bị dừng lại trên đường do vua Trần Thái Tông chỉ huy chặn lại. Trước thế giặc mạnh, vua Trần hạ lệnh rút quân từ kinh thành Thăng Long về Thiên Trường (Hà Nam). Đồng thời bắt đầu thực hiện kế hoạch đã đề ra là “vườn không nhà trống”.

Tiếp đó, Nhà Trần mở cuộc phản công lớn ở Đông Bộ Đầu, Hà Nội. Ngày 29 tháng 1 năm 1258, quân Mông Cổ lập tức rời kinh thành Thăng Long, rút ​​vào trong nước, cũng theo con đường ven sông Hồng. Lần xuất quân đầu tiên của Mông Nguyên kết thúc thắng lợi.

– Kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên lần thứ hai
Tháng giêng năm 1285, Thoát Hoan đưa 5 vạn quân vào nước ta. Với ưu thế về quân số, quân Nguyên liên tiếp đánh bại quân Việt trên các mặt trận Lạng Sơn, Sơn Động, Vạn Kiếp, Thu Vật, sông Đuống. Quân ta rút theo sông Hồng về Vạn Kiếp, Thăng Long và cuối cùng là Thiên Trường (Nam Định).

Cùng lúc đó, Toa Đô dẫn quân từ Chiêm Thành tiến đánh Nghệ An – Thanh Hóa. Bị ép trước ép sau, vua Trần phải rút quân ra biển Quảng Ninh. Cho đến khi quân Nam Nguyên qua Thanh Hóa. Quân của Thoát Hoan mở cuộc tấn công ở phía nam để tiêu diệt quân ta, nhưng không thành công. Họ phải rút về Thăng Long và tiếp tục thiếu lương thực trầm trọng.

Tháng 5 năm 1285 khi nghĩa quân rút vào Thanh Hóa bị suy yếu, nhà Trần tổ chức phản công. Lần lượt quân Đại Việt đại thắng ở cửa Hàm Tử (Hưng Yên), bến Chương Dương (Hà Nội), giải phóng Thăng Long. Đường rút lui bị đánh phá ở sông Cầu, Vạn Kiếp, Vĩnh Bình, quân nam bị tiêu diệt hoàn toàn ở Tây Kết (Khoái Châu), quân giặc nhiều lần bị giết, số còn lại bỏ chạy về quê. Toa Đô bị chém đầu, Thoát Hoan phải về nước và cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ lần thứ hai toàn thắng.

– Kháng chiến chống quân Mông Nguyên lần thứ ba
Tháng 12 năm 1287, quân Nguyên lại tấn công Đại Việt. Chia làm ba cánh quân Nguyên xâm lược nước ta từ Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông bằng đường biển vào Đại Việt.

Vì thiếu lương thực và nguy cơ chia cắt, quân Nguyên bỏ Thăng Long rút về Vạn Kiếp. Sau đó chúng chủ động rút lui trước khi quân ta kháng cự. Tuy nhiên, khi chúng rút lui thì bị quân ta phục kích. Quân Nguyên đã bị quét sạch hoàn toàn ở sông Bạch Đằng khi chúng tìm cách rút lui ra biển.

Các đại đội bộ binh của quân Nguyên đi qua Bắc Giang, Lạng Sơn đều bị quân ta phục kích, tập kích nặng. Kết quả của cuộc Kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ ba: địch lại bị thất bại nặng nề.