Sự thảm bại của quân Thanh và số phận bi đát của vua Lê Chiêu Thống là một kết cục tất yếu của cuộc chiến tranh xâm lược phi nghĩa, được thể hiện rõ nét qua diễn biến trận chiến và cuộc đời lưu vong của vị vua cuối cùng nhà Hậu Lê.

Sự thảm bại của quân Thanh
Tháng 12 năm 1788, khi 29 vạn quân Thanh do Tôn Sĩ Nghị chỉ huy tràn vào Đại Việt, chúng tỏ ra vô cùng chủ quan và kiêu ngạo. Chúng ỷ thế quân đông, đóng quân rải rác và ăn Tết Kỷ Dậu một cách ung dung tại Thăng Long, hoàn toàn không đề phòng quân Tây Sơn.

Sự chủ quan đó đã phải trả giá đắt trước cuộc hành quân thần tốc và chiến thuật táo bạo của Hoàng đế Quang Trung. Ông đã xuất quân từ Phú Xuân (Huế) ra Bắc vào đúng dịp Tết Nguyên đán.

Tấn công bất ngờ: Quân Tây Sơn do Quang Trung chỉ huy đã tấn công dồn dập vào các đồn trại của quân Thanh từ đêm 30 Tết, khiến địch không kịp trở tay.
Chiến thắng vang dội: Các trận đánh tại Ngọc Hồi và Đống Đa là đỉnh điểm của sự thảm bại. Tại Ngọc Hồi, quân Tây Sơn sử dụng mộc che, tiến công mãnh liệt, đánh tan đạo quân chủ lực của Tôn Sĩ Nghị. Tại Đống Đa, quân của Sầm Nghi Đống cũng bị tiêu diệt hoàn toàn, khiến tướng giặc phải thắt cổ tự vẫn.
Tháo chạy tán loạn: Tôn Sĩ Nghị, nghe tin thất trận, kinh hoàng đến mức "ngựa không kịp đóng yên, người không kịp mặc áo giáp". Hắn tháo chạy về nước, kéo theo hàng vạn quân Thanh tháo chạy hỗn loạn qua cầu phao bắc qua sông Hồng. Cầu phao đứt, hàng vạn quân lính rơi xuống sông chết đuối, khiến nước sông tắc nghẽn, "không chảy được nữa".
Số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống
Lê Chiêu Thống, sau khi nhờ cậy quân Thanh để khôi phục ngai vàng, đã phải trả một cái giá quá đắt.

Chạy trốn nhục nhã: Khi quân Thanh đại bại, Lê Chiêu Thống phải cùng với một vài cận thần chạy theo Tôn Sĩ Nghị một cách vội vã. Ông không kịp mang theo của cải, lương thực, phải sống trong cảnh đói khát, lạnh lẽo, ăn uống kham khổ trên đường chạy trốn.
Sống lưu vong nhục nhã: Khi sang đến đất nhà Thanh, ông và đoàn tùy tùng phải sống trong cảnh tủi nhục. Mặc dù vẫn được nhà Thanh coi là "An Nam quốc vương", nhưng chỉ là một vị vua bù nhìn không quyền lực, bị ép phải cải trang theo phong tục Mãn Thanh. Sau đó, vua Càn Long quyết định phong Nguyễn Huệ làm "An Nam quốc vương", khiến Lê Chiêu Thống mất hết hy vọng.
Cái chết cô độc: Sống trong uất ức, tuyệt vọng, chứng kiến con trai qua đời, Lê Chiêu Thống lâm bệnh nặng và qua đời nơi đất khách quê người vào năm 1793, hưởng dương 28 tuổi. Mãi về sau, hài cốt của ông mới được đưa về nước chôn cất.
<br>

Bạn có thể tìm hiểu thêm về chiến thắng hào hùng này qua video dưới đây.

Vua QUANG TRUNG Đại Phá 29 Vạn Quân Thanh: Trận Chiến NGỌC HỒI - ĐỐNG ĐA

Video này tóm tắt về trận chiến lịch sử Ngọc Hồi - Đống Đa, giúp bạn hiểu rõ hơn về bối cảnh và diễn biến của cuộc chiến.

Sự thảm bại của quân nhà Thanh diễn ra trong Cuộc kháng chiến chống Xiêm của quân Tây Sơn (1785) và Chiến tranh Thanh-Việt (1788-1789). Vua tôi nhà Lê Chiêu Thống thì trải qua nhiều biến cố bi đát, bị quân Tây Sơn đánh bại, phải cầu cứu nhà Thanh, sau đó chạy sang Trung Quốc và mất tại đó. 
Sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh:
Năm 1785 (Cuộc kháng chiến chống Xiêm):
Quân Xiêm (Thái Lan) xâm lược Đại Việt. Vua tôi Lê Chiêu Thống đã cầu cứu quân Thanh nhưng không kịp. Vua Quang Trung đã tiêu diệt quân Xiêm trong trận Rạch Gầm - Xoài Mút, khiến quân Xiêm phải tháo chạy về nước.
Năm 1788-1789 (Chiến tranh Thanh-Việt):
Lê Chiêu Thống lại cầu cứu nhà Thanh. Vua Quang Trung đã dẫn quân ra Bắc, đánh tan quân Thanh trong trận Đống Đa.  
Số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống:
Tháng 7 năm Mậu Thân (1788): Lê Chiêu Thống chạy sang nhà Thanh cầu cứu.
Năm 1790: Nhà Thanh sai quân sang Đại Việt để giúp Lê Chiêu Thống nhưng quân Thanh đã bị đánh bại và phải lui về nước.
Tháng 10 năm 1792: Sau khi con trai qua đời, Lê Chiêu Thống thất vọng và chán nản, lâm bệnh và qua đời tại Yên Kinh (Bắc Kinh, Trung Quốc). Ông được an táng theo nghi thức tước công.