#vietjack

- Triết học Ánh Sáng thế kỷ XVIII là sự kế thừa và phát triển mới về chất các khuynh hướng tư tưởng bài trừ siêu hình học thế kỷ XVII. Nó bắt đầu từ sự phê phán một cách không thương tiếc các quan niệm cũ về thế giới và con người. Tư tưởng quan trọng nhất trong số này là những yếu tố của phép biện chứng trong học thuyết về quyền tự nhiên của Diderot. Trong những học thuyết về chính trị, đạo đức, các nhà triết học thế kỷ XVIII đã giải phóng ở mức độ đáng kể những học thuyết về đạo đức và quan niệm chính trị- xã hội của họ khỏi những hạn chế có tính chất tự nhiên chủ nghĩa. Lý tưởng chung của các nhà Khai sáng là ý tuởng về sự tiến bộ (idea of progress). Ðó là sự tin tưởng rằng điều kiện sống của con người sẽ ngày càng tốt hơn và thế hệ sau sẽ sống tốt hơn thế hệ trước; đồng thời họ sẽ đóng gópï hoạt động, lao động của họ cho cuộc sống của thế hệ mai sau, đó là con đường mà nhân loại cùng chia xẻ để cùng nhau phát triển.

- Ảnh hưởng của triết học Ánh Sáng đối với xã hội Châu Âu.

Trong thời kỳ khủng hoảng của chế độ phong kiến mặc dù có những quan điểm khác nhau, các nhà tư tưởng Aïnh Sáng đều chĩa mũi nhọn đấu tranh vào chính quyền quân chủ chuyên chế. Họ đòi hỏi phải thay chế độ cũ bằng một chế độ xã hội mới tốt đẹp hơn. Dựa trên những tiến bộ của khoa học kỹ thuật, các nhà tư tưởng Aïnh Sáng cho rằng con người phải chế ngự được tự nhiên và làm cho xã hội phát triển không ngừng. Họ còn quan tâm đến sự bình đẳng, đó là sự bình đẳng về quyền con người không phân biệt tôn giáo, chủng tộc. Sự bình đẳng thể hiện trong nghĩa vụ đóng thuế, trong luật pháp...Cuộc đấu tranh của họ phổ biến trên các mặt: triết học, văn học, nghệ thuật, khoa học...Chính vì vậy, trào lưu tư tưởng tiến bộ và cách mạng đó đã vượt khỏi nước Pháp và ảnh hưởng khá rộng đến châu Âu lúc bấy giờ.

Thời kỳ này, Pháp là trung tâm của phong trào Aïnh Sáng. Những nhà triết học Aïnh Sáng đã đi du lịch khắp châu Âu và truyền bá tư tưởng của họ. Tiếng Pháp trở thành một ngôn ngữ chính của Viện Hàn lâm Saint Petersbourg và Berlin. Vua Phổ  Frederick II và nữ hoàng Nga Catherine II đã mời những nhà tư tưởng Pháp đến thăm triều đình của họ. Văn hóa Pháp trở thành văn hóa  phổ biến trong các tầng lớp trên ở xã hội châu Âu. Bên cạnh đó, vai trò của Anh cũng không kém phần quan trọng. Anh cũng trở thành một trong những trung tâm của phong trào Aïnh Sáng. Lý thuyết về sự tự do của nước Anh và chính quyền nghị viện trở thành vấn đề tranh cãi của các nhà tư tưởng Aïnh Sáng. Dưới ảnh hưởng của tư tưởng Khai sáng, ý tưởng về một nhà nước được hình thành. Theo họ, dù dưới những hình thức nhà nước nào: Quân chủ hạn chế (như Montesquieu quan niệm), hay Quân chủ Sáng suốt (Voltaire), hoặc một nền Cộng Hòa lý tưởng (Rousseau), thì tổ chức nhà nước thật sự đúng đắn và có trật tự được xem như là một sự bảo đảm tuyệt đỗi những phúc lợi của nhân dân. Những nhà triết học Aïnh Sáng tin tưởng rằng nhân loại sẽ cùng thống nhất dưới ý nghĩa một luật tự nhiên về quyền con người., họ cùng nhau góp phần vào sự phát triển chung của xã hội.

- Ảnh hưởng tới Việt Namnh Sáng thế kỷ XVIII là sự kế thừa và phát triển mới về chất các khuynh hướng tư tưởng bài trừ siêu hình học thế kỷ XVII. Nó bắt đầu từ sự phê phán một cách không thương tiếc các quan niệm cũ về thế giới và con người. Tư tưởng quan trọng nhất trong số này là những yếu tố của phép biện chứng trong học thuyết về quyền tự nhiên của Diderot. Trong những học thuyết về chính trị, đạo đức, các nhà triết học thế kỷ XVIII đã giải phóng ở mức độ đáng kể những học thuyết về đạo đức và quan niệm chính trị- xã hội của họ khỏi những hạn chế có tính chất tự nhiên chủ nghĩa. Lý tưởng chung của các nhà Khai sáng là ý tuởng về sự tiến bộ (idea of progress). Ðó là sự tin tưởng rằng điều kiện sống của con người sẽ ngày càng tốt hơn và thế hệ sau sẽ sống tốt hơn thế hệ trước; đồng thời họ sẽ đóng gópï hoạt động, lao động của họ cho cuộc sống của thế hệ mai sau, đó là con đường mà nhân loại cùng chia xẻ để cùng nhau phát triển.

- Ảnh hưởng của triết học Ánh Sáng đối với xã hội Châu Âu.

Trong thời kỳ khủng hoảng của chế độ phong kiến mặc dù có những quan điểm khác nhau, các nhà tư tưởng Aïnh Sáng đều chĩa mũi nhọn đấu tranh vào chính quyền quân chủ chuyên chế. Họ đòi hỏi phải thay chế độ cũ bằng một chế độ xã hội mới tốt đẹp hơn. Dựa trên những tiến bộ của khoa học kỹ thuật, các nhà tư tưởng Aïnh Sáng cho rằng con người phải chế ngự được tự nhiên và làm cho xã hội phát triển không ngừng. Họ còn quan tâm đến sự bình đẳng, đó là sự bình đẳng về quyền con người không phân biệt tôn giáo, chủng tộc. Sự bình đẳng thể hiện trong nghĩa vụ đóng thuế, trong luật pháp...Cuộc đấu tranh của họ phổ biến trên các mặt: triết học, văn học, nghệ thuật, khoa học...Chính vì vậy, trào lưu tư tưởng tiến bộ và cách mạng đó đã vượt khỏi nước Pháp và ảnh hưởng khá rộng đến châu Âu lúc bấy giờ.

Thời kỳ này, Pháp là trung tâm của phong trào Aïnh Sáng. Những nhà triết học Aïnh Sáng đã đi du lịch khắp châu Âu và truyền bá tư tưởng của họ. Tiếng Pháp trở thành một ngôn ngữ chính của Viện Hàn lâm Saint Petersbourg và Berlin. Vua Phổ Frederick II và nữ hoàng Nga Catherine II đã mời những nhà tư tưởng Pháp đến thăm triều đình của họ. Văn hóa Pháp trở thành văn hóa phổ biến trong các tầng lớp trên ở xã hội châu Âu. Bên cạnh đó, vai trò của Anh cũng không kém phần quan trọng. Anh cũng trở thành một trong những trung tâm của phong trào Aïnh Sáng. Lý thuyết về sự tự do của nước Anh và chính quyền nghị viện trở thành vấn đề tranh cãi của các nhà tư tưởng Aïnh Sáng. Dưới ảnh hưởng của tư tưởng Khai sáng, ý tưởng về một nhà nước được hình thành. Theo họ, dù dưới những hình thức nhà nước nào: Quân chủ hạn chế (như Montesquieu quan niệm), hay Quân chủ Sáng suốt (Voltaire), hoặc một nền Cộng Hòa lý tưởng (Rousseau), thì tổ chức nhà nước thật sự đúng đắn và có trật tự được xem như là một sự bảo đảm tuyệt đỗi những phúc lợi của nhân dân. Những nhà triết học Aïnh Sáng tin tưởng rằng nhân loại sẽ cùng thống nhất dưới ý nghĩa một luật tự nhiên về quyền con người., họ cùng nhau góp phần vào sự phát triển chung của xã hội.

- Ảnh hưởng lớn tới thế giới quan triết học của các triết gia Việt Nam thế kỉ XVIII, các tư tưởng du nhập vào Việt Nam bằng đường truyền bá tôn giáo mới như Đạo Tin Lành, Thiên Chúa Giáo,... ảnh hưởng rất lớn đến đời sống tư tưởng tôn giáo của ng dân VN.