Để tăng năng suất trồng trọt, người nông dân đã áp dụng nhiều biện pháp khoa học kỹ thuật, cải tiến quy trình canh tác và sử dụng các công nghệ tiên tiến. Dưới đây là một số biện pháp chủ yếu:

- Chọn giống cây trồng chất lượng cao
Giống cải tiến: Nông dân lựa chọn giống cây trồng có khả năng chịu bệnh tốt, năng suất cao và phù hợp với điều kiện khí hậu của từng vùng. Ví dụ, giống lúa chịu mặn, chịu hạn, hay giống cây ăn quả chống được sâu bệnh sẽ giúp gia tăng năng suất.
Giống biến đổi gen (GMOs): Đối với một số cây trồng, giống biến đổi gen có thể giúp cây chống lại các tác nhân gây hại, tăng khả năng phát triển và giảm thiểu tác động tiêu cực từ môi trường.
- Sử dụng phân bón hợp lý
Bón phân đầy đủ và đúng cách: Cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết cho cây trồng, đặc biệt là phân đạm, lân, kali và các vi lượng. Việc bón phân hợp lý giúp cây phát triển khỏe mạnh và tăng trưởng nhanh.
Phân hữu cơ và phân vi sinh: Sử dụng phân hữu cơ, phân vi sinh để cải thiện độ phì nhiêu của đất, làm tăng khả năng giữ nước và cải thiện cấu trúc đất.
- Tưới tiêu hiệu quả
Tưới tiết kiệm: Áp dụng các hệ thống tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa để cung cấp nước một cách chính xác và tiết kiệm, đồng thời hạn chế tình trạng lãng phí nước, đặc biệt trong những khu vực thiếu nước.
Tưới thông minh: Sử dụng công nghệ cảm biến và tự động điều chỉnh lượng nước dựa trên độ ẩm của đất và nhu cầu của cây trồng.
- Quản lý sâu bệnh và dịch hại
Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hợp lý: Phun thuốc bảo vệ thực vật đúng liều lượng và đúng thời điểm để phòng ngừa sâu bệnh mà không gây hại cho cây trồng và môi trường.
Biện pháp sinh học: Áp dụng biện pháp sinh học, chẳng hạn như sử dụng thiên địch (côn trùng có ích) hoặc vi sinh vật đối kháng để kiểm soát sâu bệnh thay cho thuốc hóa học, giúp bảo vệ cây trồng và duy trì sự bền vững của hệ sinh thái.
- Áp dụng công nghệ thông tin trong nông nghiệp
Nông nghiệp chính xác: Sử dụng công nghệ cảm biến, dữ liệu lớn (Big Data) và các phần mềm quản lý để theo dõi, phân tích và dự đoán điều kiện phát triển của cây trồng, từ đó đưa ra các quyết định canh tác chính xác hơn.
Máy móc, thiết bị tự động: Sử dụng máy móc hiện đại như máy gieo hạt, máy cày, máy thu hoạch giúp tăng năng suất lao động và giảm thiểu công sức lao động.
- Tăng cường công tác bảo vệ đất
Cải tạo đất: Sử dụng các biện pháp cải tạo đất như cày ải, phơi đất để giảm độ chua, tăng khả năng thoát nước và cải thiện độ phì nhiêu của đất.
Bảo vệ đất khỏi xói mòn: Áp dụng các biện pháp giữ đất như trồng cây che phủ đất, sử dụng thảm thực vật để hạn chế xói mòn đất do mưa và gió, đặc biệt là ở vùng đồi núi.
- Canh tác luân canh và xen canh
Luân canh cây trồng: Sử dụng phương pháp luân canh để cải thiện độ màu mỡ của đất, tránh tình trạng đất bị suy thoái do trồng cùng một loại cây liên tục.
Xen canh: Xen canh các loại cây trồng với nhau để tận dụng tối đa không gian đất đai, đồng thời giảm thiểu sự phát triển của sâu bệnh.
- Áp dụng kỹ thuật làm đất
Cày sâu và phơi đất: Việc cày sâu giúp phá vỡ các lớp đất cứng, làm tăng khả năng thẩm thấu nước và dưỡng chất, đồng thời giúp cây trồng phát triển tốt hơn.
Sử dụng đất phù hợp: Lựa chọn đất phù hợp với từng loại cây trồng, tránh tình trạng đất nghèo dinh dưỡng hoặc bị nhiễm mặn, nhiễm phèn.
- Tăng cường sự hỗ trợ từ các chính sách nhà nước
Đầu tư cơ sở hạ tầng nông nghiệp: Chính phủ hỗ trợ đầu tư vào hệ thống thủy lợi, giao thông, kho tàng để giúp nông dân có thể trồng trọt hiệu quả hơn.
Đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật: Cung cấp các khóa đào tạo, hướng dẫn kỹ thuật canh tác mới cho nông dân để họ có thể áp dụng những phương pháp tiên tiến vào sản xuất nông nghiệp.
Tóm lại, việc áp dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật, sử dụng giống cây trồng chất lượng, chăm sóc hợp lý và ứng dụng công nghệ trong sản xuất nông nghiệp là những yếu tố then chốt giúp tăng năng suất trồng trọt.