Dịch mã là gì?
Dịch mã là quá trình tổng hợp prôtêin trong tế bào, trong đó thông tin di truyền trên mARN được giải mã để tạo thành chuỗi axit amin đặc trưng của prôtêin.
Quá trình này diễn ra ở ribôxôm trong tế bào chất.

Các giai đoạn của quá trình dịch mã
Quá trình dịch mã gồm 3 giai đoạn chính:

1. Giai đoạn khởi đầu
mARN gắn vào ribôxôm.
Ribôxôm nhận biết bộ ba mở đầu (thường là AUG) trên mARN.
tARN mang axit amin mở đầu (mêtiônin) có bộ ba đối mã bổ sung với bộ ba mở đầu sẽ đến và gắn vào mARN.
Ribôxôm được hoàn chỉnh, sẵn sàng cho quá trình kéo dài chuỗi axit amin.

2. Giai đoạn kéo dài
Các tARN lần lượt mang axit amin đến ribôxôm.
Bộ ba đối mã của tARN bắt cặp bổ sung với bộ ba mã hóa trên mARN.
Các axit amin được nối với nhau bằng liên kết peptit, tạo thành chuỗi polipeptit.
Ribôxôm di chuyển dọc theo mARN theo chiều từ 5’ → 3’, chuỗi axit amin ngày càng dài ra.

3. Giai đoạn kết thúc
Khi ribôxôm gặp bộ ba kết thúc (UAA, UAG hoặc UGA) trên mARN thì quá trình dịch mã dừng lại.
Chuỗi polipeptit được giải phóng khỏi ribôxôm.
Ribôxôm tách khỏi mARN và có thể tham gia vào một quá trình dịch mã khác.
Chuỗi polipeptit sau đó tiếp tục gấp cuộn và biến đổi để trở thành prôtêin hoàn chỉnh.

Kết luận
Dịch mã là quá trình quan trọng giúp biểu hiện thông tin di truyền, biến thông tin từ gen thành prôtêin – cơ sở vật chất của sự sống.