Để trả lời câu hỏi về ngữ hệ có ít dân tộc sử dụng nhất và ngữ hệ có nhiều dân tộc sử dụng nhất, ta cần dựa vào số liệu về các ngôn ngữ và dân tộc trên thế giới. Thông tin này thường thay đổi tùy theo nghiên cứu và thống kê cụ thể, nhưng dựa trên các nguồn thông tin hiện tại, ta có thể đưa ra một số nhận định.

### Ngữ hệ có ít dân tộc sử dụng nhất

Ngữ hệ với ít dân tộc sử dụng nhất thường là những ngữ hệ nhỏ, ít phổ biến, hoặc đang trên bờ vực tuyệt chủng. Một ví dụ điển hình là ngữ hệ **Tai-Kadai** (cũng gọi là Kra-Dai). Trong ngữ hệ này, nhiều ngôn ngữ chỉ được sử dụng bởi các nhóm dân tộc rất nhỏ, thậm chí chỉ còn vài chục đến vài trăm người nói.

Ngữ hệ **Caucasian** (ngữ hệ Kavkaz), đặc biệt là nhóm ngữ hệ **Northwest Caucasian** (Tây Bắc Kavkaz), cũng có rất ít dân tộc sử dụng, với một số ngôn ngữ trong nhóm này chỉ còn vài nghìn người nói.

### Ngữ hệ có nhiều dân tộc sử dụng nhất

Ngữ hệ có nhiều dân tộc sử dụng nhất là ngữ hệ **Ấn-Âu** (Indo-European). Đây là ngữ hệ phổ biến nhất trên thế giới với hàng tỷ người sử dụng. Nó bao gồm các ngôn ngữ chính như tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Hindi, tiếng Nga, tiếng Bồ Đào Nha, và nhiều ngôn ngữ khác. Ngữ hệ này trải rộng khắp châu Âu, châu Á, châu Mỹ, và nhiều nơi khác, với hàng trăm dân tộc và cộng đồng sử dụng.

Ngữ hệ **Hán-Tạng** (Sino-Tibetan) cũng có rất nhiều dân tộc sử dụng, chủ yếu tại Trung Quốc và các khu vực lân cận. Tiếng Trung Quốc (tiếng Quan thoại) là một phần của ngữ hệ này và là ngôn ngữ có số lượng người nói nhiều nhất thế giới.

### Tóm lại:

- **Ngữ hệ có ít dân tộc sử dụng nhất**: Tai-Kadai hoặc Caucasian (đặc biệt là nhóm ngữ hệ Northwest Caucasian).
- **Ngữ hệ có nhiều dân tộc sử dụng nhất**: Indo-European (Ấn-Âu).