#
Công trình / Di tích
Đất nước / Vương quốc
Thời kỳ / Niên đại chính / Ghi chú
Ý nghĩa / Đặc điểm nổi bật
1
Angkor Wat
Campuchia (Đế chế Khmer)
Xây cất thế kỷ 12 dưới vua Suryavarman II (minhquanthai.blogspot.com)
Đền‑núi khổng lồ, biểu tượng đỉnh cao của kiến trúc Khmer, kết hợp nghệ thuật điêu khắc Hindu‑Phật giáo. (Họ Là Ai)
2
Bayon (quần thể Angkor Thom)
Campuchia
Cuối thế kỷ 12 – đầu 13 (Wikipedia)
Nổi bật với các tháp có mặt đá biếng – biểu tượng điêu khắc đặc sắc; thể hiện tư tưởng Phật giáo và quyền lực vương triều Khmer. (Wikipedia)
3
Banteay Srei
Campuchia
Cuối thế kỷ 10 (Wikipedia)
Đền nhỏ bằng sa thạch đỏ; nổi bật bởi phù điêu chạm khắc tinh xảo – được xem là “viên ngọc” của nghệ thuật điêu khắc Khmer. (Wikipedia)
4
Bakong
Campuchia (Hariharalaya – tiền thân Angkor)
881 SCN (thế kỷ 9) (Wikipedia)
Là một trong những “đền‑núi” đầu tiên, mô hình kiến trúc chuẩn cho các đền Khmer sau này. (Wikipedia)
5
Ta Keo Temple
Campuchia
Khoảng năm 1000 SCN (Wikipedia)
Một trong những đền Khmer đầu tiên hoàn toàn bằng đá sa thạch, thể hiện bước phát triển vật liệu và kỹ thuật xây dựng. (Wikipedia)
6
Borobudur
Indonesia (Java)
Thế kỷ 8 – 9 (dưới vương triều Shailendra) (Vinpearl)
Thánh địa Phật giáo lớn — bảo tháp – đền núi, có tầng bậc tượng trưng vũ trụ, nghệ thuật điêu khắc Phật giáo đặc sắc. (Vinpearl)
7
Quần thể đền‑tháp Mỹ Sơn
Việt Nam (vương quốc Chămpa)
Từ thế kỷ 4 – 13 (thịnh nhất khoảng giữa thế kỷ 7–13) (OLM)
Biểu tượng kiến trúc – điêu khắc Chămpa; thể hiện sự giao thoa văn hóa Ấn Độ hóa; là dấu tích văn minh cổ của Việt Nam. (Tuyensinh247)
8
Các đền/tháp tại Bagan (Myanmar)
Myanmar (Vương quốc Pagan)
Thế kỷ 9 – 13 (Vinpearl)
Hàng nghìn ngôi đền, bảo tháp Phật giáo; thể hiện quy mô phát triển Phật giáo và kiến trúc gạch cổ ở Myanmar. (Vinpearl)
9
Một số bảo tháp, di tích Hindu – Phật giáo cổ tại các vương quốc Malay‑Java cổ (ví dụ đền núi, stupa)
Indonesia / Đông Nam Á hải đảo
Thế kỷ trung cổ (từ 7–12) (minhquanthai.blogspot.com)
Thể hiện ảnh hưởng văn hóa Ấn Độ; hỗn hợp tín ngưỡng bản địa; đa dạng kiến trúc và điêu khắc.
10
Các di tích đền, tháp cổ của vương quốc cổ tại các khu vực Malay, Java, Sumatra, v.v.
Indonesia / các nước Đông Nam Á hải đảo
Cổ – trung đại (minhquanthai.blogspot.com)
Minh chứng cho sự giao lưu văn hóa – tôn giáo; phát triển nghệ thuật điêu khắc, kiến trúc đặc trưng khu vực.
11
Các đền, tháp tín ngưỡng Hindu – Phật giáo cũ thuộc vương quốc cổ tại các khu vực miền Nam Đông Nam Á (ví dụ cổ vương quốc Nam‑Đảo)
Malaysia / Indonesia / các quốc gia lân cận (tùy di tích)
Cổ trung đại (minhquanthai.blogspot.com)
Đóng góp vào kho tàng di sản văn hóa – kiến trúc Đông Nam Á, phản ánh sự đa dạng tín ngưỡng và giao lưu văn hóa.
12
Các tác phẩm điêu khắc trên đền – núi Khmer, Chămpa, Java, Myanmar, v.v.
Đông Nam Á
Cổ – trung đại
Hệ thống phù điêu, tượng đá, chạm khắc – thể hiện nghệ thuật điêu khắc phát triển, phong cách tôn giáo và truyền thống bản địa pha trộn. (minhquanthai.blogspot.com)
13
Những đền – núi, bảo tháp, quần thể tôn giáo tại các vương quốc cổ như Khmer, Chămpa, Pagan,…
Đông Nam Á
Từ thế kỷ 7 tới 15 (tuỳ đế chế) (khoahoc.vn)
Minh chứng cho sự hình thành và phát triển văn minh đô thị, tôn giáo, nghệ thuật trong khu vực.
14
Di tích khảo cổ, tàn tích thành cổ, đền cổ liên quan đến các vương quốc cổ Đông Nam Á (không còn đứng hoàn chỉnh)
Đông Nam Á
Cổ đến trung đại
Giúp nghiên cứu lịch sử, văn hóa, kiến trúc, tôn giáo – hiểu thêm sự giao lưu văn hóa bản địa + Ấn Độ/Hindu/Phật giáo.
15
Tổng thể các công trình – quần thể di tích (đền + tháp + bảo + phù điêu + tượng đá) còn lại sau nhiều thế kỷ từ nhiều vương quốc cổ
Đông Nam Á
Cổ trung đại
Bảo tồn văn hóa, nghệ thuật, lịch sử; là di sản chung của nhân loại, minh chứng cho sự sáng tạo và giao lưu văn minh Đông Nam Á.