Nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc được hình thành và phát triển trên cơ sở kinh tế nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp lúa nước, với nhiều yếu tố quan trọng khác liên quan tới kinh tế, xã hội và văn hóa. Dưới đây là một số nội dung chính của cơ sở kinh tế dẫn đến sự hình thành nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc:

Nông nghiệp lúa nước:

Nền tảng của nền kinh tế Văn Lang - Âu Lạc chủ yếu là nông nghiệp, với cây lúa là cây trồng chủ lực. Điều kiện tự nhiên như hệ thống sông ngòi và đất phù sa đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc canh tác lúa nước, dẫn đến việc hình thành các cộng đồng nông nghiệp có tổ chức.
Kỹ thuật canh tác:

Sự phát triển của kỹ thuật canh tác đã giúp nâng cao năng suất nông nghiệp. Từ việc biết đến việc làm ruộng đến việc sử dụng công cụ lao động như cày, cấy, thu hoạch và chế biến nông sản, nông dân đã có thể sản xuất đủ lương thực cho nhu cầu sinh sống và phát triển văn hóa.
Chăn nuôi:

Song song với nông nghiệp, chăn nuôi gia súc đã được phát triển. Các loài vật như trâu, bò, lợn, gà trở thành nguồn thực phẩm phong phú và là lực lượng lao động quý giá trong sản xuất nông nghiệp.
Ngành thủ công nghiệp:

Sự phát triển của các nghề thủ công khác như dệt, gốm, luyện kim cũng đóng góp vào nền kinh tế. Các sản phẩm thủ công này không chỉ phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong cộng đồng mà còn có thể trao đổi buôn bán.
Thương mại và trao đổi hàng hóa:

Với sự gia tăng sản xuất nông nghiệp và thủ công, mô hình trao đổi hàng hóa và thương mại cũng bắt đầu hình thành. Các khu chợ được tổ chức, và các mối quan hệ thương mại giữa các cộng đồng được thiết lập, tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế và giao lưu văn hóa.
Cấu trúc xã hội:

Sự phát triển kinh tế nông nghiệp dẫn đến sự hình thành các cộng đồng và họ tộc, từ đó tạo ra các cấu trúc xã hội phức tạp hơn. Những cộng đồng nông nghiệp đã phát triển thành các tiểu quốc, tiểu vương quốc, và cuối cùng là các quốc gia như Văn Lang và Âu Lạc.
Tổ chức và quản lý xã hội:

Việc sản xuất ra nhiều lương thực và hàng hóa đã thúc đẩy sự cần thiết phải có một tổ chức xã hội để quản lý, điều hành các hoạt động nông nghiệp, bảo vệ mùa màng và duy trì trật tự trong cộng đồng.
Tóm lại, sự hình thành nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc là kết quả của sự phát triển mạnh mẽ của nông nghiệp và các ngành kinh tế khác, cùng với cấu trúc xã hội và văn hóa đang hình thành trong bối cảnh tự nhiên và lịch sử cụ thể của vùng đất này.