Quảng cáo
2 câu trả lời 108
Mình sẽ tóm tắt phương pháp tính chế các hợp chất hữu cơ một cách ngắn gọn và dễ nhớ, theo kiểu học sinh trung học phổ thông:
1. Xác định mục tiêu cần điều chế
Xác định hợp chất cần điều chế (ancol, phenol, este, aldehyde, axit, amin, halogen…).
Viết công thức phân tử, cấu tạo, nhóm chức của hợp chất.
2. Chọn nguyên liệu hợp lý
Chọn hợp chất nguồn có sẵn trong phòng thí nghiệm hoặc thương mại.
Ưu tiên các hợp chất giống loại nhóm chức hoặc dễ chuyển đổi hóa học.
3. Chọn phương pháp chuyển hóa
Các phương pháp phổ biến:
Phản ứng thế:
Halogen hóa, nitro hóa, axit hóa…
Ví dụ: CH₄ + Cl₂ → CH₃Cl
Phản ứng cộng:
Dùng cho alken, alkyn, phenol…
Ví dụ: C₂H₄ + HBr → C₂H₅Br
Phản ứng tách (khử nước, khử H):
CH₃CH₂OH → CH₂=CH₂ + H₂O
Phản ứng oxi hóa – khử:
CH₃CH₂OH → CH₃CHO → CH₃COOH
Phản ứng este hóa, amid hóa, amin hóa…
CH₃COOH + C₂H₅OH → CH₃COOC₂H₅ + H₂O
4. Lập sơ đồ tổng hợp
Viết các bước biến đổi từ chất nguồn → chất đích.
Nêu phương trình hóa học của từng bước.
Kiểm tra tính khả thi và số bước tối thiểu.
5. Thí nghiệm và tinh chế
Thực hiện phản ứng trong điều kiện thí nghiệm (nhiệt độ, xúc tác…).
Tinh chế sản phẩm: chưng cất, kết tinh, chiết xuất để thu hợp chất tinh khiết.
6. Kiểm tra sản phẩm
Dùng phản ứng đặc trưng để nhận biết nhóm chức.
Ví dụ: AgNO₃/NH₃ → nhận biết aldehyde, NaOH/Br₂ → nhận biết phenol…
Tóm tắt ngắn gọn (công thức nhớ nhanh)
Xác định chất cần chế → CĐ
Chọn nguyên liệu → NL
Lập sơ đồ phản ứng → PT
Thí nghiệm & tinh chế → TT
Kiểm tra sản phẩm → KT
thế
Áp dụng cho ankan, vòng benzen, dẫn xuất halogen.
Ankan + Cl₂ → dẫn xuất clo
Benzen + Br₂ (Fe) → brombenzen
R–Cl + NaOH → R–OH
R–Cl + NH₃ → R–NH₂
5. Phương pháp oxi hóa – khử
➤ Oxi hoá nhẹ:
Ancol bậc 1 → anđehit
Ancol bậc 2 → xeton
➤ Oxi hoá mạnh:
Ankan / Anken → CO₂ + H₂O
6. Phương pháp este hóa
Axit + ancol → este + nước
(Trong H₂SO₄ đặc, đun nóng)
Ví dụ:
CH₃COOH + C₂H₅OH → CH₃COOC₂H₅ + H₂O
7. Phương pháp xác định hiệu suất – khối lượng
Hay gặp trong “chế tạo hợp chất hữu cơ”.
mtt=mlt⋅H%m_{tt} = m_{lt} \cdot H\%mtt=mlt⋅H%
n=mMn = \dfrac{m}{M}n=Mm
8. Sơ đồ tổng hợp – phản ứng dây chuyền
Ví dụ:
Etilen → etanol → axit axetic → etyl axetat
C2H4+H2O→C2H5OHC_2H_4 + H_2O → C_2H_5OHC2H4+H2O→C2H5OH
C2H5OH+O2→CH3COOHC_2H_5OH + O_2 → CH_3COOHC2H5OH+O2→CH3COOH
CH3COOH+C2H5OH→CH3COOC2H5+H2OCH_3COOH + C_2H_5OH → CH_3COOC_2H_5 + H_2OCH3COOH+C2H5OH→CH3COOC2H5+H2O
Quảng cáo
Bạn cần hỏi gì?
Câu hỏi hot cùng chủ đề
-
Đã trả lời bởi chuyên gia
100868 -
Đã trả lời bởi chuyên gia
89505 -
Đã trả lời bởi chuyên gia
68610 -
Hỏi từ APP VIETJACK64709
-
Đã trả lời bởi chuyên gia
63700 -
Đã trả lời bởi chuyên gia
54938 -
Hỏi từ APP VIETJACK44811
-
Hỏi từ APP VIETJACK
Đã trả lời bởi chuyên gia
43063
