Question

Đã trả lời bởi chuyên gia

Answer 1

Xuất phát từ cuộc sống chinh phục thiên nhiên, chiến đấu với các thế lực thù địch bên ngoài xâm phạm đến cộng đồng, đòi hỏi người đứng đầu là những con người dũng mãnh, tài trí. Họ là những người đại diện cho cộng đồng, kết tinh sức mạnh của cả cộng đồng. Sức mạnh ấy làm nên chiến thắng vẻ vang của chàng Đăm Săn, Xinh Nhã trong sử thi Tây Nguyên.

Tuy nhiên, chỉ riêng sức mạnh ấy không thì chưa đủ. Muốn làm tròn trách nhiệm của một thủ lĩnh, là một tù trưởng oanh liệt thì người anh hùng phải có lòng dũng cảm. Đây là phẩm chất đạo đức cốt yếu nhất của người anh hùng trong anh hùng ca Tây Nguyên. Phẩm chất ấy được kết tụ ở chàng Đăm Săn trong chuyến đi bắt Nữ thần Mặt Trời.

Với nghị lực sắt đá, khí phách hiên ngang và lòng dũng cảm tuyệt vời của người anh hùng truyền thống đã góp phần làm nên những giá trị quý giá của người anh hùng thời đại Hồ Chí Minh. Văn hóa Tây Nguyên chính là sự kết tinh những giá trị quý giá ấy.

Trong sử thi Tây Nguyên, cái cá thể của người anh hùng không đối lập với tập thể, với cộng đồng mà có sự gắn bó mật thiết với cộng đồng. Người anh hùng Đăm Săn mặc dù là cá nhân xuất chúng nhưng không phải là “Cái tôi cá nhân bị tách ra khỏi cái toàn thể chủ yếu của dân tộc” mà có sự gắn kết với tập thể, với cộng đồng.

Người anh hùng không có đời sống riêng tư, tách biệt hay đối lập với cộng đồng mà sát nhập cùng cộng đồng, cùng chia sẻ gánh vác với cộng đồng ngay trong đời sống riêng tư của cá nhân anh hùng cũng bị nhòe đi trong mối quan hệ với cộng đồng, vì cộng đồng. Tinh thần đồng lòng, đồng sức giữa người anh hùng và tập thể cộng đồng đã tạo nên khối sức mạnh vững chắc, thân ái trong cộng đồng thị tộc.

Cùng với người anh hùng, trong sử thi Tây Nguyên còn có đông đảo những nhân vật bình thường đó là đám đông dân làng. Họ là hình tượng tiêu biểu cho văn hóa cộng đồng, mang cảm thức cộng đồng. Con người văn hóa cộng đồng này, nét tính cách quan trọng nhất ở họ là sự trung thành, xả thân vì sự nghiệp chung của cộng đồng. Do vậy, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, họ vẫn nhất mực tuân theo sự chỉ dẫn của người đứng đầu dù có phải hy sinh cả tính mạng của mình. Mối quan hệ giữa người anh hùng với cộng đồng là mối quan hệ gắn bó thân thiết. Ngợi ca vẻ đẹp văn hóa Tây Nguyên cũng chính là ngợi ca vẻ đẹp về người anh hùng trong mối quan hệ cộng đồng.

Bên cạnh những nhân vật anh hùng, trong sử thi Tây Nguyên còn in đậm hình ảnh các cô gái Bahnar, Jrai, Ê Đê. Vẻ đẹp của họ được miêu tả trong sử thi gắn với thiên nhiên hùng vĩ. Vẻ đẹp ấy gắn với quan niệm thẩm mỹ của con người phương Đông-con người hòa hợp với thiên nhiên, vũ trụ.

Trong sử thi Tây Nguyên, vẻ đẹp của người phụ nữ không chỉ bó hẹp trong phạm vi gia đình mà còn hướng ra làng xã, hướng đến lợi ích của cộng đồng. Người phụ nữ ngày ấy, mặc dù không trực tiếp tham gia chiến tranh để phát triển cộng đồng, nhưng họ là những người mẹ, người vợ đã quyết định số phận của người anh hùng, giúp họ làm nên chiến thắng. Đó là vẻ đẹp cao cả của nàng Bara Tang trong Sử thi Xinh Nhã.

Vẻ đẹp của nàng Hơ Nhi trong Sử thi Đăm Săn. Sử thi Tây Nguyên, bên cạnh xây dựng hình tượng thiên nhiên hoang sơ hùng vĩ, đã xây dựng nên hình tượng con người cộng đồng. Ý thức cộng đồng đã chi phối mạnh mẽ đến ý thức cá nhân anh hùng trong thời đại anh hùng. Họ chính là kết tinh vẻ đẹp của giá trị văn hóa cộng đồng, mang cảm thức văn hóa cộng đồng, bởi “Văn hóa của một dân tộc bao giờ cũng được bắt đầu với một nền văn hóa cộng đồng như vậy”.

...Xem thêm

Answer 2