Đời sống vật chất và tinh thần của cộng đồng các dân tộc Việt Nam rất phong phú, đa dạng và mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.

 Về đời sống vật chất:
Các dân tộc Việt Nam sống trải dài trên khắp đất nước, từ vùng đồng bằng, trung du đến miền núi, hải đảo. Mỗi vùng miền có điều kiện tự nhiên khác nhau nên hình thành nên các hình thức sinh hoạt và lao động đa dạng như: làm ruộng, trồng ngô, làm rẫy, đánh cá, chăn nuôi... Nhà ở cũng rất đặc trưng: người Kinh ở nhà mái ngói, người Thái, Tày có nhà sàn, người Chăm sống trong nhà đất có tường dày chống nắng...

 Về đời sống tinh thần:
Các dân tộc có kho tàng văn hóa truyền thống phong phú với nhiều lễ hội, phong tục tập quán, trang phục, tiếng nói và chữ viết riêng. Ví dụ: người Mường có Mo Mường, người Thái có lễ hội Xên bản, người Khmer có lễ hội Chôl Chnăm Thmây... Tất cả góp phần làm nên sự đa dạng và giàu đẹp cho nền văn hóa Việt Nam. Bên cạnh đó, truyền thống đoàn kết, yêu nước, và tôn trọng lẫn nhau giữa các dân tộc luôn được giữ gìn và phát huy.

 Đời sống vật chất và tinh thần của cộng đồng các dân tộc Việt Nam vừa mang tính đặc thù vùng miền, vừa hòa quyện trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc – là một phần không thể thiếu của bản sắc văn hóa Việt Nam.