Đôi khi giữa cha mẹ và con cái, giữa anh chị em có sự bất hoà. Trong trường hợp đó em sẽ xử sự như thế nào để khắc phục sự bất hoà, giữ gìn mối quan hệ tốt đẹp trong gia đình ?

Lâm 13 tuổi. Một lần, Lâm đi xe máy vào đường ngược chiều và đâm phải một người đi xe đạp làm người đó bị thương và hỏng xe. Lâm bị cơ quan công an tạm giữ. Khi cơ quan công an mời bố mẹ Lâm đến để giải quyết việc bồi thường cho người bị đâm xe thì bố mẹ Lâm không chịu đến và nói rằng, mình không làm việc đó nên không chịu trách nhiệm.

Theo em, bố mẹ Lâm xử sự như vậy có đúng không ? Vì sao ?

Sơn sinh ra trong một gia đình giàu có và là con một nên bố mẹ rất chiều chuộng và thoả mãn mọi đòi hỏi của Sơn. Sơn đua đòi ăn chơi, hút thuốc lá rồi bị nghiện ma tuý...

Theo em, ai là người có lỗi trong việc này ? Vì sao ?

Chi là một nữ sinh lớp 8. Một lần, Chi nhận lời đi chơi xa với một nhóm bạn cùng lớp. Bố mẹ Chi biết chuyện đó can ngăn và không cho Chi đi với lí do nhà trường không tổ chức và cô giáo chủ nhiệm không đi cùng. Chi vùng vằng, giận dỗi và cho rằng cha mẹ đã xâm phạm quyền tự do của Chi. Theo em, ai đúng, ai sai trong trường hợp này ? Vì sao ? Nếu em là Chi thì em sẽ ứng xử như thế nào ?

Em thử hình dung nếu không có tình yêu thương, sự chăm sóc dạy dỗ của cha mẹ thì em sẽ ra sao ? Điều gì sẽ xảy ra nếu em không làm tốt bổn phận và nghĩa vụ đối với cha mẹ, ông bà, anh chị em ?

Em hãy kể những việc làm thể hiện sự quan tâm của mọi thành viên trong gia đình em trong cuộc sống hằng ngày (chia sẻ, chăm sóc, giúp đỡ nhau trong công việc...)

Em suy nghĩ gì về bổn phận, trách nhiệm của con cháu đối với ông bà, cha mẹ và vai trò của con cháu trong gia đình ? Trẻ em có thể tham gia bàn bạc và thực hiện các công việc của gia đình không ? Em có thể tham gia như thế nào ?

Em đồng tình và không đổng tình với cách cư xử của nhân vật nào trong hai mẩu chuyện trên ? Vì sao ?

Em hiểu thế nào về bài ca dao trên ? Tinh cảm gia đình đối với em quan trọng như thế nào ?

Có quan điểm cho rằng : Chỉ có thể rèn luyện được tính tự giác vì đó là phẩm chất đạo đức ; còn sự sáng tạo không rèn luyện được vì đó là tố chất trí tuệ, do bẩm sinh di truyền mà có.

Em có đồng ý với quan điểm đó không ? Tại sao ?

Hãy nêu những hậu quả của việc học tập thiếu sáng tạo.

Hãy nêu những tác hại của sự thiếu tự giác trong học tập.

Hậu quả của việc thiếu tự giác, không thường xuyên rèn luyện, thực hiện kỉ luật lao động mà người thợ mộc phải gánh chịu là gì ?

Qua truyện đọc "Ngôi nhà không hoàn hảo" em có suy nghĩ gì về thái độ tôn trọng kỉ luật lao động trước đó và trong quá trình làm ngôi nhà cuối cùng của người thợ mộc ?

Theo em, học sinh có cần chuẩn bị, rèn luyện lao động tự giác và lao động sáng tạo không ? Những biểu hiện của lao động tự giác và sáng tạo trong học tập như thế nào ?

Tại sao ngày nay lại cần lao động tự giác và lao động sáng tạo ?

Theo em, lao động tự giác, lao động sáng tạo được biểu hiện như thế nào ?

Em hãy lập kế hoạch rèn luyện tính tự lập của bản thân trong học tập, trong lao động, trong các hoạt động của lớp, của trường và trong sinh hoạt hằng ngày theo bảng dưới đây.

Em hãy sun tầm và chia sẻ với bạn bè về những tấm gương học sinh, sinh viên nghèo vượt khó

Em tán thành hay không tán thành với các ý kiến dưới đây ? Vì sao?

a) Chỉ có con nhà nghèo mới cần tự lập ;

b) Không thể thành công nếu chỉ dựa trên sự nỗ lực phấn đấu của bản thân ;

c) Những thành công chỉ do nhờ vào sự nâng đỡ, bao che của người khác thì không thể bền vững ;

d) Tự lập trong cuộc sống không phải là điều dễ dàng ;

đ) Những người có tính tự lập thường gặt hái được nhiều thành công trong cuộc sống, mặc dù phải trải qua nhiều gian khổ, khó khăn ;

e) Tự lập không có nghĩa là không được tìm kiếm sự hỗ trợ, giúp đỡ chính đáng của những người tin cậy khi khó khăn.

Em hãy nêu những biểu hiện của tính tự lập trong học tập, trong công việc và trong sinh hoạt hằng ngày.

Tự lập có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi cá nhân, gia đình và xã hội ?

Em hiểu thế nào là tự lập ?

Vì sao Bác Hồ có thể ra đi tìm đường cứu nước mặc dù chỉ với hai bàn tay không ?

Em có suy nghĩ gì qua câu chuyện trên ?

Hãy tìm một việc làm mà em cho là thiết thực nhất để góp phần xây dựng nếp sống văn hoá tại nơi em ở.

Em có nhận xét gì về nếp sống văn hoá nơi gia đình em ở ? Lấy một vài ví dụ về những việc mà theo em là góp phần xây dựng nếp sống văn hoá và ngược lại.

Theo em, những biểu hiện nào sau đây là xây dựng nếp sống văn hoá (và ngược lại) ? Vì sao ?

a) Các gia đình giúp nhau làm kinh tế, xoá đói giảm nghèo ;

b) Trẻ em tụ tập ở quán xá, la cà ngoài đường ;

c) Bỏ trồng cây thuốc phiện ;

d) Trẻ em đến tuổi đi học đều đến trường ;

đ) Sinh đẻ có kế hoạch ;

e) Tổ chức cưới xin, ma chay linh đình ;

g) Trồng cây ở đường làng, ngõ xóm ;

h) Tảo hôn (lấy vợ, lấy chồng trước tuổi mà pháp luật quy định) ;

i) Tích cực đọc sách báo ;

k) Làm vệ sinh đường phố, làng, xóm ;

l) Chữa bệnh bằng cúng bái, bùa phép ;

m) Tụ tập đánh bạc, chích hút ma tuý ;

n) Nghe và tuyên truyền tin đồn nhảm ;

o) Xây dựng điểm vui chơi cho trẻ em.

Em hãy tự nhận xét bản thân và gia đình em đã có những việc làm nào đúng, việc làm nào sai trong việc xây dựng nếp sống văn hoá ở cộng đồng ?

Em hãy tự nhận xét bản thân và gia đình em đã có những việc làm nào đúng, việc làm nào sai trong việc xây dựng nếp sống văn hoá ở cộng đồng ?

Những thay đổi ở làng Hinh có ảnh hưởng như thế nào tới cuộc sống của mỗi người dân và cả cộng đồng ?

Vì sao làng Hinh được công nhận là làng văn hoá ?

Theo em, những hiện tượng nêu ở mục 1 có ảnh hưởng gì tới cuộc sống của người dân ?

Em đồng ý hoặc không đồng ý với những việc làm nào dưới đây ? Vì sao ?

a) Bắt chước kiểu quần áo của các ngôi sao điện ảnh ;

b) Tìm hiểu phong tục, tập quán của các nước trên thế giới ;

c) Chỉ xem phim, truyện của nước ngoài; không xem phim, truyện của Việt Nam ;

d) Học hỏi công nghệ sản xuất hiện đại để ứng dụng ở Việt Nam ;

đ) Chỉ dùng hàng ngoại, chê hàng của Việt Npm ;

e) Không xem nghệ thuật dân tộc của Việt Nam ;

g) Không xem nghệ thuật dân tộc của các nước khác ;

h) Dùng tiếng Việt xen lẫn tiếng nước ngoài.

Toàn và Hoà đang trạnh luận với nhau. Toàn nói :" Ở những nước đang phát triển không có gì đáng học tập vì họ lạc hậu lắm, chỉ ở những nước phát triển có kinh tế, khoa học - kĩ thuật tiên tiến mới có nhiều thành tựu đáng cho ta học tập". Trái lại, Hoà bảo : "Ngay cả ở những nước đang phát triển cũng có nhiều mặt mà ta cần học tập"

Em đồng ý với ý kiến của bạn nào ? Vì sao ?

Em hãy nêu một vài ví dụ về việc học hỏi các dân tộc khác của những người xung quanh em và nói rõ việc học hỏi đó có gì đúng, sai. Vì sao ? Hãy liên hệ bản thân xem có điều gì chưa đúng trong việc học hỏi các dân tộc khác và tìm biện pháp khắc phục.

Chúng ta nên học tập, tiếp thu những gì ở các dân tộc khác trên thế giới ? Hãy nêu ví dụ.