Chứng minh khí hậu Việt Nam phân hóa đa dạng và giải thích
1. Phân hóa theo chiều Bắc – Nam
Chứng minh:

- Miền Bắc: có mùa đông lạnh, nhiệt độ thấp, có rét.
- Miền Nam: nóng quanh năm, không có mùa đông lạnh, chỉ có mùa mưa và mùa khô.
- Miền Trung: khí hậu chuyển tiếp giữa Bắc và Nam, mưa nhiều vào thu – đông.
Giải thích:

- Do vị trí lãnh thổ kéo dài từ Bắc xuống Nam, nằm trong nhiều vĩ độ khác nhau.
- Ảnh hưởng khác nhau của gió mùa Đông Bắc (mạnh ở miền Bắc, yếu dần về phía Nam).

2. Phân hóa theo chiều Đông – Tây
Chứng minh:

- Sườn đón gió (Đông Trường Sơn): mưa nhiều.
- Sườn khuất gió (Tây Trường Sơn): khô hạn, ít mưa.
- Đồng bằng ven biển mưa khác vùng núi phía tây.
Giải thích:

- Do địa hình núi chạy theo hướng Tây Bắc – Đông Nam.
- Gió mùa khi gặp núi gây mưa ở sườn đón gió, khô ở sườn khuất gió.

3. Phân hóa theo độ cao
Chứng minh:

- Dưới 600 m: khí hậu nhiệt đới gió mùa.
- 600 – 1600 m: khí hậu cận nhiệt đới.
- Trên 1600 m: khí hậu ôn đới, mát lạnh quanh năm.
Giải thích:

- Càng lên cao, nhiệt độ càng giảm (trung bình 0,6°C/100 m).
- Địa hình nước ta có nhiều núi cao, tạo nên sự phân hóa theo đai cao.

Kết luận
$\to$Khí hậu Việt Nam phân hóa đa dạng theo Bắc – Nam, Đông – Tây và theo độ cao, do tác động tổng hợp của vị trí địa lí, gió mùa và địa hình phức tạp.

1. Sự phân hóa khí hậu theo chiều Bắc – Nam
a. Thực trạng
Miền Bắc:

Khí hậu mang tính cận nhiệt đới gió mùa.
Mùa đông lạnh, mùa hè nóng ẩm.
Chênh lệch nhiệt độ theo mùa rõ rệt.
Miền Trung:

Khí hậu mang tính chuyển tiếp từ cận nhiệt đới (Bắc) sang nhiệt đới (Nam).
Dễ chịu hơn so với miền Bắc nhưng hay chịu thiên tai như bão, mưa lớn.
Miền Nam:

Khí hậu nhiệt đới gió mùa.
Mùa khô và mùa mưa rõ rệt nhưng ít chịu rét đậm, rét hại.
Nhiệt độ quanh năm cao, ít biến đổi theo mùa.
b. Nguyên nhân
Việt Nam kéo dài theo chiều Bắc – Nam khoảng 1650 km → tiếp nhận lượng bức xạ mặt trời khác nhau:

Bắc: gần vĩ tuyến 23°N → mùa đông lạnh hơn.
Nam: gần xích đạo → nhiệt độ quanh năm cao, ít mùa lạnh.
Tác động của gió mùa Đông Bắc (miền Bắc rét) và gió mùa Tây Nam (miền Nam mưa nhiều).

2. Sự phân hóa khí hậu theo chiều Đông – Tây (theo độ cao)
a. Thực trạng
Miền ven biển và đồng bằng phía Đông:

Nhiệt độ cao, lượng mưa lớn, độ ẩm cao.
Miền Tây (núi, cao nguyên):

Nhiệt độ thấp hơn, mưa giảm dần theo độ cao.
Khí hậu mang tính núi cao, lạnh hơn và ít ẩm hơn.
Nguyên nhân:

Địa hình phân bậc, núi cao ở phía Tây, ven biển thấp ở phía Đông → gió mưa từ biển vào bị chắn → miền Đông ẩm ướt, miền Tây khô hơn.
Độ cao: Nhiệt độ giảm trung bình 0,6 – 1 °C/100 m → khí hậu lạnh dần lên núi.

3. Kết luận chung
Khí hậu Việt Nam đa dạng và phân hóa rõ rệt:

Theo Bắc – Nam: nhiệt độ, mùa lạnh, mùa nóng khác nhau.
Theo Đông – Tây: độ cao và địa hình ảnh hưởng đến nhiệt độ, lượng mưa, độ ẩm.
Nguyên nhân chính: vị trí địa lý dài theo vĩ tuyến, địa hình phức tạp, ảnh hưởng của gió mùa và biển Đông.