Tư tưởng và tôn giáo Ấn Độ (đặc biệt là Phật giáo và Ấn Độ giáo) đã thâm nhập vào Việt Nam từ đầu Công nguyên, để lại những dấu ấn sâu sắc và toàn diện trên nhiều lĩnh vực: 

1. Tôn giáo và Tư tưởng

Phật giáo: Được truyền bá trực tiếp từ Ấn Độ qua đường biển vào Việt Nam từ khoảng 2000 năm trước. Phật giáo từng trở thành quốc giáo dưới thời Lý - Trần. Các tư tưởng về nhân quả, luân hồi, từ bi và hỷ xả đã ăn sâu vào tiềm thức, định hình đạo đức và lối sống của người Việt.

Ấn Độ giáo (Hindu giáo): Ảnh hưởng mạnh mẽ đến vương quốc Champa cổ đại tại miền Trung và văn hóa Óc Eo tại miền Nam. Các vị thần như Shiva, Vishnu, Brahma được thờ phụng rộng rãi và trở thành một phần di sản văn hóa tâm linh của Việt Nam.

Bà La Môn giáo: Từng có vai trò quan trọng trong việc hình thành hệ thống giai cấp và các nghi lễ cung đình tại các quốc gia cổ trên lãnh thổ Việt Nam. 

2. Kiến trúc và Nghệ thuật

Kiến trúc tháp: Các công trình như Thánh địa Mỹ Sơn (Di sản Thế giới) và hệ thống đền tháp Chăm là minh chứng tiêu biểu cho ảnh hưởng của nghệ thuật Ấn Độ.

Điêu khắc: Nhiều bức tượng Phật và thần Hindu tại Việt Nam mang đậm phong cách nghệ thuật của các trường phái Ấn Độ như Amaravati hay Gandhara. Các chi tiết trang trí hình hoa sen, các con vật thần thoại (chim thần Garuda, rắn Naga) đều bắt nguồn từ biểu tượng tôn giáo Ấn Độ. 

3. Văn hóa, Chữ viết và Văn học

Chữ viết: Trên cơ sở chữ Phạn (Sanskrit) của Ấn Độ, cư dân cổ tại Việt Nam (như người Chăm) đã sáng tạo ra chữ viết riêng.

Văn học: Các bộ sử thi nổi tiếng như Ramayana đã được truyền bá và có ảnh hưởng đến các tác phẩm văn học dân gian và nghệ thuật biểu diễn (như múa Chăm). 

4. Đời sống và Phong tục

Lễ hội và Ẩm thực: Các ngày lễ như Lễ Phật Đản (Vesak), Vu Lan có nguồn gốc từ truyền thống Phật giáo. Thói quen ăn chay, lòng hiếu thảo và sự tôn trọng tổ tiên của người Việt có sự giao thoa mật thiết với các triết lý nhân sinh của Ấn Độ.

Y học và Yoga: Các phương pháp dưỡng sinh, trị bệnh theo lối cổ truyền và bộ môn Yoga ngày càng phổ biến, đóng góp vào việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng.