câu 1: Nêu 3 tia sáng đặc biệt qua 2 thấu kính?
Tia sáng song song với trục chính: Tia sáng này đi song song với trục chính của thấu kính. Sau khi đi qua thấu kính hội tụ, tia này sẽ hội tụ tại tiêu điểm đối diện với thấu kính. Còn đối với thấu kính phân kỳ, tia này sẽ tỏa ra theo hướng song song với trục chính từ tiêu điểm đối diện.
Tia sáng đi qua trung tâm của thấu kính: Tia sáng này không bị thay đổi hướng khi đi qua thấu kính (thấu kính sẽ không làm đổi hướng tia sáng này).
Tia sáng đi qua tiêu điểm (đối diện với thấu kính): Tia sáng này sẽ đi song song với trục chính sau khi qua thấu kính hội tụ. Ngược lại, đối với thấu kính phân kỳ, tia sáng này sẽ xuất phát song song với trục chính.
Áp dụng vẽ vật AB qua thấu kính hội tụ trong 4 trường hợp:
a) d < f (Vật AB nằm trong khoảng OF):

Khi khoảng cách từ vật đến thấu kính (d) nhỏ hơn tiêu cự (f), ảnh tạo ra là ảnh ảo, lớn hơn vật và ngược chiều với vật. Ảnh này sẽ nằm phía đối diện với vật, ở phía cùng với tiêu điểm, và có tính chất phóng đại.
b) 2f > d > f (Vật AB nằm trong khoảng từ f đến 2f):

Khi khoảng cách từ vật đến thấu kính lớn hơn tiêu cự (f) nhưng nhỏ hơn 2f, ảnh tạo ra là ảnh thật, ngược chiều với vật và nhỏ hơn vật. Ảnh này nằm phía đối diện với vật và gần tiêu điểm của thấu kính.
c) d > 2f (Vật AB nằm trong khoảng từ 2f trở đi):

Khi khoảng cách từ vật đến thấu kính lớn hơn 2 lần tiêu cự (d > 2f), ảnh tạo ra là ảnh thật, ngược chiều với vật và nhỏ hơn vật. Ảnh này sẽ xuất hiện tại một điểm nằm giữa 2f và f.
Vẽ vật AB qua thấu kính phân kỳ:
a) d < f (Vật AB nằm trong khoảng OF):

Khi vật đặt trong khoảng OF của thấu kính phân kỳ, ảnh tạo ra là ảnh ảo, nhỏ hơn vật và cùng chiều với vật. Ảnh này sẽ xuất hiện ở phía cùng với vật và cách vật một khoảng xa hơn.
b) d > f (Vật AB nằm ngoài khoảng OF):

Khi vật ở ngoài khoảng OF, ảnh tạo ra là ảnh ảo, nhỏ hơn vật và cùng chiều với vật. Ảnh này nằm giữa vật và thấu kính, và cũng có tính chất thu nhỏ.

Câu 2: Một vật sáng AB được đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính hội tụ có tiêu cự f = 15 cm. Điểm A nằm trên trục chính cách thấu kính 10 cm.
a) Dựng ảnh A’B’ của AB qua 2 thấu kính
Dựng ảnh qua thấu kính hội tụ:

Đầu tiên, xác định điểm A cách thấu kính 10 cm.
Dùng các tia sáng đặc biệt để dựng ảnh:Dựng tia song song với trục chính, sau khi qua thấu kính hội tụ, tia này sẽ đi qua tiêu điểm đối diện với thấu kính.
Dựng tia đi qua trung tâm thấu kính, tia này không thay đổi hướng.
Dựng tia đi qua tiêu điểm đối diện với thấu kính, tia này sẽ đi song song với trục chính sau khi đi qua thấu kính.
Từ các điểm giao của các tia sáng, bạn có thể xác định được ảnh của vật.
Dựng ảnh qua thấu kính phân kỳ:

Xác định vị trí vật AB trên trục chính (cách thấu kính 10 cm).
Dựng các tia sáng đặc biệt cho thấu kính phân kỳ:Tia song song với trục chính sẽ tỏa ra từ tiêu điểm đối diện với thấu kính.
Tia đi qua trung tâm thấu kính không thay đổi hướng.
Tia đi qua tiêu điểm đối diện sẽ đi song song với trục chính.
Từ các điểm giao của các tia sáng, ta sẽ xác định được ảnh của vật qua thấu kính phân kỳ.
b) So sánh ảnh A’B’ của AB qua 2 thấu kính
Qua thấu kính hội tụ: Ảnh sẽ thật, ngược chiều với vật và nhỏ hơn vật (vì khoảng cách vật nằm giữa f và 2f).
Qua thấu kính phân kỳ: Ảnh sẽ ảo, cùng chiều với vật và nhỏ hơn vật (vì vật đặt gần thấu kính).
Sự khác biệt chính giữa ảnh qua thấu kính hội tụ và thấu kính phân kỳ là ảnh qua thấu kính hội tụ sẽ là ảnh thật, còn ảnh qua thấu kính phân kỳ là ảnh ảo.