Châu Phi có khí hậu nóng và khô bậc nhất thế giới chủ yếu là do ba nguyên nhân chính:

Vị trí địa lý: Châu Phi nằm gần đường xích đạo, với phần lớn lãnh thổ nằm trong vùng nhiệt đới. Điều này dẫn đến nhận được nhiều ánh sáng mặt trời, gây ra nhiệt độ cao quanh năm. Các khu vực sa mạc, như Sa mạc Sahara, còn nằm ở vĩ độ cao hơn, nơi có sự có mặt của áp cao cận nhiệt đới, gây ra sự khô hạn.
Hệ thống khí áp: Châu Phi bị ảnh hưởng bởi các hệ thống khí áp ổn định. Các khu vực áp cao cận nhiệt đới (góc đông và tây của châu Phi) tạo ra các điều kiện thời tiết khô hạn, khiến cho lượng mưa ở đây thường thấp. Hệ thống này khiến cho gió khô và nóng từ các sa mạc xung quanh có thể lan tỏa đến các khu vực khác, làm tăng mức độ khô hạn.
Địa hình: Địa hình của Châu Phi rất đa dạng, với nhiều sa mạc, cao nguyên và đồng bằng. Sự hiện diện của các dãy núi và bão cát có thể ngăn cản mưa từ các vùng biển, dẫn đến khô hạn ở các khu vực nội địa. Ví dụ, dãy núi Atlas ở Tây Bắc Châu Phi gây ra hiệu ứng bóng mưa, khiến cho các khu vực phía nam của dãy núi này khô hạn hơn.
Sự kết hợp của những yếu tố này đã tạo nên khí hậu khô và nóng đặc trưng của nhiều khu vực ở Châu Phi, đặc biệt là vùng sa mạc Sahara và các khu vực lân cận.