Ly Na Nguyễn
Sắt đoàn
0
0
(Lược dẫn: Đăm Săn chặt cây smuk, là cây thần mang linh hồn của nhà vợ, khiến hai người vợ của chàng là Hơ Nhị và Hơ Bhị lăn ra chết. Đăm Săn thương xót, than khóc và quyết định lên trời để xin ông Trời cứu sống hai người vợ của mình)
Y SUH, Y SAH: - Ơ anh, anh đi đâu vậy?
ĐĂM SĂN: - Tôi đi khóc với thần Đất, tôi đi than với thần Nước. Tôi lên ông Du, ông Diê ở trên trời.
Nói rồi Đăm Săn đi lấy một cây gươm, mài cây gươm sắc đến mức con ruồi đậu vào là đứt làm đôi. Con mọt đậu vào cũng rơi tuột. Rồi chàng ra đi.
ĐĂM SĂN: - Ông ơi, ới ông ơi, ông thả thang xuống cho cháu.
Ông Trời thả xuống một thang đồng, Đăm Săn liền chặt phắt. Ông Trời thả xuống một thang bạc, Đăm Săn cũng chặt phắt. Ông Trời thả xuống một thang vàng, lúc đó Đăm Săn mới leo lên. Chàng đã leo lên đến trời.
ÔNG TRỜI: - Cháu lên có việc gì đấy, cháu?
Đăm Săn đứng lặng thinh không nói không rằng. Ông Trời chìa thuốc mời, tức thì chàng tóm lấy đầu ông
ĐĂM SĂN: - Tôi chém ông đây này, ông ơi!
ÔNG TRỜI: - Chuyện gì mà cháu muốn chém ông vậy cháu?
ĐĂM SĂN: - Chuyện gì mà tôi muốn chém ông à? Chuyện tôi kêu tôi gọi, ông không thưa. Chuyện tôi khóc tôi than, ông không nghe. Chuyện rượu tôi đem cúng, lợn trâu tôi đem giết để làm lễ, mà cổng chốt ông không mở, cổng sắt ông vẫn đóng chặt. Ông ơi, ông hãy nhìn thằng Đăm Săn cháu ông đây này, nước mũi ròng đầy cả chén hoa, nước mắt rỏ ròng đầy cả bát sứ, lênh láng khắp chiếu chăn. Ối ông ơi, vợ cháu chết mất rồi. Người vợ nấu cơm đơm canh, người vợ dệt khố dệt áo của cháu chết mất rồi! Chính ông là người đã treo chiêng với la, trộn dầu với sơn, xe duyên chắp mối vợ chồng cháu. Chính ông đã ép ngựa phải chịu cương, ép trâu phải chịu thừng, ép duyên trai với gái. Cháu không ưng không chịu thì ông hăm cháu phải hốt phân ngựa phân bò cho Hơ Nhị, Hơ Bhị. Ông bảo cháu chỉ có lấy Hơ Nhị và Hơ Bhị mới trở nên một tù trưởng giàu có, chiêng lắm la nhiều. Vậy giữa lúc chiêng cháu đang đổi, la cháu đang sắm, tôi trai tớ gái cháu đang có này, ai là người nấu cơm canh, ai là người dệt khố, dệt áo cho cháu đây, ông?
ÔNG TRỜI:- Ơ cháu! Vậy thì cháu hãy lấy ngải kpŏ, ngải kpun đem mài trong ba năm, đem tắm trong ba sáng cho Hơ Nhị và Hơ Bhị.
ĐĂM SĂN: - Cháu còn làm như vậy để làm gì nữa hả ông? Đã chết rồi thì sao còn đứng dậy được? Đã rữa ra rồi thì sao còn sống lại được, sao mặt mày còn được như cũ, thân hình còn được như xưa. Làm sao biết chọn váy áo, xuyến vòng như các cô gái còn son nữa chứ?
ÔNG TRỜI: - Vậy thì cháu lấy củ nén cháu phun vào lỗ tai, cháu lấy gừng cháu phun vào lỗ mũi. Chạng vạng tối cháu ra làm phép ở ngoài sàn sân...
(Lược một đoan: Đăm Săn ra về, chàng làm theo lời dặn của ông Trời. Hơ Nhị và Hơ Bhị tức thì hồi lại, rồi tỉnh hẳn.)
(Trích sử thi Đăm Săn, NXB Khoa học xã hội, H.1998, tr. 202-203)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Xác định ngôi kể của văn bản trên.
…………………………………………………………………………………………………..
Câu 2. Nhân vật anh hùng sử thi trong văn bản trên là ai?
…………………………………………………………………………………………………….
Câu 3. Theo văn bản, ông Trời bảo Đăm Săn chỉ có làm gì thì mới trở nên một tù trưởng giàu có, chiêng lắm la nhiều?
…………………………………………………………………………………………………….
Câu 4. Hãy sắp xếp các sự kiện sau theo diễn biến của cốt truyện
(1) Vừa leo lên đến trời, Đăm Săn túm lấy đòi chặt đầu Trời.
(2) Đăm Săn ra về, chàng làm theo lời dặn của ông Trời. Hơ Nhị và Hơ Bhị tức thì hồi lại, rồi tỉnh hẳn.
(3) Đăm Săn mài cây gươm sắc đến mức con ruồi đậu vào là đứt làm đôi. Sau đó chàng đi đến nhà của ông Trời.
(4) Trước những lí lẽ xác đáng của Đăm Săn, ông Trời bày cách cho chàng cứu sống vợ.
…………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Câu 5. Hãy nhận xét về cốt truyện sử thi của văn bản trên.
…………………………………………………………………………………………………….
Câu 6. Nêu tác dụng của biện pháp phóng đại được sử dụng trong câu văn Ông ơi, ông hãy nhìn thằng Đăm Săn cháu ông đây này, nước mũi ròng đầy cả chén hoa, nước mắt rỏ ròng đầy cả bát sứ, lênh láng khắp chiếu chăn.
…………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Câu 7. Anh (chị) hãy chỉ ra những điểm tương đồng của nhân vật Đăm Săn trong đoạn trích trên và nhân vật Héc-to (Trích sử thi Hi Lạp Ô-đi-xê)
…………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Câu 8. Nếu đặt mình vào vị trí của ông Trời, anh /chị có đồng ý cứu hai vợ của Đăm Săn không? Vì sao?
Viết bài văn nghị luận thuyết phục người khác từ bỏ thói quen học đối phó