Chiến dịch Điện Biên Phủ (1954) là một mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc Việt Nam, đánh dấu thắng lợi quyết định của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Chiến dịch diễn ra từ 13/3 đến 7/5/1954 tại thung lũng Điện Biên Phủ (tỉnh Điện Biên). Thực dân Pháp xây dựng nơi đây thành một tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương, với ý đồ thu hút và tiêu diệt chủ lực của ta. Trước tình hình đó, Bộ Chính trị và Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ, giao cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp làm Tổng tư lệnh.

Quân đội ta đã vượt qua muôn vàn khó khăn, kéo pháo vào trận địa, đào hàng trăm kilômét hào vây lấn, chuẩn bị chu đáo về lực lượng và hậu cần. Chiến dịch được tiến hành qua ba đợt tấn công lớn:

Đợt 1: tiêu diệt các cứ điểm phía bắc như Him Lam, Độc Lập.
Đợt 2: đánh chiếm các cứ điểm ở phân khu trung tâm.
Đợt 3: tổng công kích, tiến thẳng vào sở chỉ huy địch.
Chiều 7/5/1954, quân ta chiếm hầm chỉ huy, bắt sống tướng Đờ Cátxtơri, toàn bộ tập đoàn cứ điểm bị tiêu diệt và bắt giữ. Chiến dịch kết thúc thắng lợi hoàn toàn.

Chiến thắng Điện Biên Phủ có ý nghĩa lịch sử to lớn:

Đập tan ý chí xâm lược của thực dân Pháp, buộc Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ (1954), chấm dứt chiến tranh ở Đông Dương.
Cổ vũ mạnh mẽ phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
Khẳng định sức mạnh của chiến tranh nhân dân và tài thao lược của Đảng, của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
Chiến dịch Điện Biên Phủ không chỉ là thắng lợi quân sự mà còn là biểu tượng rực rỡ của ý chí độc lập, tinh thần yêu nước và khát vọng tự do của dân tộc Việt Nam.
 

Trong năm 2025, Việt Nam vừa trải qua kỷ niệm 71 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2025). Dưới đây là những thông tin cốt lõi về chiến dịch này:
1.Bối cảnh và mục tiêu
Chiến dịch Điện Biên Phủ diễn ra từ ngày 13/3 đến ngày 7/5/1954 tại cánh đồng Mường Thanh, tỉnh Điện Biên. Đây là nỗ lực cao nhất của quân và dân Việt Nam nhằm đập tan kế hoạch Nava của thực dân Pháp, tạo bước ngoặt quyết định để kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp.
2.Diễn biến chính qua 3 đợt tấn công
Đợt 1 (13/3 - 17/3/1954): Quân đội Việt Nam tiêu diệt nhanh chóng hai cụm cứ điểm quan trọng là Him Lam và Độc Lập, bức hàng cứ điểm Bản Kéo, mở thông cửa ngõ phía Bắc và phía Đông Bắc của tập đoàn cứ điểm.
Đợt 2 (30/3 - 30/4/1954): Đây là đợt tấn công dài ngày nhất, tập trung vào các điểm cao phía Đông (như đồi A1, C1, D1, E1). Hai bên giằng co quyết liệt từng mét giao thông hào. Việt Nam áp dụng chiến thuật vây lấn, triệt tiêu đường tiếp tế hàng không của Pháp.
Đợt 3 (1/5 - 7/5/1954): Quân đội Việt Nam tổng công kích trên toàn mặt trận. Vào lúc 17 giờ 30 phút ngày 7/5/1954, tướng De Castries cùng toàn bộ bộ tham mưu của tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ bị bắt sống.
3.Ý nghĩa lịch sử
Đối với Việt Nam: Đây là thắng lợi vĩ đại nhất trong cuộc kháng chiến chống Pháp, dẫn đến việc ký kết Hiệp định Giơ-ne-vơ và giải phóng hoàn toàn miền Bắc.
Đối với thế giới: Chiến thắng này đã làm sụp đổ chủ nghĩa thực dân cũ trên phạm vi toàn cầu, cổ vũ mạnh mẽ các dân tộc bị áp bức tại châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh đứng lên giành độc lập.
Nghệ thuật quân sự đặc sắc
Chiến thắng gắn liền với sự thay đổi phương châm tác chiến từ "Đánh nhanh, giải quyết nhanh" sang "Đánh chắc, tiến chắc" của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Bên cạnh đó là sự đóng góp to lớn của lực lượng dân công hỏa tuyến với những chiếc xe đạp thồ huyền thoại.

 
 
 
 

Chiến dịch Điện Biên Phủ (1954) là một trong những chiến công nổi bật trong lịch sử Việt Nam, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Thời gian: 13/3 – 7/5/1954
Địa điểm: Điện Biên Phủ, tỉnh Lai Châu (nay là Điện Biên)
Ý nghĩa: Giải phóng hoàn toàn Điện Biên Phủ, đánh bại tập đoàn quân viễn chinh Pháp, buộc Pháp ký Hiệp định Genève, chấm dứt chiến tranh ở Đông Dương.
Diễn biến chính:

Chuẩn bị: Quân và dân Việt Nam xây dựng hệ thống hầm hào, bố trí pháo binh trên các vị trí cao để khống chế sân bay và các cứ điểm của Pháp.
Tiến công: Từ ngày 13/3/1954, quân ta đồng loạt tấn công, dùng chiến thuật tập kích và bắn pháo chiếm từng cứ điểm.
Kết thúc: Ngày 7/5/1954, toàn bộ lực lượng Pháp đầu hàng. Chiến thắng này làm thay đổi cục diện chiến tranh Đông Dương.
Ý nghĩa lịch sử:

Chiến thắng Điện Biên Phủ là biểu tượng của sức mạnh dân tộc, tinh thần quyết tâm và ý chí chiến đấu của quân và dân Việt Nam.
Là chiến thắng nổi tiếng trên thế giới, làm thay đổi cục diện chiến tranh Đông Dương và cổ vũ các phong trào giải phóng dân tộc khác.

Trận Điện Biên Phủ là trận đánh lớn nhất trong Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất diễn ra tại lòng chảo Mường Thanh, châu Điện Biên, tỉnh Lai Châu (nay thuộc thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên), giữa Quân đội Nhân dân Việt Nam (QĐNDVN) và quân đội Liên hiệp Pháp (gồm lực lượng viễn chinh Pháp, lê dương Pháp, phụ lực quân bản xứ và Quân đội Quốc gia Việt Nam).

Đây là chiến thắng quân sự lớn nhất trong cuộc kháng chiến chống Pháp 1945 – 1954 của Việt Nam. Bằng thắng lợi quyết định này, lực lượng QĐNDVN do Đại tướng Võ Nguyên Giáp chỉ huy đã buộc quân Pháp tại Điện Biên Phủ phải đầu hàng vào tháng 5 năm 1954, sau suốt 2 tháng chịu trận. Giữa trận này, quân Pháp đã gia tăng lên đến 16.000 người nhưng vẫn không thể chống nổi các đợt tấn công của QĐNDVN. Thực dân Pháp đã không thể bình định Việt Nam bất chấp nhiều năm chiến đấu và sự hỗ trợ ngày càng gia tăng của Hoa Kỳ, và họ đã không còn khả năng để tiếp tục ứng chiến sau thảm bại này.

Trên phương diện quốc tế, trận này có một ý nghĩa rất lớn: lần đầu tiên quân đội của một nước thuộc địa châu Á đánh thắng bằng quân sự một quân đội của một cường quốc châu Âu. Được xem là một thảm họa bất ngờ đối với thực dân Pháp và cũng là một đòn giáng mạnh với thế giới phương Tây, đã đánh bại ý chí duy trì thuộc địa Đông Dương của Pháp và buộc nước này phải hòa đàm và rút ra khỏi Đông Dương, các thuộc địa ở Châu Phi được cổ vũ cũng đồng loạt nổi dậy. Chỉ riêng trong năm 1960, 17 nước châu Phi đã giành được độc lập và đến năm 1967, Pháp đã buộc phải trao trả độc lập cho tất cả các nước là thuộc địa của Pháp.

Qua đó, đại thắng của quân đội nhân dân Việt Nam trong Chiến dịch Điện Biên Phủ còn được xem là một thảm họa đánh dấu thất bại hoàn toàn của nước Pháp trong nỗ lực tái gây dựng thuộc địa Đông Dương nói riêng và đế quốc thực dân của mình nói chung sau khi Thế chiến thứ hai kết thúc, qua đó chấm dứt thời đại hơn 400 năm của chủ nghĩa thực dân kiểu cổ điển trên thế giới.