Khổ 4 bài thơ "Sóng" – Xuân Quỳnh:
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
- Phân tích khổ 4: Khổ 4 là đoạn thơ thể hiện trực tiếp và mãnh liệt nỗi nhớ trong tình yêu – một cảm xúc sâu sắc, da diết của người con gái đang yêu.
+ Hai câu đầu: “Con sóng dưới lòng sâu / Con sóng trên mặt nước”
→ Hình ảnh sóng ở mọi nơi – từ tầng sâu thẳm đến mặt nước – tượng trưng cho nỗi nhớ tràn đầy, không lúc nào ngơi nghỉ, không giới hạn bởi không gian.
+ Câu thứ ba: “Ôi con sóng nhớ bờ”
→ Lời thơ thốt lên cảm thán “ôi” thể hiện sự mãnh liệt, nỗi nhớ như bật ra thành tiếng. Sóng – vốn vô tri – được nhân hóa như một sinh thể đang nhớ nhung, khao khát.
+ Câu tiếp theo: “Ngày đêm không ngủ được”
→ Nhấn mạnh sự giày vò, thao thức của nỗi nhớ. Nhớ đến mức không thể ngủ, nhớ suốt ngày đêm, thể hiện tình cảm chân thành và cháy bỏng.
+ Hai câu cuối: “Lòng em nhớ đến anh / Cả trong mơ còn thức”
→ Tác giả chuyển từ hình ảnh sóng sang trực tiếp bộc lộ cảm xúc cá nhân: “em nhớ anh”. Câu cuối cùng – “cả trong mơ còn thức” – là một cách nói nghệ thuật và đầy cảm xúc. Nó thể hiện rằng: nỗi nhớ quá sâu đậm đến mức ngay cả trong giấc mơ – nơi thường bình yên – cũng không yên lòng.
=> Tổng kết nội dung và nghệ thuật:
+ Nội dung: Diễn tả nỗi nhớ trong tình yêu chân thành, sâu sắc, mãnh liệt – một biểu hiện đặc trưng của tâm hồn người phụ nữ khi yêu.
+ Nghệ thuật:
+ Nhân hóa hình ảnh sóng → ẩn dụ cho tâm trạng người con gái.
+ Cặp hình ảnh “sóng – bờ”, “mơ – thức” → tạo chiều sâu ý nghĩa.
+ Giọng thơ tha thiết, ngôn ngữ giản dị nhưng giàu cảm xúc.
=> Kết luận:
Khổ thơ thứ 4 là một trong những đoạn hay nhất bài thơ Sóng, thể hiện nỗi nhớ da diết, khắc khoải của người con gái đang yêu – một thứ tình cảm vừa mãnh liệt, vừa trong sáng, vừa hồn nhiên nhưng cũng đầy chiều sâu nội tâm.