Bài 27 + 28: Thực hành: Đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế đối với đoạn mạch nối tiếp

I. LÝ THUYẾT

Gọi X₁, X₂ ... X_n là các thiết bị điện

    I₁, I₂ ... I_n và I_AB là cường độ dòng điện qua các thiết bị điện và trong mạch chính.

    Gọi U_AB là hiệu điện thế hai đầu đoạn mạch.

    U₁, U₂ ... U_n lần lượt là hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi thiết bị điện.

    Đoạn mạch mắc nối tiếp là đoạn mạch gồm các thiết bị điện được nối với nhau thành một dãy liên tiếp.

    Hình 1.1 là các thiết bị điện X₁, X₂...X_n mắc nối tiếp với nhau.

1. Cường độ dòng điện trong đoạn mạch mắc nối tiếp

    - Trong đoạn mạch mắc nối tiếp, cường độ dòng điện qua các thiết bị điện trong mạch là như nhau.

    Ta có: I_AB = I₁ = I₂ = ... = I_n

    - Đo cường độ dòng điện qua mạch chính hay các thiết bị điện ta chỉ cần dùng một ampe kế mắc nối tiếp vào đoạn mạch đó.

2. Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch mắc nối tiếp

    - Trong đoạn mạch mắc nối tiếp, hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch gồm các thiết bị điện mắc nối tiếp bằng tổng các hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi thiết bị thành phần.

    Ta có: U_AB = U₁ + U₂ + ...+ U_n

    - Đo hiệu điện thế giữa hai đầu thiết bị điện nào thì ta dùng vôn kế mắc song song với thiết bị điện đó ở trong mạch điện.

II. BÀI TẬP

Câu 1: Hai đèn được gọi là mắc nối tiếp với nhau nếu:

1. Chúng có 1 điểm chung với nhau
2. Chúng có 2 điểm chung với nhau
3. Chúng được đặt trên hai đường thẳng song song với nhau
4. Chúng có 3 điểm chung với nhau

Lời giải:

Ta có: Đoạn mạch mắc nối tiếp thì hai dụng cụ đo có 1 điểm chung

⇒ Hai đèn được gọi là mắc nối tiếp với nhau nếu chúng có 1 điểm chung

Đáp án cần chọn là: A

Câu 2: Hai đèn được gọi là mắc nối tiếp với nhau nếu chúng có …….điểm chung

1. Một 
2. Hai
3. Ba
4. Bốn

Lời giải:

Ta có: Đoạn mạch mắc nối tiếp thì hai dụng cụ đo có 1 điểm chung

⇒ Hai đèn được gọi là mắc nối tiếp với nhau nếu chúng có 1 điểm chung

Đáp án cần chọn là: A

Câu 3: Hai đèn được gọi là mắc song song với nhau nếu:

1. Chúng có 1 điểm chung với nhau
2. Chúng có 2 điểm chung với nhau
3. Chúng được đặt trên cùng một đường thẳng
4. Chúng có 3 điểm chung với nhau

Lời giải:

Ta có: Đoạn mạch song song thì hai dụng cụ đo có 2 điểm chung

⇒ Hai đèn được gọi là mắc song song với nhau nếu chúng có 2 điểm chung

Đáp án cần chọn là: B

Câu 4: Hai đèn được gọi là mắc song song với nhau nếu chúng có ……. điểm chung

1. Một
2. Hai
3. Ba
4. Bốn

Lời giải:

Ta có: Đoạn mạch song song thì hai dụng cụ đo có 2 điểm chung

⇒ Hai đèn được gọi là mắc song song với nhau nếu chúng có 2 điểm chung

Đáp án cần chọn là: B

Câu 5: Cho mạch điện như sơ đồ sau: 

Phát biểu nào dưới đây là đúng đối với hai bóng đèn được mắc trong mạch điện này?

1. Cường độ dòng điện chạy qua đèn Đ₁ lớn hơn so với dòng điện chạy qua đèn Đ₂ và đèn Đ₁ được mắc gần cực dương của nguồn điện hơn và do đó dòng điện chạy đến đèn này trước
2. Cường độ dòng điện chạy qua hai đèn có thể khác nhau tùy theo loại dây nối tới mỗi cực của nguồn điện là như nhau hay khác nhau
3. Cường độ dòng điện chạy qua đèn Đ₂ lớn hơn so với dòng điện chạy qua đèn Đ1 vì đèn Đ₂ được mắc ở gần cực âm và do đó có nhiều electron chạy tới hơn
4. Cường độ dòng điện chạy qua hai đèn là như nhau

Lời giải:

Ta có, trong đoạn mạch mắc nối tiếp: Cường độ dòng điện: 

⇒ Cường độ dòng điện chạy qua hai đèn là như nhau

Đáp án cần chọn là: D

Câu 6: Trong đoạn mạch mắc nối tiếp, dòng điện có cường độ………..tại các vị trí khác nhau.

1. Bằng nhau
2. Khác nhau
3. Có thể thay đổi
4. Tất cả đều sai

Lời giải:

Ta có, trong đoạn mạch mắc nối tiếp: Cường độ dòng điện: 

Đáp án cần chọn là: A

Câu 7: Trong đoạn mạch mắc nối tiếp, ……….tại mọi điểm đều………….

1. Hiệu điện thế, như nhau
2. Cường độ dòng điện, bằng nhau
3. Cường độ dòng điện, khác nhau
4. Hiệu điện thế, khác nhau

Lời giải:

Trong đoạn mạch mắc nối tiếp, cường độ dòng điện tại mọi điểm đều bằng nhau 

Đáp án cần chọn là: B

Câu 8: Đối với đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc nối tiếp, thì hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch có mối quan hệ nào dưới đây?

1. Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng hiệu điện thế trên mỗi đèn
2. Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch nhỏ hơn tổng các hiệu điện thế trên mỗi đèn
3. Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng hiệu điện thế trên mỗi đèn
4. Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch lớn hơn tổng các hiệu điện thế trên mỗi đèn

Lời giải:

Ta có, trong đoạn mạch mắc nối tiếp: Hiệu điện thế: 

⇒ Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng hiệu điện thế trên mỗi đèn

Đáp án cần chọn là: A

Câu 9: Đối với đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc nối tiếp, hiệu điện thế hai đầu đoạn mạch……..các hiệu điện thế trên mỗi đèn.

1. Bằng tổng
2. Gấp đôi
3. Bằng hiệu
4. Bằng nửa

Lời giải:

Ta có, trong đoạn mạch mắc nối tiếp: Hiệu điện thế: 

⇒ Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng hiệu điện thế trên mỗi đèn

Đáp án cần chọn là: A

Câu 10: Trong mạch điện có sơ đồ như hình sau. Các ampe kế có số chỉ được ghi tương ứng trên hình vẽ là I₁, I₂, I₃. Giữa các số chỉ này có mối quan hệ nào dưới đây?

Lời giải:

Ta có, trong đoạn mạch mắc nối tiếp: Cường độ dòng điện: 

⇒ Số chỉ của các ampe kế là như nhau hay 

Đáp án cần chọn là: C

Câu 11: Cho mạch điện như hình vẽ, chọn câu đúng:

1. Cường độ dòng điện chạy qua đèn Đ₁ lớn hơn so với dòng điện chạy qua đèn Đ₂
2. Cường độ dòng điện chạy qua hai đèn có thể khác nhau
3. Cường độ dòng điện chạy qua đèn Đ₂ lớn hơn so với dòng điện chạy qua đèn Đ₁
4. Cường độ dòng điện chạy qua hai đèn là như nhau

Lời giải:

Ta có, trong đoạn mạch mắc nối tiếp: Cường độ dòng điện: 

⇒ Cường độ dòng điện chạy qua hai đèn là như nhau.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 12: Cho mạch điện có sơ đồ như hình sau. Cường độ dòng điện chạy qua ba bóng đèn có mối quan hệ nào dưới đây?

1. Cường độ dòng điện chạy qua đèn Đ₁ lớn hơn so với dòng điện chạy qua đèn Đ₃
2. Cường độ dòng điện chạy qua đèn Đ₁ bằng tổng cường độ dòng điện qua đèn Đ₂ và Đ₃
3. Cường độ dòng điện chạy qua đèn Đ₂ bằng trung bình cộng của cường độ dòng điện qua đèn Đ₁ và Đ₃
4. Cường độ dòng điện qua ba đèn bằng nhau

Lời giải:

Ta có, trong đoạn mạch mắc nối tiếp: Cường độ dòng điện: 

⇒ Cường độ dòng điện chạy qua ba bóng đèn là như nhau

Đáp án cần chọn là: D

Câu 13: Cho mạch điện có sơ đồ như hình sau. Chọn câu sai khi nói về quan hệ giữa cường độ dòng điện chạy qua ba bóng đèn.

1. Cường độ dòng điện chạy qua đèn Đ₁ bằng với dòng điện chạy qua đèn Đ₃
2. Cường độ dòng điện chạy qua đèn Đ₁ bằng tổng cường độ dòng điện qua đèn Đ₃
3. Cường độ dòng điện chạy qua đèn Đ₁ bằng tổng của cường độ dòng điện qua đèn Đ₂ và Đ₃
4. Cường độ dòng điện qua ba đèn bằng nhau

Lời giải:

Ta có, trong đoạn mạch mắc nối tiếp: Cường độ dòng điện: 

⇒ Cường độ dòng điện chạy qua ba bóng đèn là như nhau

⇒ C - sai

Đáp án cần chọn là: C

Câu 14: Hai bóng đèn trong mạch điện có sơ đồ nào sau đây không mắc song song?

1. Hình A
2. Hình B
3. Hình C
4. Hình D

Lời giải:

Ta có: Đoạn mạch song song thì hai dụng cụ đo có 2 điểm chung

Trong các sơ đồ trên, ta thấy sơ đồ A giữa 2 bóng đèn có  1 điểm chung ⇒ hai bóng đèn mắc nối tiếp nhau

⇒ Hai bóng đèn ở sơ đồ hình A không mắc song song

Đáp án cần chọn là: A

Câu 15: Đối với đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc song song thì giữa cường độ dòng điện mạch chính và các mạch rẽ có mỗi quan hệ nào dưới đây?

1. Cường độ dòng điện mạch chính nhỏ hơn tổng các cường độ dòng điện mạch rẽ
2. Cường độ dòng điện mạch chính bằng tổng các cường độ dòng điện mạch rẽ
3. Cường độ dòng điện mạch chính bằng các cường độ dòng điện qua mỗi mạch rẽ
4. Cường độ dòng điện mạch chính lớn hơn tổng các cường độ dòng điện mạch rẽ

Lời giải:

Ta có, trong đoạn mạch mắc song song: Cường độ dòng điện: 

⇒ Đối với đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc song song thì cường độ dòng điện mạch chính bằng tổng các cường độ dòng điện mạch rẽ.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 16: Trong đoạn mạch song song, cường độ dòng điện mạch chính………….các cường độ mạch rẽ.

1. Bằng tổng
2. Bằng hiệu
3. Gấp đôi
4. Bằng nửa

Lời giải:

Ta có, trong đoạn mạch mắc song song: Cường độ dòng điện: 

⇒ Đối với đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc song song thì cường độ dòng điện mạch chính bằng tổng các cường độ dòng điện mạch rẽ.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 17: Có hai bóng đèn Đ₁ và Đ₂ giống nhau cùng ghi 3V được mắc song song vào mạch với nguồn điện gồm 2 pin mắc nối tiếp., mỗi pin có ghi 1,5V. Nếu tháo bỏ bớt đèn Đ₂ đi thì đèn Đ₁ còn lại sẽ có độ sáng thay đổi như thế nào?

1. Đèn Đ₁ vẫn sáng bình thường như trước
2. Đèn Đ₁ sáng yếu hơn so với trước
3. Đèn Đ₁ không sáng
4. Đèn Đ₁ sáng mạnh hơn so với trước

Lời giải:

Vì đèn Đ₁ được mắc song song với đèn Đ₂ nên nếu tháo bỏ bớt đèn Đ₂ đi thì đèn Đ₁ vẫn sáng bình thường như trước.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 18: Có một nguồn điện 6V, một bóng đèn Đ₁ có ghi 6V và một bóng đèn Đ₂ có ghi 12V. Có thể mắc hai bóng đèn này vào nguồn điện đã cho như thế nào để cả hai bóng đèn đồng thời sáng bình thường?

1. Mắc nối tiếp hai bóng đèn này vào nguồn điện đã cho
2. Mắc song song hai bóng đèn này vào nguồn điện đã cho
3. Mắc nối tiếp đèn Đ₁ với nguồn điện thành một đoạn mạch rồi mắc đèn Đ₂ song song với đoạn mạch này
4. Không có cách mắc nào

Lời giải:

Vì nguồn điện có hiệu điện thế 6V bằng hiệu điện thế của đèn Đ₁ nên có thế mắc song song để đèn sáng bình thường, nhưng hiệu điện thế của đèn Đ₂ có hiệu điện thế 12V lớn hơn hiệu điện thế của nguồn. Vì vậy không có cách nào có thể mắc hai bóng đèn này vào nguồn điện đã cho như thế nào để cả hai bóng đèn đồng thời sáng bình thường.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 19: Cho một nguồn điện 12V và hai bóng đèn giống nhau ghi 6V. Để hai đèn sáng bình thường thì phải mắc chúng vào mạch điện như thế nào?

1. Có thể mắc nối tiếp hoặc song song
2. Hai bóng đèn mắc song song với hai cực của nguồn
3. Hai bóng đèn mắc nối tiếp với hai cực của nguồn
4. Không có cách mắc nào để hai bóng đèn sáng bình thường

Lời giải:

Vì nguồn điện có hiệu điện thế 12V bằng tổng hiệu điện thế của hai đèn nên có thế mắc nối tiếp để hai đèn sáng bình thường.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 20: Các bóng đèn dùng trong gia đình được mắc song song là vì lí do nào sau đây?

1. Để các bóng đèn được sáng bình thường
2. Để dễ dàng mắc điện hơn
3. Để khi một bóng đèn hỏng (đứt dây tóc) thì các bóng đèn còn lại vẫn sáng bình thường
4. Để có thể trang trí các phòng ở đẹp hơn bằng các mạch điện với các bóng đèn

Lời giải:

Các bóng đèn dùng trong gia đình được mắc song song là vì để khi một bóng đèn hỏng ( đứt dây tóc) thì các bóng đèn còn lại vẫn sáng bình thường.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 21: Các bóng đèn trong gia đình được mắc song song là vì:

1. Tiết kiệm số đèn cần dùng
2. Các bóng đèn có cùng hiệu điện thế
3. Có thể bật tắt các bóng đèn độc lập với nhau
4. Một bóng đèn hỏng thì các bóng còn lại vẫn sáng bình thường

Lời giải:

Các bóng đèn dùng trong gia đình được mắc song song là vì để khi một bóng đèn hỏng (đứt dây tóc) thì các bóng đèn còn lại vẫn sáng bình thường.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 22: Hai bóng đèn ở sơ đồ nào trong các sơ đồ sau không mắc nối tiếp với nhau?

1. Hình A
2. Hình B
3. Hình C
4. Hình D

Lời giải:

Ta có: Đoạn mạch nối tiếp thì hai dụng cụ đo có 1 điểm chung

Ở sơ đồ hình B, ta thấy hai bóng đèn có 2 điểm chung  ⇒ chúng mắc song song với nhau

⇒ Hai bóng đèn ở sơ đồ hình B không mắc nối tiếp nhau

Đáp án cần chọn là: B

Câu 23: Hai bóng đèn trong sơ đồ mạch điện nào dưới đây không mắc nối tiếp với nhau?

Lời giải:

Ta có: Đoạn mạch nối tiếp thì hai dụng cụ đo có 1 điểm chung

Ở sơ đồ hình B, ta thấy hai bóng đèn có 2 điểm chung  ⇒ chúng mắc song song với nhau

⇒ Hai bóng đèn ở sơ đồ hình B không mắc nối tiếp nhau

Đáp án cần chọn là: B

Câu 24: Trong mạch điện có sơ đồ như hình sau. Ampe kế có số chỉ I = 0,54A. Biết cường độ dòng điện đi qua đèn Đ₁ lớn gấp hai lần cường độ dòng điện qua đèn Đ₂. Cường độ dòng điện qua đèn Đ₁ có giá trị là:

1. 0,18A
2. 0,27A
3. 0,54A
4. 0,36A

Lời giải:

Vì đèn 1 mắc song song với đèn 2, nên ta có: 

Theo đề bài ta có: 

Thay vào (1), ta được:

Đáp án cần chọn là: D

Câu 25: Trong mạch điện có sơ đồ như hình sau. Ampe kế có số chỉ I = 0,6A. Biết cường độ dòng điện đi qua đèn Đ₂ lớn gấp hai lần cường độ dòng điện qua đèn Đ₁. Cường độ dòng điện qua đèn Đ₁ có giá trị là:

1. 0,1A
2. 0,2A
3. 0,5A
4. 0,3A

Lời giải:

Vì đèn 1 mắc song song với đèn 2, nên ta có: 

Theo đề bài ta có: 

Thay vào (1), ta được:

Đáp án cần chọn là: B

Câu 26: Cho mạch điện như hình sau:

Biết các hiệu điện thế U₁₂ = 2,4V; U₂₃ = 2,5V. Hiệu điện thế U₁₃ = ?

1. 0,1V
2. 2,4V
3. 2,5V
4. 4,9V

Lời giải:

Hai đèn mắc nối tiếp nhau nên ta có: 

Thay số vào, ta được: 

Đáp án cần chọn là: D

Câu 27: Cho mạch điện như hình sau:

Biết các hiệu điện thế U₂₃ = 11,5V; U₁₃ = 15,8V. Hiệu điện thế U₁₂ = ?

1. 4,3V
2. 27,3V
3. 11,5V
4. V

Lời giải:

Hai đèn mắc nối tiếp nhau nên ta có: 

Thay số vào, ta được: 

Đáp án cần chọn là: A

Câu 28: Cho mạch điện như hình sau:

Biết các cường độ dòng điện I₁ = 0,5A; I₂ = 1A. Cường độ dòng điện I = ?

1. 0,5A
2. 1,5A
3. 1A
4. 2A

Lời giải:

Hai đèn mắc song song nên ta có: 

Thay số vào, ta được: 

Đáp án cần chọn là: B

Câu 29: Cho mạch điện như hình sau:

Biết hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn 1 là U₁ = 3V. Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn 2 U₂ = ?

1. 6V
2. 1,5V
3. 2,5V
4. 3V

Lời giải:

Hai đèn mắc song song nên ta có: 

→ Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn 2 là 

Đáp án cần chọn là: D

Câu 30: Mạch điện có sơ đồ như hình dưới. 

Khi công tắc K đóng, ampe kế có số chỉ là I = 0,25A, vôn kế có số chỉ là U = 5,8V, vôn kế V₁ có số chỉ U₁ = 2,8V 

Cường độ dòng điện I₁, I₂ tương ứng chạy qua các bóng đèn Đ₁ và Đ₂ là:

1. 0,25A
2. 0,25A và 0,5A
3. 0,5A và 0,25A
4. 0,5A

Lời giải:

Hai đèn Đ1 và Đ2 mắc nối tiếp với nhau

⇒ Cường độ dòng điện chạy qua bóng đèn Đ1 và Đ2 có cường độ bằng nhau và bằng cường độ của mạch chính

Đáp án cần chọn là: A

Câu 31: Mạch điện có sơ đồ như hình dưới. 

Khi công tắc K đóng, ampe kế có số chỉ là I = 0,25A, vôn kế có số chỉ là U = 5,8V, vôn kế V₁ có số chỉ U₁ = 2,8V 

Hiệu điện thế U₁ giữa hai đầu bóng đèn Đ₁ có giá trị là:

1. 5,8V
2. 2,8V
3. 3V
4. 8,6V

Lời giải:

Hai đèn mắc nối tiếp nhau nên ta có: 

Ta có: 

Thay vào (1) , ta suy ra: 

Đáp án cần chọn là: C

Câu 32: Mạch điện có sơ đồ như hình dưới. 

Khi công tắc K đóng, ampe kế có số chỉ là I = 0,5A, vôn kế có số chỉ là U = 9V, vôn kế V₁ có số chỉ U₁ = 6V .

Cường độ dòng điện I₁, I₂ tương ứng chạy qua các bóng đèn Đ₁ và Đ₂ là:

1. 0,25A
2. 0,25A và 0,5A
3. 0,5A và 0,25A
4. 0,5A

Lời giải:

Hai đèn Đ1 và Đ2 mắc nối tiếp với nhau

⇒ Cường độ dòng điện chạy qua bóng đèn Đ₁ và Đ₂ có cường độ bằng nhau và bằng cường độ của mạch chính

Đáp án cần chọn là: D

Câu 33: Mạch điện có sơ đồ như hình dưới. 

Khi công tắc K đóng, ampe kế có số chỉ là I = 0,5A, vôn kế có số chỉ là U = 9V, vôn kế V₁ có số chỉ U₁ = 6V .

Hiệu điện thế U₁ giữa hai đầu bóng đèn Đ₁ có giá trị là:

1. 5,8V
2. 2,8V
3. 3V
4. 8,6V

Lời giải:

Hai đèn mắc nối tiếp nhau nên ta có: 

Ta có: 

Thay vào (1) , ta suy ra: 

Đáp án cần chọn là: C

Câu 34: Cho mạch điện như hình dưới. Trong đó nguồn điện có hiệu điện thế là 6V.

Khi công tắc K mở, các vôn kế V và V₁ có số chỉ U_m và U_1m tương ứng là bao nhiêu?

1. 6V, 6V
2. 3V, 3V
3. 6V, 0V
4. 0V, 3V

Lời giải:

Khi K mở vôn kế V chỉ hiệu điện thế của nguồn U_m = 6V

Vôn kế V₁ chỉ U_1m = 0 vì khi đó không có dòng điện chạy qua

Đáp án cần chọn là: C

Câu 35: Cho mạch điện như hình dưới. Trong đó nguồn điện có hiệu điện thế là 6V.

Khi công tắc K đóng, vôn kế V chỉ U_d = 2,5V, vôn kế V₁ chỉ U_1d = 1,5V. Số chỉ U_2d của vôn kế V₂ khi đó có giá trị là?

1. 2,5V
2. 1V
3. 4V
4. 2V

Lời giải:

Khi K đóng, 2 đèn Đ1 và Đ2 mắc nối tiếp với nhau

Ta có:

Đáp án cần chọn là: B

Câu 36: Cho mạch điện như hình dưới. Trong đó nguồn điện có hiệu điện thế là 9V.

Khi công tắc K mở, các vôn kế V và V₁ có số chỉ U_m và U_1m tương ứng là bao nhiêu?

1. 9V; 9V
2. 4,5V; 4,5V
3. 9V; 0V
4. 0V; 4,5V

Lời giải:

Khi K mở vôn kế V chỉ hiệu điện thế của nguồn U_m = 9V

Vôn kế V₁ chỉ U_1m = 0 vì khi đó không có dòng điện chạy qua

Đáp án cần chọn là: C

Câu 35: Cho mạch điện như hình dưới. Trong đó nguồn điện có hiệu điện thế là 6V.

Khi công tắc K đóng, vôn kế V chỉ U_d = 6V, vôn kế V₁ chỉ U_1d = 4V. Số chỉ U_2d của vôn kế V₂ khi đó có giá trị là?

1. 2,5V
2. 1V
3. 4V
4. 2V

Lời giải:

Khi K đóng, 2 đèn Đ₁ và Đ₂ mắc nối tiếp với nhau

Ta có: 

Đáp án cần chọn là: D