Đặc điểm khác nhau giữa nhà nước Lê sơ và nhà nước thời Lý -Trần:
- Thành phần quan lại cao cấp của nhà nước thời Lý - Trần là quý tộc, vương hầu. Còn ở nhà nước thời Lê sơ là các nho sĩ trí thức đỗ đạt, có học vị thuộc các tầng lớp xã hội khác nhau. Không còn tầng lớp quý tộc thời Trần.
- Tổ chức bộ máy chính quyền từ triều đình đến cấp xã thời Lẽ Thánh Tông hoàn chinh hom, chặt chẽ hơn. Tính tập quyền cao hơn. Nhà nước Lý - Trần được gọi là nhà nước quân chủ quý tộc, nhà nước Lê sơ là nhà nước quân chủ quan liêu 

Nguyên nhân của chiến tranh Nam - Bắc triều:
- Không chấp nhận chính quyền của họ Mạc, một số quan lại cũ của nhà Lê, đứng đầu là Nguyễn Kim đã họp quân, nêu danh nghĩa “Phù Lê diệt Mạc” nổi dậy ở vùng Thanh Hóa. - Thành lập một nhà nước mới gọi là Nam triều để đối lập với họ Mạc ở Thăng Long - Bắc triều.

                        nguyên nhân sâu xa: 

-giữa tk 19 các nước tư bản phương tây đẩy mạnh vc xâm lược các nc phương đông nhằm mục đích bóc lột nguyên thiên nhiên và nguồn nhân công rẻ mạt 

-giữa tk 19 cntb ở pháp phát triển mạnh nên nhu cầu về thị trường thuộc địa ngày càng trở nên cấp thiết 

- pháp đã có âm mưu xâm lược việt nam từ lâu thông qua các hoạt động tôn giáo để do thám dọn dg cho vc xâm lược vn

-đầu tk 20 pháp chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc âm mưu xâm lược việt nam ngày càng trắng trợn 

-vn là nc có vị trí địa lí quan trọng giàu nguồn tài nguyên thiên nhiên là khu vực đông dân 

-cuối thế kỉ 19 chế độ pk vn lâm vào khủng hoảng nghiêm trong

   +về chính trị: nhà nguyễn lâm vào khủng hoảng suy yếu

    +về đối ngoại: thực hiện chính sách bế quan tỏa cảng thầu phục nhà thanh 

     +về đối nội đàn áp pt cm của nd 

      +về kinh tế: xóa sạch cải cách tiến bộ của nhà tây sơn. k phát triển kinh tế các nghành kinh tế tù nông nghiệp thủ công nghiệp k phát triển 

                          nguyên nhân trực tiếp: 

-lấy cớ bảo vệ đạo gia-tô chiều ngày 31-8-1858 liên quân pháp-tây ban nha dàn trận trước cửa biển đà nẵng

-sáng ngày 1-9-1858 thực dân pháp chính thức nổ súng xâm lược việt nam